Bifenilo

Bifenilo

Formula kimikoa	C₁₂H₁₀
SMILES kanonikoa	2D eredua
MolView	3D eredua
Konposizioa	karbono eta Fenilo taldea
Mota	polycyclic compound ^(en) , hidrokarburo aromatiko eta biphenyl compound ^(en)
Ezaugarriak
Dentsitatea	1,04 g/cm³ (20 °C, solido)
Momentu dipolarra	0 D
Fusio-puntua	69 °C 71 °C 69 °C
Irakite-puntua	254 °C (760 Torr) 256,1 °C (101,325 kPa)
Fusio-entalpia	0 D
Lurrun-presioa	0,005 mmHg (20 °C)
Masa molekularra	154,078 Da
Arriskuak
NFPA 704	1 1 0
Lehergarritasunaren beheko muga	0,6 vol%
Lehergarritasunaren goiko muga	5,8 vol%
Denboran ponderatutako esposizio muga	1 mg/m³ (10 h, Ameriketako Estatu Batuak)
Flash-puntua	113 °C
IDLH	100 mg/m³
Eragin dezake	biphenyl exposure ^(en)
Identifikatzaileak
InChlKey	ZUOUZKKEUPVFJK-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia	92-52-4
ChemSpider	6828
PubChem	7095
Reaxys	1634058
Gmelin	17097
ChEBI	3808
ChEMBL	CHEMBL14092
RTECS zenbakia	DU8050000
ZVG	13450
DSSTox zenbakia	DU8050000
EC zenbakia	202-163-5
ECHA	100.001.967
MeSH	C010574
Human Metabolome Database	HMDB0034437
UNII	2L9GJK6MGN
KEGG	C06588
PDB Ligand	BNL

Bifeniloa konposatu organiko heteroziklikoa da, C₁₂H₁₀ formula duena eta lotura kobalentez lotutako bi bentzeno-eraztunez osatuta. Solido kolorgea edo horixka da, da, usain atseginekoa. Naturan ikatz-mundrunean, petrolioan eta gas naturalean aurkitzen da. Uretan disolbaezina da baina disolbagarria disolbatzaile organiko ohikoenetan^[1].

Sintesia

Bifeniloa ikatz-mundurnetik, petroliotik eta gas naturaletik destilazioz lor daiteke^[2]. Alabaina industrian bi sintesibide ere baliatzen dira.

Toluenoaren desalkilazioaren albo-produktu gisa lortzen da:

C₆H₅CH₃ + C₆H₆ → C₆H₅−C₆H₅ + CH₄

Bentzenoaren oxigeno bidezko deshidrogenazioz ere presta daiteke:

2 C₆H₆ + ½ O₂ → C₆H₅−C₆H₅ + H₂O

Erabilera

Bifeniloak lizunak eta onddoak haztea eragozten du, eta horregatik kontserbagarri gisa (E230) erabiltzen da beste kontsebagarri batzuekin batera), batez ere garraioan zitrikoak kontserbatzeko. Europar Batasunean ez da elikagai-gehigarri gisa onartzen.

Bifenilo polikloratuak (PCB) ekoizteko lehengal gisa baliatu zen bifeniloa, lehen asko erabiltzen baitziren fluido dielektriko eta bero-transferentziarako agente gisa.

Erreferentziak

↑ (Ingelesez) PubChem. «Biphenyl» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2024-08-20).
↑ (Ingelesez) Adams, N. G.; Richardson, D. M.. (1953-07-15). «Isolation and Identification of Biphenyls from West Edmond Crude Oil» Analytical Chemistry 25 (7): 1073–1074. doi:10.1021/ac60079a020. ISSN 0003-2700. (Noiz kontsultatua: 2024-08-20).

Kanpo estekak

Autoritate kontrola	Wikimedia proiektuak Datuak: Q410915 Multimedia: Biphenyl / Q410915 Identifikadoreak BNF: 12364695b (data) GND: 4145662-2 LCCN: sh85014271 Hiztegiak eta entziklopediak Britannica: url Medikuntzako identifikadoreak MeSH: C010574 Kimikako identifikadoreak CAS erregistro zenbakia: 92-52-4 RTECS: DU8050000 ChEBI: 17097 ChEMBL: CHEMBL14092 ChemSpider: 6828 PubChem: 7095 UNII: 2L9GJK6MGN KEGG: C06588 SMILES: ID InChI: ID InChI key: ID Biologiako identifikadoreak MGI: 92-52-4

Autoritate kontrola