Biwa

Biwa
Deskribapena
MotaEast Asian necked lute (en) Itzuli, necked bowl lutes (en) Itzuli eta traditional Japanese musical instrument (en) Itzuli
Hornbostel-Sachs sailkapena321.321
Artikulu hau musika tresnari buruzkoa da; aintzira gaitzat duena beste hau da: «Biwa aintzira»

Biwa (japonieraz: 琵琶?) japoniar musika tradizionaleko egurrezko instrumentua da. Trastedun masta laburreko lautea bezalakoa da, pipa izeneko txinatar instrumentu tradizionalaren oso aldaera antzekoa. Biwa Benzaiten erlijio sintoistako suge zuriaren jainkosaren tresna da.

Historia

Biwa Txinatik Japoniara Nara Aroan (k.o. 710-759) iritsi zen. Garai honetako bost tresna kontserbatzen dituzte Shōsōinen, Japoniako altxor nazionalaren etxean. Horietako bat bost sokako biwa gogen (japonieraz: 五玄琵琶?) motako adibide arraro bat da, erdialdeko Asiako ohiko gaiekin apaindua, gamelu bat barne. Tresna hau, ziur aski, bakarra da Asian bere motakoen artean. Garai haietan, europar trobadoreen antzeko biwa interprete alderraiak, biwa hoshi (japonieraz: 琵琶法師?) izenez ezagutzen zituzten.

Biwa musikaren interpretazioa ia desagertu egin zen Meiji Aroan, mendebaldeko musika eta instrumentuak hedatu ahala.

Motak

Batez ere sei mota biwak daude: hari kopurua, sor ditzaketen soinuak, plektro mota eta horien erabileraren araberakoak. Biwa afinazio tenperatuan jotzen ez denez, tonuak ahalik eta nota puntualenetik hurbiltzen dira.

Hona hemen:

  • Biwa klasikoak

- Biwa gagaku (japonieraz: 雅楽琵?) , lau hari eta lau trastekoa, gagakun erabiltzen dena.
- Biwa mōsō (japonieraz: 盲僧琵琶?) , lau harikoa, mantra eta abesti budistetan erabiltzen dutena.

  • Edo Aroko biwak

- Biwa heike (japonieraz: 平家琵琶?) edo Hey-kioku, lau hari eta bost trastekoa.
- Biwa satsuma (japonieraz: 薩摩琵琶?) , lau hari eta lau trastekoa. Oso ezaguna zen samuraien artean, arma moduan ere erabiltzen zutenek.[1]

  • Biwa modernoak

- Biwa chikuzen (japonieraz: 筑前琵琶?) , lau hari eta lau trastekoa edo bost hari eta bost trastekoa.
- Biwa Nishiki (japonieraz: 錦琵琶?) , bost hari eta bost trastekoa.

Erreferentziak

  1. William P. Malm, Traditional Japanese Music and Musical Instruments

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q829729
  • Commonscat Multimedia: Biwa / Q829729

  • Identifikadoreak
  • BNF: 12307414f (data)
  • GND: 4315917-5
  • LCCN: sh85014494
  • NDL: 00560696
  • AAT: 300214211
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Wd Datuak: Q829729
  • Commonscat Multimedia: Biwa / Q829729


Musika Artikulu hau musikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.