Tcharmil

Tcharmil
Datuak
Mota	Azpikultura eta gaizkile-taldea
Herrialdea	Maroko

Tcharmil edo tcharmile (jatorriz haragi- edo arrain-plateretarako adobo tradizional bat, baratxuriaz, oliba-olioz eta perrexilez egina) Marokon gazte-banda bortitzen azpikulturari ematen dioten izena da. Talde horiek hirigune deprimituetatik datoz, eta 2014tik aurrera auzo aberatsetan eta eremu turistikoetan eraso biolento indiskriminatuak egiteari ekin zioten.^[1] Fenomenoa ondoezaren hainbat arrazoirekin lotu dute: arazo ekonomikoak (bereziki goiko klaseen eta mendebaldeko turisten bizimodu oparoarekin kontrastatzen duten eremuetan ikus daitezkeenak), "Arabiar Udaberria" deituriko gizarte-mugimenduen porrotak eragindako frustrazioa, baita tramdina^[2] (Ramadanaren jarraipenak eragiten duen umore txarra edo suminkortasuna,^[3]^[4] bereziki gogorra uda denean) ere.

Banda hauek ospea, biktima potentzialen artean muturreko beldurra eragitea eta emulazioa bilatzen dute, sare sozialetan euren ekintzen bideoak jarriz. Tcharmil taldeko kideak nabarmenkeriaz janzten dira, hispanoamerikar bandak- marak edo Latin Kings imitatuz: orrazkera bereizgarriak, erloju handiak eta eraztunak (urrezkoak), Nike Air Max kirol zapatilak (egiazkoak edo faltsuak)^[5]. Bere armarik gogokoenak matxeteak eta haragiarentzako aiztoak dira.^[1]

2014ko martxoan talde hauen lehen erasoa Maârif barrutiko (Casablanca) modako ile-apaindegi batean gertatu zen. Matxetez armatutako hiru gizon gazte sartu ziren, bezeroei beldurra eraginez. Ordutik aurrera, antzeko erasoak errepikatu ziren, kalte pertsonalak eta heriotzak eraginez, imitazio krimen bezala; erasoak berehala hedatu ziren Fez, Meknes, Agadir, Rabat, Temara, Marrakex eta Marokoko beste hiri batzuetara.^[6]

Fenomenoari aurre egiteko, Mohammed VI.a Marokokoa erregea bera inplikatu zen. 2014ko apirilaren 7an nazio mailako polizia kanpaina bat agindu zuen, atxiloketa ugari eragin zituena.^[7] Agintariek polizia-neurri horien ondorioz 2014ko lehen seihilekoan (2013ko lehen seihilekoarekin alderatuta) hilketak %30 murriztu zirela; lapurretak %25 eta eraso fisikoak %20 adierazi zuten. Hala ere, 2015eko udan berriz ere erasoak izan ziren Rabateko hondartza batean eta Al-Hoceiman.^[5] Zenbait adituk errepresioak ondorio negatiboak izan ditzakeela salatu dute.

Erreferentziak

↑ ^a ^b (Gaztelaniaz) «El Tcharmile, las maras de Marruecos» El País 2014-7-12.
↑ (Frantsesez) «Vidéo. Fès. La «tramdina»: retour sur un phénomène récurrent» Le 360 2020-05-11.
↑ (Gaztelaniaz) «La 'Tramdina' o el agotamiento del ayuno del Ramadán» RTVE 2019-05-19.
↑ (Ingelesez) «Morocco's Tcharmils 'consider jail home'» Al-Jazeera 2015-2-27.
↑ ^a ^b (Gaztelaniaz) Ruiz, Adolfo. (2015-8-31). «A machetazos por las playas. Marruecos se estremece ante la reaparición de las bandas 'tcharmil', que siembran el terror en barrios pudientes y zonas turísticas» La Vanguardia.
↑ (Frantsesez) Munier, Gilles. «Violences au Maroc: Attention aux tcharmilistes» alterinfonet.org.
↑ (Frantsesez) «Secouées par le roi, les forces de l'ordre se mobilisent» Le 360 2014-4-7.