Carme Junyent i Figueras

Carme Junyent i Figueras
Carme Junyent i Figueras
Persoonlijke gegevens
Geboren Masquefa, 4 februari 1955
Overleden 3 september 2023
Werkzaamheden
Vakgebied taalkunde, minderheidstalen, taalantropologie
Universiteit Universiteit Barcelona
Proefschrift La classificació de les llengües d'Àfrica: el bantu i una hipòtesi (més) sobre la seva expansió. (1992)
Bekende werken Les llengües d'Àfrica (1986)
El futur del català depèn de tu (2020)
Portaal  Portaalicoon   Onderwijs

Maria Carme Junyent i Figueras (Masquefa, 4 februari 1955 – 3 september 2023)[1] was een Catalaanse taalkundige en hoogleraar, gespecialiseerd in sociolinguïstiek, Afrikaanse talen, minderheidstalen en het taalgebruik bij immigranten in het hedendaagse Catalonië.[2]

Loopbaan

Als twaalfjarige had Carme Junyent al interesse voor vreemde talen die voor haar exotisch klonken. Ze leerde stiekem Russisch, een nogal gewaagde onderneming in het franquistisiche Spanje van 1967. Toen de nonnen van het internaat het ontdekten wist ze zich eruit te redden met een verhaal dat ze missionaris wilde worden om de Russische communisten te bekeren.[3]

Na haar master heeft ze zich verder gespecialiseerd aan de universiteit van Marburg, de universiteit van Keulen en de universiteit van Californië.[3] Ze heeft in 1992 gedoctoreerd in de filologie met een thesis over de classificatie van de Afrikaanse talen.[4] In hetzelfde jaar richtte ze de Studiegroep Bedreigde Talen (GELA, volgens de Catalaanse afkorting) op.[5]

In 2020 werd haar boek [vertaald] De toekomst van het Catalaans hangt van jou af een bestseller.[6][7] Daarin beschrijft ze het fenomeen dat Catalanen bijna automatisch overschakelen op een andere taal (Spaans of Engels) als ze met een onbekende in contact komen. Een combinatie van vriendelijkheid (dodelijk voor de taal) en minderwaardigheidscomplex.[8] In reactie op dit boek is de maatschappelijke beweging Mantinc el català ontstaan.

Samen met een zeventigtal vrouwelijke collega's publiceerde Junyent in 2021 een verzameling essays en pamfletten onder de titel [vertaald] We zijn vrouwen, we zijn taalkundigen, we zijn met velen en we zeggen ‘genoeg’.[9] Daarin reageerde ze tegen de mode van de zogenaamde genderneutrale, politiek correcte taal.[10] Ze verdedigt de these dat niet de taal of het woordgeslacht de oorzaak van de discriminatie en onderdrukking van de vrouwen is. Al in 1977, toen ze swahili studeerde, een taal met zestien geslachten (waarbij mannen en vrouwen hetzelfde grammaticale geslacht hebben) kwam ze tot die conclusie: “Als de onderdrukking van vrouwen even groot is in een totaal anders gestructureerde taal, dan kan de grammatica daarvan niet de oorzaak zijn”.[3]

Haar laatste grote strijd, was het gevecht om in haar laatste dagen te kunnen sterven omringd door verzorgend personeel dat haar moedertaal verstond, zoals ze in haar postume colom “Morir-se en català” (Sterven in het Catalaans) in de krant VilaWeb als geestelijk testament verwoord heeft.[11]

Erkenning

  • Voor een uitgebreide wetenschappelijke bibliografie zie: M. Carme Junyent. Dialnet. Universiteit Rioja. Gearchiveerd op 21 februari 2023. Geraadpleegd op 21 februari 2023.
  • (ca) Grup d'Estudi de llengües amenaçades (GELA) [Studiegroep Bedreigde Talen]. Geraadpleegd op 21 februari 2023.
Wikiquote
Wikiquote heeft een of meer citaten van of over Carme Junyent i Figueras.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ (ca) Mor la lingüista Carme Junyent, tota una institució en defensa del català. Ara (3 september 2023).
  2. ↑ (ca) MoB. Gran Enciclopèdia Catalana. Grup Enciclopèdia, Barcelona, "Carme Junyent i Figueras". Gearchiveerd op 7 juni 2023. Geraadpleegd op 21/02/2023.
  3. ↑ a b c (ca) Rovira Martínez, Marta (22 februari 2021). Carme Junyent: «Als noranta ja es veia que el català tenia la tendència d'una llengua amenaçada». Gearchiveerd op 21 februari 2023. Pensem 2021
  4. ↑ (ca) Junyent, M. Carme (1992). La classificacio de les llengues d'África: el bantu i una hipotesi sobre la seva expansion. Universitat de Barcelona. Gearchiveerd op 21 februari 2023.
  5. ↑ (ca) GELA, Grup d'Estudi de Llengües Amenaçades | Departament de Filologia Catalana i Lingüística General. Faculteit Catalaanse filologie en algemene taalkunde. Universitati Barcelona. Gearchiveerd op 21 februari 2023. Geraadpleegd op 21 februari 2023.
  6. ↑ (ca) Junyent, M. Carme, Bel Zaballa (2020). El futur del català depèn de tu. La Campana, Barcelona. ISBN 978-84-16863-75-4.
  7. ↑ (ca) Castillón, Xavier, "Parlar-lo és la solució", El Punt Avui (editie Girona), 1 oktober 2020, p. 32. Gearchiveerd op 21 februari 2023. Geraadpleegd op 21 februari 2023.
  8. ↑ (ca) Batlle, Cesc, "Amabilitat assassina [Dodelijke vriendelijkheid]", El Punt Avui (editie Girona), 4 januari 2022. Gearchiveerd op 21 februari 2023. Geraadpleegd op 21 februari 2023.
  9. ↑ Som dones, som lingüistes, som moltes i diem prou : prou textos incoherents i confusos : canviem el món i canviarà la llengua. Eumo Editorial, Vic (2021). ISBN 978-84-9766-742-5.
  10. ↑ (ca) Llort, L, "Llengua genuïna i no estrafeta", El Punt Avui, 19 octubre 2021, p. 33. Gearchiveerd op 21 februari 2023. Geraadpleegd op 21 februari 2023.
  11. ↑ (ca) Junyent, Carme, "Morir-se en català", VilaWeb, 3 september 2023.
  12. ↑ (ca) Generalitat de Catalunya, El Govern distingeix amb la Creu de Sant Jordi 29 persones i 15 entitats. Direcció General de Comunicació (30 april 2019). Gearchiveerd op 21 februari 2023. Geraadpleegd op 21 februari 2023.