Catalaanse Republiek

República Catalana
Estat Català
 Vorstendom Catalonië
← Eerste Spaanse Republiek
← Koninkrijk Spanje (1874-1931)
← Tweede Spaanse Republiek
← Spanje
1641
1873
1931
1934
2017
Vorstendom Catalonië 
Eerste Spaanse Republiek →
Tweede Spaanse Republiek →
Tweede Spaanse Republiek →
(Details)
Kaart
Algemene gegevens
Hoofdstad Barcelona
Talen Catalaans
Volkslied Els Segadors

Regering
Regeringsvorm Republiek
Staatshoofd Pau Claris
Baldomer Lostau
Francesc Macià
Lluís Companys

De Catalaanse Republiek (Catalaans: República Catalana), ook bekend als de Catalaanse Staat (Catalaans: Estat Català), is een niet-erkende staat, die zichzelf diverse keren in de geschiedenis heeft uitgeroepen als onafhankelijk.

De regio ligt in het noordoosten van het Iberisch Schiereiland, met als hoofdstad Barcelona, en komt territoriaal overeen met Catalonië.

De onafhankelijke Catalaanse staat werd minstens vijf keer uitgeroepen:

  • In 1641 door Pau Claris i Casademunt
  • In 1873 door Baldomer Lostau i Prats als 'Catalaanse Staat'
  • In 1931 door Francesc Macià i Llussà als 'Catalaanse Republiek binnen de Iberische Federatie'
  • In 1934 door Lluís Companys i Jover als 'Catalaanse Staat binnen de Spaanse Federale republiek'
  • In 2017 door het Catalaans Parlement als een onafhankelijke, democratische en soevereine Catalaanse Republiek[1]

De Catalaanse Republiek (1641-1652)

De Catalaanse Republiek werd op 17 januari 1641 door Pau Claris uitgeroepen met als doel de volledige onafhankelijkheid van Catalonië te vestigen. De Braços Generals geleid door Pau Claris de president van de afvaardiging van de Generalitat van de Catalunya stelde Louie XIII van Frankrijk aan als graaf van Barcelona, waardoor het Prinsdom Catalonië onder de Franse soevereiniteit werd gebracht.Toen Lodewijk XIII overleed in 1643, volgde Lodewijk XIV van Frankrijk (de kroonprins) hem op in 1652, hij lijfde Catalonië in bij het Spaanse koninkrijk[2].

De Catalaanse Staat (1873)

De Catalaanse Staat werd op 9 maart 1873 opnieuw uitgeroepen in Barcelona Provinciale Deputatie van Barcelona als onderdeel van de Spaanse Federale Republiek.[3]

De Catalaanse Staat (1934)

Op 6 oktober 1934 riep de president van de Generalitat Catalonië, Lluís Companys, de Catalaanse staat in de Spaanse Federale Republiek uit. De gebeurtenis was onderdeel van een semi-opstandelijke beweging van linkse groepen tegen de nieuwe Spaanse rechtse republikeinse regering onder leiding van Alejandro Lerroux. Destijds werd de CEDA, Spaanse Confederatie van Autonome Rechtse Partijen als fascistisch beschouwd. Alejandro Lerroux en anderen waren bang voor een tweede nazi-Duitsland. De Catalaanse staat in de Spaanse Federale Republiek werd snel opgeheven door de Spaanse regering onder generaal Domènec Batet, hoofd van de IV Organische Divisie in Catalonië[4].

De Catalaanse Republiek (2017)

Carles Puigdemont (2017)

Op 1 oktober 2017 werd door de regionale overheid van Catalonië een referendum over de onafhankelijkheid van Catalonië gehouden. Uiteindelijk kwam 42% van de stemgerechtigden opdagen, 90% van hen stemde voor afscheiding.[5] De eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring vond plaats op 27 oktober 2017; sindsdien is de status van de regio onderwerp van geschil tussen de Generalitat de Catalunya, die Catalonië als een onafhankelijke republiek beschouwt en de constitutionele monarchie Spanje, waarvan Catalonië, zowel juridisch, als de facto een autonome regio is. Als reactie op de onafhankelijkheidsverklaring stelde de Spaanse wetgever artikel 155 van de Spaanse grondwet in werking, ter terugname van de Catalaanse autonomie. Minister-president Puigdemont vluchtte hierna, samen met enkele van zijn ministers, naar Brussel.

In december van 2017 vonden er opnieuw verkiezingen plaats in Catalonië, deze keer uitgeroepen door premier Rajoy.[6] Op 21 december 2017 behaalden de partijen voor onafhankelijkheid van Catalonië een overwinning, tijdens vervroegde regio-verkiezingen.[7] Door het electoraal systeem werd wel een meerderheid in zetels behaald door de partijen voor onafhankelijkheid, maar zij vertegenwoordigen een minderheid van de kiezers.

De Catalaanse Republiek is vooralsnog door geen enkel land erkend.

Op 23 maart 2018 heeft het Spaanse hooggerechtshof in de rechtszaak tegen de leiders van het Catalaanse onafhankelijkheidsproces 25 Catalaanse leiders aangeklaagd voor rebellie.[8] In de eerste twaalf zaken is reeds uitspraak gedaan op 14 oktober 2019. Negen van de twaalf aangeklaagden zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen tussen de negen en twaalf jaar, de andere drie tot een zware geldboete.

Galerij

Zie ook

  • (en) Eerste Catalaanse republiek
  • (en) De derde Catalaanse republiek in de The New York Times
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Marie Garré, Catalaans Parlement stemt voor onafhankelijkheid, Spanje wil controle terug. De Standaard. Geraadpleegd op 27 oktober 2017.
  2. Florensa i Soler, Núria. La declinación de la monarquía hispánica en el siglo XVII. Univ. de Castilla La Mancha, 2004 ISBN 8484272966
  3. Duràn i Solà, Lluís (2009). Breu història del catalanisme. vol.1. L'Abadia de Montserrat. p. 19. ISBN 8498831741.
  4. Finestres & López 2014, pagina. 31-32.
  5. Catalonië zet stappen naar onafhankelijkheid na massaal ja. NOS Nieuws (2 oktober 2017). Gearchiveerd op 2 oktober 2017. Geraadpleegd op 2 oktober 2017.
  6. Spanje neemt Catalaans bestuur over, verkiezingen op 21 december, NOS.nl, 27 oktober 2017. Gearchiveerd op 1 december 2021.
  7. https://nos.nl/artikel/2208841-winst-separatisten-in-catalonie-rajoy-zal-zijn-bureau-hebben-opgegeten.html NOS 12/22/2017. Gearchiveerd op 7 januari 2019.
  8. Hooggerechtshof klaagt 25 Catalaanse separatistische politici aan, Inspanje.nl, 23 maart 2018. Gearchiveerd op 7 januari 2019.