Hyperandrogenisme
| Hyperandrogenisme | ||||
|---|---|---|---|---|
| Classificatie | ||||
| Specialisme | Endocrinologie | |||
| Beschrijving | ||||
| Symptomen | acne, haaruitval, overmatige lichaams- of gezichtsbeharing, onregelmatige of uitblijvende menstruatie[1][2] | |||
| Diagnose | Bloedtesten, echografie[1][3] | |||
| Medicatie | Anticonceptiepil, cyproteronacetaat[1] | |||
| ||||
Hyperandrogenisme is een medische aandoening die wordt gekenmerkt door een teveel aan androgenen in het bloed bij vrouwen.[3] Symptomen zijn onder andere acne, seborroe (ontstoken huid), haaruitval, meer lichaams- of gezichtsbeharing en een onregelmatige of uitblijvende menstruatie.[1][2] Complicaties kunnen een hoog cholesterolgehalte in het bloed zijn.[3]
De oorzaak is in ongeveer 70% van de gevallen het polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS).[1] Andere oorzaken zijn onder andere bijnierhyperplasie, de ziekte van Cushing, bepaalde soorten kanker en bepaalde medicijnen.[3][1][4] De diagnose bestaat vaak uit bloedonderzoek naar testosteron, 17-hydroxyprogesteron en prolactine, evenals een echo van het bekken.[3][1]
De behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak.[3] Symptomen van hyperandrogenisme kunnen worden verminderd met anticonceptiepillen of anti-androgenen zoals cyproteronacetaat of spironolacton.[3][1] Andere maatregelen kunnen bestaan uit ontharingstechnieken.[4] Het komt voor bij ongeveer 5% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd.[2]
De vroegst bekende beschrijving van de aandoening is afkomstig van Hippocrates uit de 5e eeuw voor Christus.[5][6] In 2011 bepaalde de International Association of Athletics Federations dat vrouwen een testosteronniveau moeten hebben dat lager is dan dat van mannen om te mogen deelnemen aan wedstrijden.[7] Er zijn zorgen dat deze regels zowel onwetenschappelijk als oneerlijk zijn.[7]
Referenties
- ↑ a b c d e f g h Peigné, M (November 2013). [Hyperandrogenism in women].. Presse Médicale 42 (11): 1487–99. PMID 24184282. DOI: 10.1016/j.lpm.2013.07.016.
- ↑ a b c (en) Curtis, Michele (2014). Glass' Office Gynecology. Lippincott Williams & Wilkins, p. 39. ISBN 9781608318209. Gearchiveerd op 28 August 2021. Geraadpleegd op 6 mei 2019.
- ↑ a b c d e f g (en) Carlson, Karen J. (2004). The New Harvard Guide to Women's Health. Harvard University Press, 286. ISBN 9780674012820.
- ↑ a b Catteau-Jonard, S (2012). Hyperandrogenism in adolescent girls.. Endocrine Development 22: 181–93. PMID 22846529. DOI: 10.1159/000326688.
- ↑ (en) Banker, Manish (2019). Nova IVI Textbook of Infertility & Assisted Reproductive Technology. JP Medical Ltd, p. 237. ISBN 9789388958844. Gearchiveerd op 28 August 2021. Geraadpleegd op 6 mei 2019.
- ↑ (en) Pathobiology of Human Disease: A Dynamic Encyclopedia of Disease Mechanisms. Elsevier (2014), p. 1385. ISBN 9780123864574. Gearchiveerd op 28 August 2021. Geraadpleegd op 6 mei 2019.
- ↑ a b Burki, TK (October 2016). Hyperandrogenism rule no longer in play at Rio Olympics.. The Lancet. Diabetes & Endocrinology 4 (10): 820. PMID 27503334. DOI: 10.1016/S2213-8587(16)30213-3.
