Johan van Nassau-Idstein

Johan
Johan graaf van Nassau-Idstein
Graaf van Nassau
Graaf van Saarbrücken
Graaf van Saarwerden
Regeerperiode 1627-1629
Co-regent Willem Lodewijk
Ernst Casimir
Otto
Voorganger Lodewijk II
Opvolger n.v.t.
Graaf van Nassau-Idstein
Regeerperiode 1629-1677
Voorganger n.v.t.
Opvolger George August Samuel
Regent van Nassau-Weilburg
Regeerperiode 1655-1663
1675-1677
Voorganger n.v.t.
Opvolger n.v.t. (in 1663)
Johan Lodewijk van Nassau-Ottweiler (in 1677)
Huis Nassau-Idstein
Vader Lodewijk II van Nassau-Saarbrücken
Moeder Anna Maria van Hessen-Kassel
Geboren 24 november 1603
Saarbrücken
Gestorven 23 mei 1677 o.s.
Idstein
Begraven Uniekerk, Idstein
Partner Sibylla Magdalena van Baden-Durlach
Anna van Leiningen-Dachsburg
Religie Luthers
Wapenschild
Het wapen van de Walramse Linie sinds 1660

Johan van Nassau-Idstein (Saarbrücken, 24 november 1603[1][2][3] - Idstein, 23 mei 1677 o.s.)[1][2] was graaf van Nassau-Idstein, een deel van het graafschap Nassau. Hij stamt uit de Walramse Linie van het Huis Nassau en is de stamvader van het Huis Nassau-Idstein.

Biografie

Johan was de zevende zoon van graaf Lodewijk II van Nassau-Saarbrücken en Anna Maria van Hessen-Kassel,[1][2][3] dochter van landgraaf Willem IV van Hessen-Kassel en Sabina van Württemberg.[1][2][3]

Graaf van Nassau-Idstein

Johan volgde in 1627 zijn vader op samen met zijn broers Willem Lodewijk, Ernst Casimir en Otto. Willem Lodewijk trad op als regent voor zijn broers Ernst Casimir en Otto. Johan verkreeg in 1629 bij een eerste deling Idstein.[1][2] Kort daarna werd het bezit van de broers bedreigd door het restitutie-edict van 2 maart 1629, toen de keurvorsten van Mainz en Trier aanspraak maakten op de sinds het Verdrag van Passau (1552) geconfisqueerde kerkgoederen.

Op 7 juli 1629 besliste het Rijkskamergerecht in het geschil tussen Lotharingen en Nassau dat stad en kasteel Saarwerden, Bockenheim en Wiebersweiler als lenen van Metz aan Lotharingen gegeven zouden moeten worden; de rest van het graafschap Saarwerden zou bij Nassau moeten blijven. De hertog van Lotharingen nam echter onmiddellijk bezit van het hele graafschap Saarwerden en de voogdij Herbitzheim. Willem Lodewijk begaf zich naar de vorstendag te Regensburg en verkreeg op 23 juli 1631 de keizerlijke belening (hoewel hij had geweigerd zich bij de Katholieke Liga aan te sluiten of er troepen voor beschikbaar te stellen).

Johan stond in 1631, samen met zijn broer Willem Lodewijk, hun gezamenlijk deel (¼) van de Esterau af aan graaf Johan Lodewijk van Nassau-Hadamar en verkreeg in ruil daarvoor het deel van Altweilnau dat deze bezat.[1] Op 24 november 1632 overleed de jongste broer Otto en op 11 december werd Ernst Casimir meerderjarig. In 1634 schikten de broers Nassau in Frankfurt am Main met de heren van Geroldseck over hun eigendomsrechten op de heerlijkheid Lahr.

Dertigjarige Oorlog

In de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) had Lodewijk II een voorzichtige neutraliteit gehandhaafd, die knellende inkwartieringen in zijn bezittingen echter niet voorkomen kon. Toen koning Gustaaf II Adolf van Zweden aan het einde van het jaar 1630 naar de Rijn kwam, stelden Johan en zijn broers zich te zijner beschikking en verklaarden daarmee de oorlog aan hun keizer. Nadat koning Gustaaf Adolf op 16 november 1632 was gesneuveld, verbonden de drie graven zich op de bijeenkomst van de protestantse standen in Heilbronn met de Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

Op 5 september 1633 ondertekende Johan een verbond met Frankrijk tegen de keizer. Op 7 juni 1634 bezegelde Willem Lodewijk dat verbond. Na de overwinning van keizer Ferdinand II op 6 september 1634 in de Slag bij Nördlingen toen het keizerlijke leger de Midden-Rijn naderde, brachten de graven van Nassau eerst hun archieven in Frankfurt am Main in veiligheid en gingen daarna naar Kirchheim. De landen rechts van de Rijn gaven ze daarmee prijs. Op 30 mei 1635 sloot een reeks rijksstanden, waaronder Keurbrandenburg en Keursaksen, de Vrede van Praag, waarbij de graven van Nassau uitdrukkelijk werden uitgesloten. In november 1635 verscheen de keizerlijke commissaris Bertram von Sturm zu Vehlingen in de Nassause landen en verklaarde de drie broers vervallen van hun graafschappen en al hun bezittingen. Tot 1646 heersten in Idstein honger, epidemieën en soldatenwillekeur.

Johan verbleef tussen 1634 en 1646 in ballingschap te Straatsburg gedurende welke periode de keizer zijn gebieden verdeelde tussen de vorst van Schwarzburg en de keurvorst van Mainz.[1][2] Johan verkreeg in 1646 bij zijn terugkeer in Duitsland zijn bezittingen terug.[1]

Na de oorlog

Johan ging op 6 maart 1651 met zijn broer Ernst Casimir en hun neven Johan Lodewijk, Gustaaf Adolf en Walraad over tot een nieuwe verdeling, waarbij zij gezamenlijk bleven bezitten Nassau, (Bad) Ems,[4] Saarwerden met Herbitzheim en Wadgassen,[5] Homburg[6] (in de Palts), Rosenthal, Ober- en Nieder-Rosbach.[1] Johan ontving als zijn bezit Idstein, Wiesbaden, Sonnenberg, Wehen, Burgschwalbach en Lahr.[1][2][7]

Slot Idstein
De Uniekerk te Idstein

Toen in 1653 zijn oudste zoon, Gustaaf Adolf, katholiek werd, verstootte Johan hem. In de periode 1655-1663 was Johan regent van Nassau-Weilburg en voogd van zijn neef Frederik van Nassau-Weilburg. Johan herbouwde Slot Idstein.[3] In 1668 woedde de pest in Idstein. In 1669 begon het werk aan de herbouw van de kerk te Idstein. In 1672 streefde Johan naar de rijksvorstenwaardigheid. Van 1675 tot zijn dood was hij opnieuw regent van Nassau-Weilburg en voogd, ditmaal van zijn achterneven Frederik Willem Lodewijk en Johan Ernst van Nassau-Weilburg.

Heksenjachten

In 1630 begonnen heksenjachten in zijn gebied. Johan droeg de predikanten op om tegen de hekserij te prediken. In 1658 begon de heksenjacht in het land Nassau onder ambtman Plebanus opnieuw. En in 1676 en 1677 werden op initiatief van Johan opnieuw heksenjachten uitgevoerd in Idstein, die met de dood van Johan eindigden. Anders dan in andere gebieden, was de bevolking van Idstein weinig geïnteresseerd in de vervolging van de van hekserij beschuldigden. Fanatieke predikers, zoals de predikanten van Heftrich en Burgschwalbach, voedden alleen de angsten van het volk; de persoon van de graaf bleef echter dominant in deze gebeurtenis. Hij beval elke stap die door zijn functionarissen werd gezet, en hij moest op de hoogte gehouden worden van elke voortgang. In totaal werden 51 mensen beschuldigd van hekserij. Tussen 3 februari 1676 en 31 maart 1677 werden in Idstein 39 personen voor hekserij terechtgesteld, 31 vrouwen en 8 mannen. De slachtoffers werden in 2014 door het stadsparlement van Idstein unaniem gerehabiliteerd.[8][9]

Overlijden en opvolging

Johan overleed in 1677 en werd begraven in de Uniekerk te Idstein. De voogd van de pas twaalfjarige opvolger George August Samuel werd diens oom van moederszijde, graaf Johan Casimir van Leiningen[10] (1619-1688), die de heksenjachten onmiddellijk stopte. In zijn “Politiek Testament” beschreef Johan het heersersambt als een taak waarvoor een heerser later rekenschap voor God moet afleggen.

Huwelijken en kinderen

Eerste huwelijk

Johan huwde eerst te Straatsburg op 6 juni 1629[11] met Sibylla Magdalena van Baden-Durlach (Durlach, 22 juli 1605[12] - Straatsburg, 24/25 december 1644),[13] dochter van markgraaf George Frederik van Baden-Durlach en Juliana Ursula van Salm-Neufville.[1][2][3] Sibylla Magdalena werd begraven in de Uniekerk te Idstein.
Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:[1][2]

  1. Anna Odilia (Idstein, 18 oktober 1630 o.s.[14] - Straatsburg, 10 januari 1642).[15]
  2. Gustaaf Adolf (Weilburg, 14 februari 1632 - Sint-Gotthard, 1 augustus 1664 n.s.), was officier in Spaanse dienst en kolonel in keizerlijke dienst.
  3. Doodgeboren tweeling (zoon en dochter) (13 november 1632).
  4. Lodewijk Frederik (Idstein, 2 november 1633[16] - Elbingen, 1 oktober 1656 n.s.),[17] was officier in het Zweedse leger.
  5. Bernhardina Sophia (Kirchheim, 9 december 1634 - Straatsburg, 6 april 1642).
  6. Johan (Metz, 5 februari 1638 - Idstein, 13 oktober 1658).[18]
  7. Sabina Juliana (Metz, .. april 1639[19] - Straatsburg, 2 oktober 1639).
  8. Doodgeboren tweeling (zoon en dochter) (1641).
  9. Doodgeboren zoon (.. maart 1643).

Tweede huwelijk

Johan hertrouwde te Straatsburg op 6 december 1646[20] met Anna van Leiningen-Dachsburg (Dachsburg, 15 mei 1625 o.s.[21] - Idstein, 14 december 1668 o.s.),[22] dochter van graaf Filips George van Leiningen-Dachsburg en Anna van Erbach.[1][2][3] Anna werd begraven in de Uniekerk te Idstein.
Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:[1][2]

Kinderportret van Dorothea Amalia van Nassau-Idstein
  1. Karel (Idstein (?), 9 november 1649[23] - Idstein, 26 ... 1651).[24]
  2. Doodgeboren kind (.. maart 1650).
  3. Doodgeboren tweeling (.. juli 1650).
  4. Christiana Elisabeth (Idstein, 26 mei 1651 - Idstein, 16 oktober 1676).
  5. Eleonora Louise (Idstein, 9 juni 1653 o.s.[25] - Idstein, 31 maart 1677).
  6. Ernestina (Slot Idstein, 12 mei 1654[26] - Slot Wiesbaden, 26 juni 1655 o.s.).[27]
  7. Doodgeboren dochter (23 maart 1655).
  8. George Willem (Idstein, 6 september 1656 - Adolfseck, 21 juli 1657).
  9. Johannetta (Idstein, 14 september 1657 - Landau, 14 maart 1733), huwde te Idstein op 6 juni 1680 o.s.[28] met graaf Christiaan Lodewijk van Waldeck-Wildungen (Waldeck, 29 juli 1635 - Landau, 12 december 1706).
  10. Sibylla Charlotte (Slot Idstein, 19 december 1658 o.s.[29] - Idstein, 15 december 1660 o.s.).[30]
  11. Doodgeboren zoon (17 mei 1659).
  12. Doodgeboren kind (3 november 1659).
  13. Dorothea Amalia (Idstein, 25 maart 1661 o.s.[31] - Griesheim, .. juli 1714),[32] huwde op 13 juni 1679 met graaf Lodewijk Frederik van Wied-Runkel (1 april 1656 - Marienhausen, 1 november 1709).
  14. Filips Lodewijk (Idstein, 1 oktober 1662 - Idstein, 31 augustus 1664).
  15. Doodgeboren dochter (26 oktober 1663).
  16. George August Samuel (Idstein, 26 februari 1665 o.s. - Biebrich, 26 oktober 1721), volgde zijn vader op.
  17. Doodgeboren zoon (Wiesbaden, 29 mei 1666).

Externe links

  • (de) Die Hexenverfolgung in Idstein.
  • (en) Medieval Lands - Nassau.
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Johann (Nassau-Idstein) op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  • K. von Arnswaldt, Katalog der Fürstlich Stolberg-Stolberg’schen Leichenpredigten Sammlungen, Leipzig, 1927-1935 (4 delen).
  • W. Ritter von Blaschek, Ahnentafel S.H. des Prinzen Philipp Josias von Sachsen-Coburg-Gotha, Herzog von Sachsen, Wenen, 1933-1934 (4 delen).
  • dr. A.W.E. Dek, De afstammelingen van Juliana van Stolberg tot aan het jaar van de Vrede van Münster in: Spiegel der Historie 1968, nr. 7/8.
  • dr. A.W.E. Dek, Genealogie van het Vorstenhuis Nassau, Europese Bibliotheek, Zaltbommel, 1970.
  • W. Fix, Die Territorialgeschichte des preußischen Staates, Berlin, 1884-1888 (1 deel met 2 supplementen).
  • Gilla Flothmann, Hilke Müller, Ilse Schollmeyer, Maria Stoltefaut, Den Hexen auf der Spur … Über Hexenprozesse am Beispiel Idstein 1676, Verlag Hexenbuchladen, Idstein, 1986, ISBN 3-926305-00-2.
  • J.G. Hagelgans, Nassauische Geslechtstafel des Walramischen Stammes, Frankfurt/Leipzig, 1753.
  • Michel Huberty, Alain Giraud, F. & B. Magdelaine, l’Allemagne Dynastique. Tome III Brunswick-Nassau-Schwarzbourg, Alain Giraud, Le Perreux, 1981.
  • Wilhelm Karl Prinz von Isenburg, Stammtafeln zur Geschichte der europäischen Staaten, Berlijn, 1936.
  • Friederich Köllner, Geschichte des vormaligen Nassau-Saarbrück'schen Landes und seiner Regenten, Teil 1, Saarbrücken, 1841.
  • Moreri, Le grand dictionnaire historique, généalogique et géographique, Parijs, 1759 (10 delen).
  • Ingrid Nicolai, (de) Idsteiner Parlament rehabilitiert Idsteiner Opfer des Hexenwahns in: Wiesbadener Tagblatt 8 november 2014.
  • Detlev Schwennicke, Europäische Stammtafeln. Stammtafeln zur Geschichte europäischen Staaten. Neue Folge, Marburg 1978-1982.
  • dr. Christian Spielmann, Geschichte von Nassau, Wiesbaden/Montabaur, 1909-1926 (3 delen).
  • J.M. van der Venne en Alexander A.M. Stols, Geslachts-Register van het Vorstenhuis Nassau, Maastricht, 1937.
  • A.A. Vorsterman van Oyen, Het vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden, A.W. Sijthoff en J.L. Beijers, Leiden en Utrecht, 1882.
  • Handbuch der historische Stätten Deutschlands, Stuttgart, 1964-1975 (11 delen).

Voetnoten

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Huberty et al. (1981).
  2. ↑ a b c d e f g h i j k (en) Medieval Lands - Nassau. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  3. ↑ a b c d e f Dek (1970).
  4. ↑ Huberty et al. (1981): Het bezit van Ems was theoretisch want het is evident dat Ems sinds 1255 gezamenlijk bezit van het huis Nassau was en dat de Ottoonse Linie het in 1404 gedeeld had met Hessen (zie Handbuch der historische Stätten Deutschlands V, 23 en Spielmann, p. 112).
  5. ↑ Huberty et al. (1981): Herbitzheim en Wadgassen waren bezet door de hertog van Lotharingen tot 1670 (zie Spielmann, p. 185).
  6. ↑ Huberty et al. (1981): Homburg was bezet door de hertog van Lotharingen tot 1697 (zie Spielmann, p. 185).
  7. ↑ Huberty et al. (1981) m.b.t. Lahr: “Fix schrijft op p. 340: ʻEin 1532 eröffneter Rechtsstreit fand 1629 sein Ende: die Herrschaft (Lahr) wurde zwar dem Hause Nassau zugesprochen, doch musste dasselbe bis zur Zahlung bedeutender Geldsummen das halbe und seit 1659 das ganze Gebiet an Baden zum Pfande geben. Die neben Lahr gelegene Herrschaft Mahlberg teilt in genauere Verbindung mit dem badischen Hause und wurde semselben 1629 völlig zugesprochen.ʼ Dit wordt bevestigd door Handbuch der historische Stätten Deutschlands VI, 415 zodat de vermelding bij Spielmann, p. 175 dat Mahlberg in 1651 gezamenlijk bezit van de graven van Nassau-Saarbrücken was, onjuist is.”
  8. ↑ Ingrid Nicolai, (de) Idsteiner Parlament rehabilitiert Idsteiner Opfer des Hexenwahns in: Wiesbadener Tagblatt 8 november 2014.
  9. ↑ (de) Die Hexenverfolgung in Idstein, met een lijst en toelichting van de 39 slachtoffers van de heksenwaan van graaf Johan.
  10. ↑ Dit wordt vermeld in het artikel over Johan op de Duitstalige Wikipedia. In het artikel over zijn zoon en opvolger George August Samuel op de Duitstalige Wikipedia wordt de voogd echter Johan Caspar van Leiningen-Dachsburg genoemd.
  11. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Von Isenburg (1936) en Dek (1970) situeren het huwelijk te Saarbrücken, maar de Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden schrijft: ʻdies Verlobnis war zu Ottweiler den 2ten December 1628, die Hochzeit zu Strassburg den 6 Juni 1629ʼ. De parochieregisters van Straatsburg vermelden dit huwelijk niet.” Schwennicke vermeldt dezelfde huwelijksplaats en -datum. Van der Venne & Stols (1937) en Vorsterman van Oyen (1882) vermelden Saarbrücken 6 juni 1629. (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt alleen de datum 6 juni 1629. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  12. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Dek (1970) en Von Isenburg (1936) vermelden geboren 21-7-1605, maar de Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden vermeldt geboren te Durlach op 22-7-1605.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt dezelfde geboorteplaats en -datum. Van der Venne & Stols (1937), Vorsterman van Oyen (1882) en Schwennicke vermelden de datum 21 juli 1605. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  13. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “De plaats van overlijden zie Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden die het overlijden situeert op kerstavond (Christnacht) 1644. De data 26-7 bij Von Isenburg (1936), 22-6 bij Köllner (1841) en 22-7 (overleden in het kraambed!) bij Hagelgans (1753).” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt dezelfde overlijdensplaats en -datum. Schwennicke vermeldt de datum 24/25 december 1644. Vorsterman van Oyen (1882) vermeldt Straatsburg 26 juli 1644. Dek (1970) en Van der Venne & Stols (1937) vermelden de datum 26 juli 1644. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  14. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie kennisgeving d.d. Idstein 18-10-1630 in het Staatsarchiv te Marburg: ‘heute Montag (dus oude stijl) um 5 Uhr früh’. Zie Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden: ‘18-10-1630 um 4 Uhr morgens in Idstein’, gedoopt op de dag van Sint-Andreas”. (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Idstein 18/28 oktober 1630. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937) en Schwennicke vermelden de datum 18 oktober 1630. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  15. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Von Isenburg (1936) vermeldt overleden 10-1-1632. Dek (1970) vermeldt Straatsburg 10-1-1642. In 1632 was de vader van de gravin nog niet gevestigd in Straatsburg. Het jaartal 1642 lijdt inderdaad geen twijfel: Zie Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden: overleden te Straatsburg 10-1-1642 en zie document in het Staatsarchiv te Wiesbaden getiteld ‘Des … Fräuleins Annæ Ottiliæ geborenen Gravin ze Nassaw Sarbrük … welche d. 10 Januarÿ Ao 1642 zu Strassburg seliglich entschlaffen u. d. 14 ejusdem in Strassburg … begrab worden’.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt dezelfde overlijdensplaats en -datum. Schwennicke vermeldt de datum 10 januari 1642. Van der Venne & Stols (1937) vermeldt Straatsburg 10 januari 1632. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  16. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Het kan als zeker worden beschouwd dat de geboorte plaatsvond te Idstein, omdat we weten dat markgraaf Frederik V van Baden-Durlach getrouwd is in deze stad, waar hij naar toe was gekomen om peetvader van Lodewijk Frederik te worden. Zie Staatsarchiv te Karlsruhe 47/542: ‘Princeps Idsteinium profectus est, ut Assinis Johannis comitis Nassoviæ, filiolum ex sacro fonte livaret, ubi Mariam Elisabetham … eo invitam matrinonio sibi iunxit’.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt dezelfde geboorteplaats en -datum. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937) en Schwennicke vermelden de datum 2 november 1633. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  17. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Von Isenburg (1936) zegt overleden op 1-10-1656, dat zeker is berekend op basis van de nieuwe stijl, omdat bij Hagelgans (1753) de datum 21-9 wordt gevonden met Elbingen als plaats van overlijden, bevestigd door: a) kennisgeving van overlijden in het Staatsarchiv te Marburg d.d. Idstein 5-11-1656: ‘nachdem derselbe den 13ten verflossenen Monat septembris von einer Danziger Parthey durch den linken Arm … geschossen worden, den 21ten ejusdem in Elbingen … morgens zwischen 8 und 9 Uhren … durch einen sanft und seeligen Tod abgefordert’. b) Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden: ‘den 12 September wurde ihm bei Dantzig ein Arm entzwey geschossen, woran er zu Elbingen den 21. dito gestorben, liegt begraben zu Idstein’. Trouwens, Hagelgans (1753) geeft 1-10 in zijn stamboom en 21-9 in zijn errata.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Elbing 21 september/1 oktober 1656. Dek (1970) en Van der Venne & Stols (1937) vermelden Elbingen 30 september 1656. Schwennicke vermeldt Elbing 13 oktober 1656. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  18. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Terwijl Dek (1968), p. 284, zegt overleden te Saumur, corrigeert Dek (1970) ‘studeerde aan de universiteit van Saumur, stierf op 3-10-1658; begraven te Idstein’. Zie Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden waar gezegd wordt overleden te Idstein op 13-10-1658 ‘abends um viertel nach 9 Uhr’. Zie kennisgeving in het Staatsarchiv te Marburg d.d. Idstein 14-10-1658: ‘nach dero wider zurückkunft auss Frankreich … den 30 verflossenen Augusti ganz bettlager worden … gestern nach zwey Uhren … abgefordert’. Het overlijden had derhalve plaats te Idstein, vermoedelijk 13-10, oude stijl, hoewel Hagelgans (1753) 3 in de tekst geeft en 13 in zijn stamboom, moet dat niet noodzakelijkerwijs worden geïnterpreteerd als 3/13.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt dezelfde overlijdensplaats en -datum. Van der Venne & Stols (1937) vermeldt Metz 3 oktober 1658. Schwennicke vermeldt de datum 3/13 oktober 1658. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  19. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Geboren te Metz op 20-4-1639 bij Von Isenburg (1936), Hagelgans (1753) en Dek (1970), maar op 2-4 in Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden”. (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Metz april 1639. Van der Venne & Stols (1937) vermeldt Metz 20 april 1639. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  20. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Von Blaschek: ʻStrasbourg 2-12-1646ʼ. Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden: ʻzu Strassburg ehelich verlobt, hat allda das Beylager im Leiningischen Hof gehalten den 6 Xbrisʼ. Bij Von Isenburg (1936) en Hagelgans (1753) de datum 10-12, misschien is dat de datum van de religieuze ceremonie?” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt dezelfde huwelijksplaats en -datum. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937) en Vorsterman van Oyen (1882) vermelden de datum 10 december 1646. Schwennicke vermeldt de datum 6 december 1646. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  21. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Von Blaschek: ʻDachsburg 15-5-1625ʼ, bevestigd door Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden en door Von Arnswaldt. De datum moet volgens de oude stijl zijn daar zij volgens de Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie overleed op de leeftijd van 43 jaar, 7 maanden min 1 dag.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Dagsburg 15/25 mei 1625. Dek (1970) vermeldt Dagsburg 25 mei 1625. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  22. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie Von Blaschek (met indicatie van de stijl). Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden: ʻAnno 1668 den 14ten Decembr, ist diese zweyte Gemahlin morgens zwischen 8 u. 9 Uhren im Herrn seelig entschlaffen … Ihres Alters 43 Jahr 7 Monath, weniger einen Tagʼ.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Idstein 14/24 december 1668. Dek (1968), Van der Venne & Stols (1937), Vorsterman van Oyen (1882) en Schwennicke vermelden de datum 14 december 1668. Dek (1970) vermeldt Idstein 24 december 1688. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  23. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Vermoedelijk geboren te Idstein, waar hij werd gedoopt ‘in dem untersten Saal’ op de 25e van dezelfde maand. Zie Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden waar de geboortedatum 9-11 wordt bevestigd, maar zonder plaats. De doopakte komt voor in de parochieregisters te Idstein.” (en) Medieval Lands - Nassau, Dek (1970) en Van der Venne & Stols (1937) vermelden de datum 9 november 1649. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  24. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Overleden te Idstein op 26-10-1651 in Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden. Anderzijds, in een brief van 7-5-1655, bewaard in het Staatsarchiv te Marburg, schrijft graaf Johan dat zijn zoon Karel overleed op ʻ26 7bris 1651ʼ. We vonden 26-10 bij Moreri en 26-9 bij Dek (1970) en Von Isenburg (1936).” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Idstein 26 september/oktober 1651. Van der Venne & Stols (1937) vermeldt de datum 26 september 1651. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  25. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie kennisgeving d.d. Idstein 9-6-1653 in het Staatsarchiv te Marburg geboren ‘heute Morgens zwischen 6 und 7 Uhren’. Zie kennisgeving van geboorte geadresseerd Idstein 11-6-1653 in het Staatsarchiv te Wiesbaden waaruit blijkt dat de geboorte plaatsvond te Idstein ‘donnerstag den 9 dieses’ (dus oude stijl) en dat de doop zou worden gevierd op zondag 10 juli”. (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Idstein 12 mei 1653. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937) en Schwennicke vermelden de datum 9 juni 1653. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  26. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie kennisgeving van geboorte Idstein 13-5-1654 in het Staatsarchiv te Wiesbaden: ‘den 12. Dieses gegen halb drey Uhr nachmittags’. Zie Personalia in het Staatsarchiv te Wiesbaden: ‘den 12. Monatstag Maÿ gegen halb drey Uhren nach Mittag des nechst abge wichenen 1654st Jahres in dem hochgräfl. Schloss allhier zu Itztstein in diese Welt gebohren’ (en gedoopt de 15e van dezelfde maand).” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Idstein 12 mei 1654. Dek (1970) vermeldt de datum 12 mei 1654. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  27. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: De overlijdenplaats bij Hagelgans (1753), bevestigd door: a) Personalia in het Staatsarchiv te Wiesbaden: ‘Dinsstags (dus oude stijl) den 26. Monatstag Junÿ abendts zwischen zweÿ und dreÿ Uhren zu Wisbaden in hochgräfl. Schloss’, b) Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden: ‘zu Wissbaden den 26sten Junii 1655’.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Wiesbaden 26 juni/6 juli 1655. Dek (1970) vermeldt Wiesbaden 26 juni 1655. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  28. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “We zijn er zeker van zijn dat het parochieregister van Idstein het huwelijk niet noemt. Toch (zie 130II 1146 in het Staatsarchiv te Wiesbaden) werd het contract ondertekend op 6-6-1680, de datum getoond door alle gedrukte werken en de overlijdensakte in de registers van Landau als de huwelijksdatum. Dezelfde plaats van het huwelijk lijdt inderdaad geen twijfel: raadpleeg gewoon in het Staatsarchiv te Wiesbaden (130II 1159) het document getiteld ‘Verzeichnis was beÿ hochgräfl. Beyläger zu Itzstein vom Sambstag d. 5bris donnerstag d. 10t. Junÿ bey Küchen und Kellern, wie auch sonsten ufgegangen, Itzten den 12t. Junÿ ao. 1680’. Het is dus volkomen aanvaardbaar dat het huwelijk werd gevierd op 6-6, het hierboven geciteerde document staat zelfs toe om vast te stellen dat het de oude stijl was. Die Heiligen römischen Reichs vollständiger genealogisch u. schematischer Kalender, Varrentrap, Frankfurt, 1756, situeert het huwelijk ten onrechte in 1678.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Idstein 6/16 juni 1680. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937) en Schwennicke vermelden de datum 6 juni 1680. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  29. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Op 19-12-1658 bij Von Isenburg (1936) en Dek (1970). Personalia in het Staatsarchiv te Wiesbaden vermeldt: ‘Sonntags den 19 December gleich nach 10 Uhr mittags des 1658 Jahres in dem Hochgräfl. Schloss allhier zu Itztein auff der Welt geboren’ en gedoopt op dezelfde dag. Omdat het een zondag was, is de gravin dus geboren op 19-12, oude stijl. Het is moeilijk te verklaren waarom Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden de datum zondag 10-11-1658 geeft (‘vorm. gleich nach 10 Uhr’), hetgeen een datum berekend volgens de nieuwe stijl is, hetgeen iets heel ongebruikelijk zou zijn voor een bericht geschreven door een protestante prins.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Idstein 19/29 december 1658. Van der Venne & Stols (1937) vermeldt de datum 19 december 1658. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  30. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Overleden op 15-12-1660 bij Von Isenburg (1936) en Dek (1970). Zie ook Personalia in het Staatsarchiv te Wiesbaden: ‘Sambstags den 15 dieses nunmehr zuendlauffenden Monats Decembris abends nach 4 Uhren’. Het was zaterdag 15 december dus oude stijl. Er bestaat in het Staatsarchiv te Marburg een kennisgeving van overlijden verzonden Idstein 17 (Martÿ?) 1660 die vermeldt dat het overlijden heeft plaatsgevonden ‘vergangen Sonnabend den 15. hujus abends nach 4 Uhren’, die toestaat vast te stellen dat de gravin in Idstein overleed. Nogmaals, het specificeert dat het overlijden plaatsvond op een zaterdag: en dat kan voor het jaar 1660 en de oude kalender, zaterdag 15 september en zaterdag 15 december zijn, en we hebben alle reden om die laatste datum te kiezen, omdat die overeenkomt met die van Personalia. De kennisgeving bewaard in Marburg moet zijn verstuurd op zaterdag 17 december, oude stijl. De fout in de datum begaan door de kopiist is moeilijk te verklaren.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Idstein 15/25 december 1660. Van der Venne & Stols (1937) vermeldt de datum 15 december 1660. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  31. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Zie kennisgeving van geboorte verzonden Idstein 27-3-1661 in het Staatsarchiv te Marburg: ‘Montags den 25 Marty morgens gegen 3 Uhr’, die toestaat de oude stijl vast te stellen en dat de geboorte zeker plaatsvond te Idstein. Aufzeichnungen des Grafen Johann von Nassau-Idstein über die Geburtstage und Todestage seiner Kinder, sowie biographischen Notizen über den Fürsten Georg August Samuel und dessen Familie in het Staatsarchiv te Wiesbaden voorziet niet in de plaats maar bevestigt de datum: ‘morgens zw. 3 und 4 Uhr’.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Idstein 25 maart 1661. Dek (1970), Van der Venne & Stols (1937) en Schwennicke vermelden de datum 25 maart 1661. Gearchiveerd op 30 juli 2023.
  32. ↑ Huberty et al. (1981), die in een voetnoot vermeldt: “Von Isenburg (1936) en Dek (1970) zeggen overleden in 1740 zonder nadere precisering, hetgeen volkomen onjuist is. Zie kennisgeving geadresseerd Griesheim (? onleesbaar) juli 1714 in het Staatsarchiv te Wiesbaden: ʻdie Stunde Ihres Todes ist gewesen diesen abend heute nach vier Uhr, sanft und seeligʼ. Onder hetzelfde archiefnummer, vertelt een brief over haar begrafenis te Höchst (tegenwoordig Frankfurt am Main) in augustus van hetzelfde jaar.” (en) Medieval Lands - Nassau vermeldt Griesheim 1 augustus 1740. Van der Venne & Stols (1937) en Schwennicke vermelden alleen het jaartal 1740. Gearchiveerd op 30 juli 2023.