Klein fonteinkruid

Klein fonteinkruid
Klein fonteinkruid
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:Eenzaadlobbigen
Orde:Alismatales
Familie:Potamogetonaceae (Fonteinkruidfamilie)
Geslacht:Potamogeton (Fonteinkruid)
Soort
Potamogeton berchtoldii
Fieber (1838)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Klein fonteinkruid op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Klein fonteinkruid (Potamogeton berchtoldii, synoniem: Potamogeton pusillus subsp. tenuissimus) is een overblijvende waterplant, die behoort tot de fonteinkruidfamilie (Potamogetonaceae). De plant komt van nature voor in de gematigde en koele streken van het Noordelijk Halfrond en Nederland valt geheel binnen het Europese deel van het areaal. De plant is vrij zeldzaam in laagveengebieden en in het noordoosten van het land. Elders zeldzaam.[1] Klein fonteinkruid staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als vrij zeldzaam en stabiel of toegenomen. Het aantal chromosomen is 2n = 26.[2]

Klein fonteinkruid lijkt veel op stomp fonteinkruid, maar stomp fonteinkruid heeft een meer cilindrische bloeiwijze, terwijl klein fonteinkruid meer een knotsvormige bloeiwijze heeft.

De stengels van de plant worden 10 -100 cm lang. De dunne stengels zijn rond en sterk vertakt en hebben knobbels op de knopen. Het lichtgroene, olijfgroene of bruingroene blad is 2,5 - 5,4 cm lang en 0,2 - 2,5 mm breed. De bladtop is meestal toegespitst en het blad heeft drie nerven, de twee zijdelingse nerven monden dicht onder de top met een rechte hoek in de middennerf uit. De middennerf wordt aan de basis door luchtholten begeleid, die door dwarswanden in ten minste 2 rijen kamertjes worden verdeeld. De steunblaadjes zijn open.[1] De planten sterven in de herfst af en overleven met turions.

Klein fonteinkruid bloeit van juni tot in augustus met groene bloemen. De bloeiwijze is een langgesteelde, min of meer knotsvormige aar.

De eivormige vrucht is een 2 mm lang en 1,5 mm breed nootje, dat meestal gerimpeld en min of meer knobbelig is.

  • Bladtop
    Bladtop
  • Bloeiwijzen
    Bloeiwijzen
  • A: bovenste stengelstuk, B: vruchten, C: vrucht, D: bladtoppen, C: stengels met open steunblaadjes
    A: bovenste stengelstuk, B: vruchten, C: vrucht, D: bladtoppen, C: stengels met open steunblaadjes
  • Vruchten van Potamogeton berchtoldii subsp. clystocarpus
    Vruchten van Potamogeton berchtoldii subsp. clystocarpus

Ecologie en verspreiding

Klein fonteinkruid staat op zonnige plaatsen in ondiep, stilstaand of zwak stromend, matig voedsel- en stikstofrijk, zoet, zwak zuur tot licht-basisch (kalkhoudend) water boven een bodem van laagveen of zand. Ze groeit in allerlei wateren en watertypen.[1]

Ondersoorten

  • Potamogeton berchtoldii subsp. berchtoldii
  • Potamogeton berchtoldii subsp. clystocarpus: Komt voor in Texas
  • Potamogeton berchtoldii subsp. gemmiparus : Komt voor vanaf het zuidoosten van Canada tot het noordoosten van de Verenigde Staten
  • Verspreiding in Nederland FLORON
  • Klein fonteinkruid (Potamogeton berchtoldii) op SoortenBank.nl (gearchiveerd) (gebaseerd op de Heukels23, dit is de voorlaatste uitgave)
  • Klein fonteinkruid op Wilde planten
  • (fr) Potamogeton berchtoldii Tele Botanica
Bronnen, noten en/of referenties
  1. a b c René van Moorsel, 2014, CC-BY-SA 3.0. Gearchiveerd op 8 oktober 2022.
  2. Aantal chromosomen. Gearchiveerd op 9 april 2018.
Mediabestanden
Zie de categorie Potamogeton berchtoldii van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Wikispecies
Wikispecies heeft een pagina over Potamogeton berchtoldii.
· Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) · Sjabloon bewerken
Soorten van het geslacht Potamogeton (Fonteinkruid)

... · P. acutifolius (Spits fonteinkruid) · P. alpinus (Rossig fonteinkruid) · P. ×angustifolius (Gegolfd fonteinkruid) · P. coloratus (Weegbreefonteinkruid) · P. compressus (Plat fonteinkruid) · P. crispus (Gekroesd fonteinkruid) · P. ×fluitans (Vlottend fonteinkruid · P. gramineus (Ongelijkbladig fonteinkruid) · P. ×lintonii (Gekroesd x puntig fonteinkruid) · P. lucens (Glanzig fonteinkruid) · P. mucronatus (Puntig fonteinkruid) · P. natans (Drijvend fonteinkruid) · P. nodosus (Rivierfonteinkruid) · P. obtusifolius (Stomp fonteinkruid) · P. pectinatus (Schedefonteinkruid) · P. perfoliatus (Doorgroeid fonteinkruid) · P. polygonifolius (Duizendknoopfonteinkruid) · P. praelongus (Langstengelig fonteinkruid) · P. pusillus (Tenger fonteinkruid) · P. ×salicifolius (Wilgfonteinkruid) · P. ×sparganiifolius (Zwaardfonteinkruid) · P. trichoides (Haarfonteinkruid) · ...