Spalbeek

Spalbeek

Deelgemeente in België

Situering

Gewest

Vlaanderen

Provincie

Limburg

Gemeente

Hasselt

Fusie

1971 (Kermt) - 1977 (Hasselt)

Coördinaten

50° 57′ NB, 5° 14′ OL

Algemeen

Oppervlakte

4,75 km²

Inwoners
(1/1/2020)

2.135
(449 inw./km²)

Overig

Postcode

3510

Netnummer

011

NIS-code

71022(G)

Website

spalbeek2.be

Detailkaart

Locatie in de gemeente

Portaal

België

Spalbeek is een dorp in de Belgische provincie Limburg, en een deelgemeente van de stad Hasselt, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1971.

Spalbeek is de meest westelijke deelgemeente van Hasselt en is gelegen aan de N2, de verbindingsweg tussen Hasselt en Diest. In het noorden van Spalbeek stroomt de Demer terwijl de zuidgrens gevormd wordt door de Herk.

Spalbeek, dat gelegen is in het overgangsgebied tussen de Kempen en vochtig-Haspengouw, was in het verleden een landbouwdorp maar heeft zich sinds de jaren 1970 ontwikkeld tot een woondorp.

Etymologie

Spalbeek werd voor het eerst vermeld in 1380 als Spalbeken. Spal zou betrekking hebben op kloof, dus een beek in een nauw dal.

Geschiedenis

Spalbeek werd voor het eerst vermeld in 1380 en was een Loonse heerlijkheid die later overging naar het prinsbisdom Luik. Het oorspronkelijke dorp was iets noordelijker gelegen dan de huidige dorpskern die pas ontstond na de aanleg van de steenweg van Hasselt naar Diest op het einde van de 18e eeuw. De heren van Spalbeek behoorden tot de familie De Binrevelt, vanaf 1785 tot de familie Van Stokkem.

In 1795 werd Spalbeek een zelfstandige gemeente tot in 1971 toen het bij Kermt werd gevoegd. In 1977 werden ze beide deelgemeenten van Hasselt.

Kerkelijk was Spalbeek tot in 1848 een deel van de parochie Kermt waarna het een zelfstandige parochie werd.

Hendrik van Veldeke, de eerste bekende schrijver van de Lage Landen, zou hier geboren zijn.

Demografische ontwikkeling

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen

Bezienswaardigheden

De neoromaanse Onze-Lieve-Vrouw-Boodschapskerk.
De gotische Onze-Lieve-Vrouw-Boodschapskapel, met romaans koor uit de 13e eeuw, die dienstdeed als kapelkerk van Kermt. De kapel is sinds 1946 een beschermd monument.
De Van Veldekemolen
Kasteel Rijsdaal
Enkele boerderijen in vakwerkbouw, zowel langgestrekte als halfgesloten hoeven.

Fotogalerij

De dorpskerk toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw Boodschap
Het chronogram of jaardicht boven de ingang van de dorpskerk
De kapel met romaans koor uit de 13e eeuw toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw Boodschap
Binnenzijde van de kapel met muurschilderingen uit de 14e eeuw
Voormalige herberg - beschermd als monument

Natuur en landschap

Spalbeek ligt op de overgang van de Kempen en Vochtig-Haspengouw. De bodem wordt door vochtige zandgronden gekenmerkt. De hoogte bedraagt 25 à 30 meter.

Spalbeek is gelegen tussen de riviertjes Demer in het noorden, en Herk in het zuiden. Beide stromen in westelijke richting.