Żyto krzyca
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
| Rząd | wiechlinowce | ||
| Rodzina | wiechlinowate | ||
| Rodzaj | żyto | ||
| Gatunek | żyto krzyca | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Secale montanum Guss. Ind. Sem. Hort. Boccad., 1825 | |||
| |||
Żyto krzyca, żyto świętojańskie (Secale montanum Guss.) gatunek z rodziny wiechlinowatych. W dzikim stanie spotykany w basenie Morza Śródziemnego. Roślina wieloletnia o cienkiej i długiej słomie i wąskim kłosie.
Obecnie krzyca jest uprawiana w celach pastewnych. Dawniej była często uprawiana dla ziarna na miejscach po świeżo wytrzebionym lesie. Praktyki takie stosowano, zwłaszcza na terenach górskich m. in. w Beskidach, jeszcze na początku XX w. Po wypaleniu na porębie pozostałych pniaków i gałęzi w następnym roku sadzono na niej ziemniaki, a w kolejnym siano owies i krzycę równocześnie. Owies zbierano w jesieni, a zasiew krzycy pozostawał do zbioru w trzecim roku. Kazimierz Sosnowski w monografii Beskidu Małego z 1924 r. pisał: Krzyca jest to osobliwy gatunek żyta, lubującego się w próchnicy i tak plennego, że z jednego ziarna wyrasta kilka, kilkanaście, nawet i więcej ździebeł, do wzrostu jednak potrzebuje ona dwóch lat; zżynanie dojrzałego owsa nic jej pędom nie szkodzi, późną jesienią można nawet jej pędy kosić na paszę dla bydła; ziarno daje krzyca chude; chleb z niego czarny, lecz dobry.[3]
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-01] (ang.).
- ↑ Kazimierz Sosnowski. Beskid Mały. „Wierchy. Rocznik poświęcony górom i góralszczyźnie”. Rok III, s. 119-159, 1925. Polskie Towarzystwo Tatrzańskie. Oddział Lwowski. (pol.).
Bibliografia
- Praca zbiorowa: Rośliny użytkowe. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1966.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
