10 złotych 1972 50 lat portu w Gdyni

10 złotych 1972 50 lat portu w Gdyni
Dane podstawowe
Emitent

Narodowy Bank Polski

Nominał

10 zł

Rocznik

1972

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa

Nakład

2 000 000 szt.

Data emisji

30 kwietnia 1973

Data wycofania

1 stycznia 1978

Projektant

Wacław Kowalik

Opis fizyczny
Masa

9,5 g

Średnica

28 mm

Materiał

miedzionikiel

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta okolicznościowa / moneta obiegowa

10 złotych 1972 50 lat portu w Gdyniokolicznościowa moneta dziesięciozłotowa, wprowadzona do obiegu 30 kwietnia 1973 r. zarządzeniem z 16 kwietnia 1973 r. (M.P. z 1973 r. nr 20, poz. 119), wycofana 1 stycznia 1978 r. zarządzeniem Ministra Finansów z dnia 21 maja 1977 r. (M.P. z 1977 r. nr 14, poz. 79)[1].

Monetę wybito z okazji pięćdziesiątej rocznicy rozpoczęcia budowy portu w Gdyni[1].

Awers

W centralnym punkcie umieszczono godło – orła bez korony, pod łapą znak mennicy w Warszawie, dookoła, wzdłuż kształtu przypominającego granice Polski, napis „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA 1972 10 ZŁ”, a na dole monogram projektanta[1].

Rewers

Na tej stronie monety znajduje fragment mapy Polski pokazujący wycinek lądu i linię brzegową Zatoki Gdańskiej z Półwyspem Helskim, u góry herb Gdyni, a w tle napis w czterech rzędach „50 LAT PORTU W GDYNI”[1].

Nakład

Monetę bito w Mennicy Państwowej, w miedzioniklu, na krążku o średnicy 28 mm, masie 9,5 grama, z rantem ząbkowanym, w nakładzie 2 000 000 sztuk, według projektu Wacława Kowalika[1].

Opis

Dziesięciozłotówka była jedną z trzynastu dziesięciozłotówek obiegowych z okolicznościowym wizerunkiem bitych w latach 1964–1972 w Mennicy Państwowej, na krążkach o dwóch średnicach[2]:

  • 31 mm (1964–1965), 4 typy oraz
  • 28 mm (1966–1972), 9 typów.

Okolicznościowe dziesięciozłotówki jeszcze w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku, w obrocie pieniężnym występowały dość powszechnie, ze względu na fakt, że stanowiły ponad 17 procent całej emisji dziesięciozłotówek będących w obiegu (w roku 1973)[3].

Moneta została wycofana z obiegu przez NBP w wyniku systemowej redukcji średnicy dziesięciozłotówek do 25 mm w związku z wprowadzeniem do obiegu monet o nominale 20 złotych i średnicy 29 mm[2].

Powiązane monety

W II Rzeczypospolitej wyemitowano dwie monety okolicznościowe o nominałach 2 i 5 złotych, upamiętniające piętnastolecie budowy portu w Gdyni[4].

Wersje próbne

Istnieje wersja tej monety należąca do serii próbnej w niklu z wypukłym napisem „PRÓBA”, wybita w nakładzie 500 sztuk oraz wersja próbna technologiczna, z wypukłym napisem „PRÓBA”, w miedzioniklu, w nakładzie 20 sztuk[5].

W serii monet próbnych niklowych wybity został projekt monety o lekko zmodyfikowanym rysunku rewersu, gdzie ląd odróżniony jest od morza jedynie linią brzegową[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Monety polskie, 2003, s. 204 .
  2. a b JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 101–117, ISBN 978-83-87355-01-2 .
  3. BorysB. Paszkiewicz BorysB., Podobna jest moneta nasza do urodnej panny. Mała historia pieniądza polskiego, Warszawa: Warszawskie Centrum Numizmatyczne, 2012, s. 226, ISBN 978-83-62939-00-8 .
  4. JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 158,160, ISBN 83-87355-37-2 .
  5. a b JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Monety polskie, 2003, s. 253 .

Linki zewnętrzne

  • wizerunek monety
  • wizerunek monety