Afrotrogon prążkowany
| Apaloderma vittatum[1] | |||
| Shelley, 1882 | |||
 Samiec na rysunku z książki z 1892 roku | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ptaki | ||
| Podgromada | Neornithes | ||
| Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
| Rząd | trogony | ||
| Rodzina | trogony | ||
| Rodzaj | Apaloderma | ||
| Gatunek | afrotrogon prążkowany | ||
| Synonimy | |||
| | |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 najmniejszej troski | |||
| |||
| |||
Afrotrogon prążkowany[4] (Apaloderma vittatum) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny trogonów (Accipitridae), zamieszkujący Afrykę Subsaharyjską. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia
Afrotrogon prążkowany bywał niekiedy wydzielany do monotypowego rodzaju Heterotrogon[5]. Gatunek ten uznawany jest za monotypowy przez Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) oraz na liście ptaków świata opracowywanej we współpracy BirdLife International z autorami Handbook of the Birds of the World (5. wersja online: grudzień 2020)[6][7]. Niektórzy autorzy wydzielają populację z zachodniej części zasięgu do podgatunku camerunense[2][5], zaś populacja z wyspy Bioko bywała dawniej wydzielana do podgatunku francisci[5].
Występowanie i biotop
Występuje w rozproszeniu w izolowanych populacjach na terenie Nigerii, Kamerunu, a także w Angoli oraz we wschodniej Afryce (spotykany w Kenii, Tanzanii, Ugandzie, wschodniej Demokratycznej Republice Konga, Malawi i Mozambiku)[3][5][8]. Zasiedla górskie tereny leśne[8]. Spotykany w przedziale wysokości 900–3000 m n.p.m.[3][5], zwykle powyżej 1600 m n.p.m.[5]
Morfologia
Długość ciała 28–30 cm; masa ciała około 55 g[5].
Upierzenie grzbietu i kupra zielone[8]. Brzuch czerwony, skrzydła i ogon ciemne[8]. Poniżej oka dwie żółte plamy nagiej skóry[8]. Pokrywy podogonowe z czarno-białym prążkowaniem[8]. Samica podobna do samca, ale o mniej intensywnym ubarwieniu[8]; różni się też tym, że ma brązową głowę i cynamonowobrązową pierś[5].
Ekologia i zachowanie
Tryb życia
Ptak osiadły, prowadzi skryty tryb życia, przesiadując w ukryciu wysoko w koronach drzew[8].
Pożywienie
Pokarm stanowią bezkręgowce[8].
Lęgi
Samica składa 2–3 białawe jaja wprost na dnie wnęki drzewa[8]. Ptaki odzywają się tylko w okresie lęgowym, oznajmiając zajęcie terytorium na danym terenie[8]. Wysiadywaniem jaj zajmuje się wspólnie para ptaków[8].
Status i zagrożenia
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje afrotrogona prążkowanego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana; w 2001 roku ptak ten opisywany był jako pospolity w swoim ograniczonym zasięgu występowania. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy ze względu na postępujące niszczenie siedlisk[3].
Przypisy
- ↑ Apaloderma vittatum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c D. Lepage: Bar-tailed Trogon Apaloderma vittatum. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2021-09-18]. (ang.).
- ↑ a b c d Apaloderma vittatum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Trogonidae Lesson, 1828 - trogony - Trogons (wersja: 2021-04-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-17].
- ↑ a b c d e f g h Collar, N.: Bar-tailed Trogon (Apaloderma vittatum), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-09-18]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-18]. (ang.).
- ↑ Handbook of the Birds of the World and BirdLifeH.t. B.t. W.B. International Handbook of the Birds of the World and BirdLifeH.t. B.t. W.B., Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 5 [online], grudzień 2020, s. 180 [dostęp 2021-09-18] .
- ↑ a b c d e f g h i j k l DavidD. Alderton DavidD., Encyklopedia ptaków świata, Warszawa: Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 276, ISBN 978-83-8172-650-4 (pol.).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
