Arlekin

Ten artykuł dotyczy teatru. Zobacz też: inne znaczenia słowa „Arlekin”.
Rysunek Arlekin autorstwa francuskiego grafika i pisarza Maurice’a Sanda (1860)

Arlekin (wł. Arlecchino) – postać błazna w czarnej masce „komicznej”, ubranego w kostium zszyty z kolorowych trójkątów albo rombów[1]. Od końca XVII wieku[2] Arlekin jest jedną z postaci włoskiej commedii dell’arte[1]. Jego przyjacielem jest Brighella, a miłością Kolombina. Jako wiecznie zakochany, sprytny służący, często wpędza swego pana lub siebie w tarapaty.

Od XVIII wieku postać pantomimy (arlekinada) i teatru lalek[2].

Do końca XVI wieku był szelmą i żebrakiem odzianym w łachmany, jego atrybutami była czarna maska z zajęczym ogonem, sakiewka i drewniany miecz u boku[1]. W takim wydaniu utożsamiany jest z Merkurym – bożkiem złodziei i żebraków, sługą z Arles lub też jednym z czarnoskórych niewolników rzymskich[1].

Arlekin w kulturze popularnej

Fikcyjna postać Harley Quin stworzona przez Agathę Christie oraz postać Harley Quinn stworzona przez Paula Diniego i Bruce’a Timma, inspirowane są postacią arlekina. Arlekin i walentynki to opowiadanie (1999) i powieść graficzna (2001) autorstwa brytyjskiego pisarza Neila Gaimana.

Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Teksty źródłowe w Wikiźródłach
 Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Przypisy

  1. a b c d Allardyce Nicoll: Dzieje teatru. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974, s. 104-105.
  2. a b Arlekin, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-07-06] .
  • VIAF: 173746310
  • LCCN: sh85058930
  • GND: 4132521-7
  • BnF: 12321457p
  • SUDOC: 032123914
  • NKC: js2018983165
  • PLWABN: 9810549856205606
  • J9U: 987007550736105171
  • GIA: 901001405
  • PWN: 3871144
  • Britannica: topic/Harlequin-theatrical-character
  • Treccani: arlecchino
  • Universalis: arlequin
  • Catalana: 0220444
  • DSDE: Harlekin