August Wilhelm Ambros

August Wilhelm Ambros

August Wilhelm Ambros, 1862
Data i miejsce urodzenia	17 listopada 1816 Mýto
Pochodzenie	austriackie
Data i miejsce śmierci	28 czerwca 1876 Wiedeń
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	historyk muzyki
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

August Wilhelm Ambros (ur. 17 listopada 1816 w Mýcie, zm. 28 czerwca 1876 w Wiedniu^[1][2][3]) – austriacki historyk muzyki.

Pochodził z rodziny urzędniczej o zamiłowaniach artystycznych; jego matka była pianistką i śpiewaczką, siostrą historyka muzyki Raphaela Georga Kiesewettera^[1]. Studiował na Uniwersytecie Praskim, w 1839 roku uzyskując doktorat z prawa^[1][2][3]. Interesował się malarstwem, poezją i muzyką^[1]. Pracował jako prawnik, jednocześnie samodzielnie pogłębiając swoją wiedzę muzyczną, podjął próby kompozytorskie i pisywał artykuły do „Neue Zeitschrift für Musik”^[1]. Od 1850 roku prowadził wykłady w Konserwatorium Praskim^[1], dziewiętnaście lat później otrzymał natomiast posadę profesora na uniwersytecie^[1][2][3]. W 1872 roku wyjechał do Wiednia, gdzie otrzymał posadę w Ministerstwie Sprawiedliwości i wykładał w konserwatorium^[1][2]. Udzielał też lekcji z historii sztuki i muzyki następcy tronu, arcyksięciu Rudolfowi^[1][3].

W 1870 roku otrzymał krzyż kawalerski Orderu Franciszka Józefa^[4], a w 1874 roku został odznaczony krzyżem komandorskim Orderu Korony Żelaznej^[5].

Dziełem życia Ambrosa była obszerna synteza pt. Geschichte der Musik, której autor nie zdołał jednak ukończyć^[1][2]. Tom I obejmuje dzieje muzyki w starożytności, tom II omawia chorał gregoriański, twórczość trubadurów i minnesingerów oraz wczesne formy wielogłosowe, tom III muzykę niderlandzką, niemiecką, angielską i włoską XV wieku^[1]. Tomy IV i V, opracowane po śmierci autora na podstawie pozostawionych przez niego notatek, obejmują twórczość kompozytorów włoskich lat 1450–1550 oraz antologię utworów XV- i XVI-wiecznych^[1]. Układ materiału w Geschichte der Musik jest niekonsekwentny pod względem chronologii i prądów stylistycznych, autor jako kryterium porządkowania treści przyjął zgodnie z ówcześnie dominującymi tendencjami tzw. koncepcję heroiczną, wysuwającą na pierwszy plan osobowość artysty jako twórcy procesu dziejowego muzyki^[1].

Skomponował operę Břetislav a Jitka, 2 symfonie, uwertury orkiestrowe, utwory fortepianowe i religijne, pieśni^[2].

(na podstawie materiałów źródłowych^[2])

• Die Grenzen der Musik und Poesi: Eine Studie zur Aesthetik der Tonkunst (Praga 1856)
• Culturhistorische Bilder aus dem Musikleben der Gegenwart (Lipsk 1860, 2. wydanie 1865)
• Geschichte der Musik (tomy I–III wyd. Wrocław 1862–1868; tom IV w edycji E. Schellego wyd. Wrocław 1878, tom V w edycji O. Kadego wyd. Lipsk 1882)
• Bunte Blätter: Skizzen und Studien für Freunde der Musik der bilden Kunst (Lipsk 1872)

• August Wilhelm Ambros – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
• Biografia w Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich (niem.)
• Biografia w Allgemeine Deutsche Biographie (niem.)