Biedronkowate
| Ten artykuł od 2013-04 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Coccinellidae[1] | |||
Latreille, 1807 | |||
Przedstawiciel rodziny – biedronka siedmiokropka (Coccinella septempunctata) | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Podkrólestwo | |||
(bez rangi) | pierwouste | ||
Nadtyp | wylinkowce | ||
Typ | stawonogi | ||
Podtyp | sześcionogi | ||
Gromada | owady | ||
Podgromada | owady uskrzydlone | ||
Infragromada | nowoskrzydłe | ||
Nadrząd | Holometabola | ||
Rząd | chrząszcze | ||
Podrząd | |||
Infrarząd | Cucujiformia | ||
Nadrodzina | Coccinelloidea | ||
Rodzina | biedronkowate | ||
| |||
| |||
|
Biedronkowate (Coccinellidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy (Coleoptera). Obejmuje około 5 tysięcy gatunków o owalnym, wypukłym ciele, krótkich odnóżach i czerwonych bądź żółtych pokrywach z czarnymi plamkami. Owady te osiągają niewielkie rozmiary, zwykle 8–10 mm[2].
Żywią się mszycami, dlatego wykorzystywane są w biologicznym zwalczaniu tych szkodników. Mnożą się bardzo szybko i mogą dawać 2-4 pokolenia rocznie. Zimują owady dorosłe. W tym celu potrafią gromadzić się setkami, a nawet tysiącami w różnych miejscach – pod ziemią, w budynkach czy pod korą drzew. Czułki biedronek są przeważnie krótkie lub bardzo krótkie. Mają 8-11 członów, często na ich końcach występuje buławka. W aparacie gębowym charakterystyczne są głaszczki szczękowe o kształcie toporków. Głowa szeroka, wchodzi w przedplecze. Zaniepokojone larwy lub dorosłe chrząszcze wydalają poprzez stawy nóg hemolimfę o żółtym zabarwieniu, która ma trujące właściwości.
Jednym z przedstawicieli jest biedronka – owad o długości ok. 6 mm, pokryty czerwonymi lub pomarańczowymi pokrywami skrzydłowymi, nakrapianymi kontrastowymi plamkami. Biedronki odżywiają się owadami roślinożernymi, są zatem z punktu widzenia człowieka pożyteczne.
W Polsce najczęściej występuje biedronka siedmiokropka. Od 2006 roku obserwuje się inwazję azjatyckiej biedronki Harmonia axyridis, która może zagrozić rodzimym gatunkom.
Systematyka
Rodzina Coccinellidae Latreille, 1807[3]
- podrodzina Chilocorinae Mulsant, 1846[4]
- rodzaj Arawana Leng, 1908
- rodzaj Axion Mulsant, 1850
- rodzaj Brumoides Chapin, 1965
- rodzaj Brumus Mulsant, 1850
- rodzaj Chilocorus Leach, 1815
- rodzaj Curinus Mulsant, 1850
- rodzaj Egius Mulsant, 1850
- rodzaj Exochomus Redtenbacher, 1843
- rodzaj Halmus Mulsant, 1850
- rodzaj Orcus Mulsant, 1850
- rodzaj Platynaspis Redtenbacher, 1844
- rodzaj Telsimia Casey, 1899
- podrodzina Coccidulinae Mulsant, 1846[5]
- rodzaj Anovia Casey, 1908
- rodzaj Azya Mulsant, 1850
- rodzaj Coccidula Kugelann, 1798
- rodzaj Exoplectra Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Pseudoazya Gordon, 1980
- rodzaj Rhyzobius Stephens, 1829
- rodzaj Rodolia Mulsant, 1850
- podrodzina Coccinellinae Latreille, 1807[6]
- rodzaj Adalia Mulsant, 1846
- rodzaj Anatis Mulsant, 1846
- rodzaj Anisosticta Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Aphidecta Weise, 1893
- rodzaj Calvia Mulsant, 1850
- rodzaj Ceratomegilla Crotch, 1873
- rodzaj Cheilomenes Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Coccinella Linnaeus, 1758
- rodzaj Coelophora Mulsant, 1850
- rodzaj Coleomegilla Timberlake, 1920
- rodzaj Cycloneda Crotch, 1871
- rodzaj Harmonia Mulsant, 1850
- rodzaj Hippodamia Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Macronaemia Casey, 1899
- rodzaj Megalocaria Crotch, 1871
- rodzaj Micraspis Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Mulsantina Weise, 1906
- rodzaj Myzia Mulsant, 1846
- rodzaj Naemia Mulsant, 1850
- rodzaj Neoharmonia Crotch, 1871
- rodzaj Olla Casey, 1899
- rodzaj Paranaemia Casey, 1899
- rodzaj Propylaea Mulsant, 1846
- rodzaj Psyllobora Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Synonycha Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Verania Mulsant, 1850
- podrodzina Epilachninae Mulsant, 1846[7]
- rodzaj Epilachna Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Subcoccinella Huber, 1842
- podrodzina Hyperaspidinae Duverger, 1989[8]
- rodzaj Blaisdelliana Gordon, 1970
- rodzaj Brachiacantha Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Helesius Casey, 1899
- rodzaj Hyperaspidius Crotch, 1873
- rodzaj Hyperaspis Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Thalassa Mulsant, 1850
- podrodzina Scymninae Mulsant, 1846[9]
- rodzaj Cryptognatha Mulsant, 1850
- rodzaj Cryptogonus Mulsant, 1850
- rodzaj Cryptolaemus Mulsant, 1853
- rodzaj Decadiomus Chapin, 1933
- rodzaj Didion Casey, 1899
- rodzaj Diomus Mulsant, 1850
- rodzaj Nephaspis Casey, 1899
- rodzaj Nephus Mulsant, 1846
- rodzaj Pentilia Mulsant, 1850
- rodzaj Sasajiscymnus Vandenberg, 2004
- rodzaj Scymnobius Casey, 1899
- rodzaj Scymnodes Blackburn, 1889
- rodzaj Scymnus Kugelann, 1794
- rodzaj Selvadius Casey, 1899
- rodzaj Stethorus Weise, 1885
- rodzaj Zagloba Casey, 1899
- rodzaj Zilus Mulsant, 1850
- podrodzina Sticholotidinae Weise, 1901[10]
- rodzaj Cephaloscymnus Crotch, 1873
- rodzaj Coccidophilus Brethes, 1905
- rodzaj Delphastus Casey, 1899
- rodzaj Gnathoweisea Gordon, 1970
- rodzaj Microweisea Cockerell, 1903
- rodzaj Nipus Casey, 1899
- rodzaj Pharoscymnus Bedel, 1906
- rodzaj Serangium Blackburn, 1889
- rodzaj Sticholotis Crotch, 1874
Przypisy
- ↑ Coccinellidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Encyklopedia Audiowizualna Britannica. Zoologia I: A–O. Poznań: Axel Springer Polska, 2006, s. 16. ISBN 978-83-60563-05-2.
- ↑ Coccinellidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Chilocorinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Coccidulinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Coccinellinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Epilachninae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Hyperaspidinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Scymninae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Sticholotidinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- p
- d
- e
- królestwo: zwierzęta
- typ: stawonogi
- gromada: owady
- podgromada: uskrzydlone
- infragromada: nowoskrzydłe
- nadrząd: skrytoskrzydłe
Tshekardocoleoidea |
|
---|---|
Permocupedoidea |
|
Permosynoidea |
|
|
Asiocoleoidea |
|
---|---|
Rhombocoleoidea |
|
Schizophoroidea |
|
Lepiceroidea |
|
Sphaeriusoidea |
|
incertae sedis |
|
kusakokształtne |
| ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
żukokształtne |
| ||||||||||||||
sprężykokształtne |
| ||||||||||||||
Derodontiformia |
| ||||||||||||||
kapturnikokształtne |
| ||||||||||||||
Cucujiformia |
|
- Britannica: animal/ladybug
- Universalis: coccinelle
- NE.se: coccinellidae
- SNL: marihøner
- DSDE: mariehøns