Bitis atropos

Bitis atropos[1]
(Linnaeus, 1758)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Rząd	łuskonośne
Podrząd	węże
Rodzina	żmijowate
Podrodzina	żmije
Rodzaj	Bitis
Gatunek	B. atropos
Synonimy Coluber atropos – Linnaeus, 1754 [Coluber] Atropos – Linnaeus, 1758 Cobra Atropos – Laurenti, 1768 Vipera Atropos – Sonnini & Latreille, 1801 [Vipera (Echidna)] Atropos – Merrem, 1820 Vipera montana – A. Smith, 1826 [Echidna] Atropos – Wagler, 1830 Clotho [(Bitis)] Atropos – Gray, 1842 E[chidna]. ocellata – Tschudi, 1845 Calechidna ocellata – Tschudi, 1845 Edchidna atropos – Duméril, Bibron & Duméril, 1854 Bitis atropos – Günther, 1858 V[ipera]. (Echidna) atropos – Jan, 1863 Bitis atropos – Boulenger, 1893 [Bitis atropos] atropos – FitzSimons, 1959 Bitis atropos atropos – Broadley, 1962 Bitis atropos – Carpenter & Furguson, 1977 Bitis atropos – Broadley, 1983 Viper atropos – Golay et al., 1993 Bitis atropos – Golay et al., 1993[2]
Podgatunki
B. a. atropos (Linnaeus, 1758) B. a. unicolor FitzSimons, 1959
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
najmniejszej troski
Zasięg występowania

Bitis atropos – gatunek jadowitego węża z rodziny żmijowatych. Epitet gatunkowy łacińskiej nazwy pochodzi z mitologii greckiej.

Dorosły osobnik osiąga zazwyczaj od 30 do 40 cm długości, ale niektóre samice dorastają do 50, a w niewoli nawet 60 cm^[4].

Izolowane populacje spotykane są w górzystych rejonach południowej Afryki: Inyanga Highlands i góry Chimanimani we wschodnim Zimbabwe i w okolicy Mozambiku, w Południowej Afryce zaś wzdłuż Drakensberg Escarpments w prowincji Transvaal i w zachodnim Natalu, w Lesotho i wschodnim Wolnym Państwie, a także w południowych przybrzeżnych górach Kraju Przylądkowego^[2]. Spawls & Branch (1995) wymieniają także Półwysep Przylądkowy w Kraju Przylądkowym^[4].

Lokalizacja typowa została określona jako "Ameryka", ale jest to oczywista pomyłka. Bardziej prawdopodobny jest Przylądek Dobrej Nadziei^[2].

Zajmuje dużą liczbę zróżnicowanych siedlisk. Preferuje względnie chłodne środowiska o dużej ilości opadów. W północnej części swego zasięgu, gdzie zimy są chłodne i suche, a lata ciepłe i wilgotne, granica jej zasięgu przebiega na wyższej wysokości: do 3000 metrów nad poziomem morza, W Zimbabwe nie spotkano jej poniżej 1500 m. Z reguły występuje w okolicy stoków górskich i skalistych zboczy, zapuszcza się jednak także na górskie łąki z kępkami buszu i krzewów^[4][5].

W południowej części zasięgu występowania (Kraj Przylądkowy), gdzie zimy są chłodne i wilgotne, a lata ciepłe i suche, można ją spotkać na przybrzeżnych i górskich wrzosowiskach, jak i niewielkich skałach na poziomie morza oraz na terenach trawiastych z gąszczem krzaków^[4][5].

Wyróżniono dwa podgatunki B. atropos^[6]:

• Bitis atropos atropos
• Bitis atropos unicolor