Blyxa
Blyxa aubertii var. echinosperma | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | Blyxa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Blyxa Noronha ex Thouars Gen. Nov. Madagasc.: 4 (1806) | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Blyxa aubertii Rich[3]. | |||
Synonimy | |||
| |||
| |||
|
Blyxa Noronha ex Thouars – rodzaj roślin wodnych należących do rodziny żabiściekowatych (Hydrocharitaceae), obejmujący 10 gatunków pochodzących z tropikalnych regionów Starego Świata (Afryki, Azji, Australii i Wysp Karolińskich). Blyxa japonica została zawleczona do Europy (Portugalii i Włoch), a Blyxa aubertii do Luizjany[4].
Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckiego słowa blyxo, oznaczającego wytrysnąć, wychlupać[5].
Morfologia
- Pokrój
- Wodne, wpół wynurzone rośliny zielne.
- Łodyga
- Krótka, bulwiasta (lub cebulopodobna) i tworząca stolony lub wydłużona i wzniesiona[6].
- Liście
- Liście odziomkowe lub skrętolegle położone na łodydze[6], wpół zanurzone, siedzące, tworzące u nasady pochwę liściową[5]. Blaszki liściowe lancetowate lub równowąskie, ostre, o drobnoząbkowanych brzegach[6].
- Kwiaty
- Pojedyncze, rzadko do 22[7] w wierzchotkowatym kwiatostanie, na długiej szypule, otoczone nieoskrzydloną pochwą. Rośliny jednopienne lub dwupienne[5]. Kwiaty jednopłciowe lub obupłciowe, promieniste. Kwiaty żeńskie i obupłciowe siedzące. Kwiaty męskie szypułkowate. 3 działki kielicha równowąskie lub równowąsko-lancetowate. 3 płatki korony równowąskie, dłuższe od działek, białe. Pręciki od 3 do 9, wolne, nitki nitkowate, główki równowąskie lub lancowate, dwupylnikowe. Zalążnie zbudowane z 3 owocolistków, równowąskie z długim, włoskowatym dzióbkiem, przechodzące w 3 szyjki słupków, zrośnięte u nasady. W kwiatach żeńskich pręcikowie nieobecne lub bardzo drobne, w kwiatach męskich występują 3 smukłe słupniczki[8].
- Owoce
- Torebki[7], równowąskie lub równowąsko-lancetowate, otoczone wąską, żeberkowaną pochewką, zawierające od 10 do wielu nasion. Nasiona eliptyczne lub wrzecionowate, nagie lub z 3–8 podłużnymi rzędami cierni[8].
Biologia i ekologia
- Rozwój
- Rośliny z rodzaju Blyxa są hydrofitami, roślinami wieloletnimi (hemikryptofitami lub chamefitami) lub roślinami jednorocznymi[4].
- Siedlisko
- Słodkowodne zbiorniki wodne, pola ryżowe, rowy irygacyjne[9].
Systematyka
Jeden z 7 rodzajów wyróżnianych w obrębie podrodziny Anacharidoideae wchodzącej w skład rodziny żabiściekowatych (Hydrocharitaceae)[2].
- Gatunki[10]
- Blyxa aubertii Rich.
- Blyxa hexandra C.D.K.Cook & Luond
- Blyxa japonica (Miq.) Maxim. ex Asch. & Gürke
- Blyxa javanica Hassk.
- Blyxa novoguineensis Hartog
- Blyxa octandra (Roxb.) Planch. ex Thwaites
- Blyxa quadricostata Hartog
- Blyxa radicans Ridl.
- Blyxa senegalensis Dandy
- Blyxa vietii C.D.K.Cook & Luond
Zagrożenie i ochrona
Dwa afrykańskie gatunki Blyxa zostały uwzględnione w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych: Blyxa senegalensis[11] i Blyxa hexandra[12]. Zagrożenie obu gatunków zostało oszacowane, jednak niedostatecznie rozpoznane (status Data Deficient).
Zastosowanie
Blyxa aubertii jest uprawiana jako roślina akwaryjna[13].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-29] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-01-29]. (ang.).
- ↑ a b c Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-01-29]. (ang.).
- ↑ a b c Flora of North America. Vol. 22. Hydrocharitaceae. [dostęp 2011-01-29].
- ↑ a b c Dinghushan Plant Checklist. [dostęp 2011-01-29].
- ↑ a b c Klaus Kubitzki, Herbert Huber: Flowering plants, Monocotyledons : Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). New York: Springer-Verlag, 1998, s. 244. ISBN 3-540-64061-4.
- ↑ a b Flora of Pakistan. [dostęp 2011-01-29].
- ↑ Christopher D. K. Cook: Water plants of the world : a manual for the identification of the genera of freshwater macrophyte. The Hague: Junk, 1974, s. 257. ISBN 90-6193-024-3.
- ↑ The Plant List (2010). Version 1. Published on the Internet. [dostęp 2011-01-29].
- ↑ F.N. Diop: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4. 2009. [dostęp 2011-01-29].
- ↑ D. Juffe: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4. 2010. [dostęp 2011-01-29].
- ↑ Robert Allgayer: Plantes d'aquarium. 2007, s. 37.