Cacomantis
| Cacomantis[1] | |||
| S. Müller, 1843[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – kukułka wachlarzowata (C. flabelliformis) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ptaki | ||
| Podgromada | Neornithes | ||
| Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
| Rząd | kukułkowe | ||
| Rodzina | kukułkowate | ||
| Podrodzina | kukułki | ||
| Plemię | Cuculini | ||
| Rodzaj | Cacomantis | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Cuculus flavus J.F. Gmelin, 1788 (= Cuculus merulinus Scopoli, 1786) | |||
| Synonimy | |||
| | |||
| Gatunki | |||
| |||
| |||
| |||
Cacomantis – rodzaj ptaków z podrodziny kukułek (Cuculinae) w obrębie rodziny kukułkowatych (Cuculidae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej oraz Australazji[8][9].
Morfologia
Długość ciała 18–28 cm; masa ciała 19,5–44 g[8].
Systematyka
Etymologia
- Cacomantis: gr. κακομαντις kakomantis, κακομαντεως kakomanteōs „prorok zła”, od κακος kakos „zły, niepomyślny”; μαντις mantis, μαντεως manteōs „prorok”; śpiew kukułki siwogardłej, słyszany w nocy z cmentarzysk, był uważany przez zabobonnych Jawajczyków za proroctwo zagłady[10].
- Gymnopus: gr. γυμνος gumnos „goły, nagi”; πους pous, ποδος podos „stopa”[11]. Gatunek typowy: Cuculus passerinus Vahl, 1797.
- Polyphasia: gr. πολυς polus „wiele”; φασεως phaseōs „fazy, okresy”[12]. Gatunek typowy: Cuculus flavus J.F. Gmelin, 1788 (= Cuculus merulinus Scopoli, 1786).
- Ololygon: gr. ολολυγων ololugōn, ολολυγονος ololugonos „małe, kraczące lub piskliwe stworzenie” wspomniane przez Teokryta i Aratosa, być może jakaś sowa, ale niewłaściwie zidentyfikowane, od ολολυζω ololuzō „głośno płakać”[13]. Gatunek typowy: Cuculus passerinus Vahl, 1797.
- Penthoceryx: gr. πενθος penthos „smutek, nieszczęście”; κηρυξ kērux, κηρυκος kērukos „herold”; według legend krzyki kukułki jarzębatej mają przepowiadać nieszczęście i złą pogodę[14]. Gatunek typowy: Cuculus sonneratii Latham, 1790.
- Vidgenia: Herbert Graham Vidgen (1874–1960), australijski poławiacz pereł w Pacyfiku, kolekcjoner[15]. Gatunek typowy: Cuculus (Cacomantis) castaneiventris Gould, 1867.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[16]:
- Cacomantis castaneiventris (Gould, 1867) – kukułka kasztanowobrzucha
- Cacomantis flabelliformis (Latham, 1801) – kukułka wachlarzowata
- Cacomantis sonneratii (Latham, 1790) – kukułka jarzębata
- Cacomantis merulinus (Scopoli, 1786) – kukułka siwogardła
- Cacomantis passerinus (Vahl, 1797) – kukułka siwobrzucha
- Cacomantis sepulcralis (S. Müller, 1843) – kukułka rdzawobrzucha
- Cacomantis virescens (Brüggemann, 1876) – kukułka szaropierśna
- Cacomantis aeruginosus Salvadori, 1878 – kukułka koralowa – takson wyodrębniony ostatnio z C. sepulcralis[17]
- Cacomantis variolosus (Vigors & Horsfield, 1827) – kukułka płowa
- Cacomantis blandus Rothschild & E. Hartert, 1914 – kukułka szarogardła
- Cacomantis addendus Rothschild & E. Hartert, 1901 – kukułka melanezyjska
Przypisy
- ↑ Cacomantis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ S. Müller: Verhandelingen over de natuurlijke geschiedenis der Nederlandsche overzeesche bezittingen / door de leden der Natuurkundige Commissie in Indie en andere schrijvers. Cz. 1: Land- en volkenkunde. Leiden: In commissie bij S. en J. Luchtmans en C.C. van der Hoek, 1842, s. 177. (niem.).
- ↑ E. Blyth. List of Birds obtained in the vicinity of Calcutta, from September 1841 to March 1843 inclusive. „The Annals and Magazine of Natural History”. 12, s. 94, 1843. (ang.).
- ↑ E. Blyth. Supplement to the Monograph of the Indian and Malayan species of Cuculidae, or Birds of the Cuckoo family.... „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 12 (1), s. 244, 1843. (ang.).
- ↑ Cabanis i Heine 1862–1863 ↓, s. 20.
- ↑ Cabanis i Heine 1862–1863 ↓, s. 16.
- ↑ G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 7. London: H.F. & G. Witherby, 1918–1919, s. 311, 327. (ang.).
- ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Cuckoos (Cuculidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2021. DOI: 10.2173/bow.cuculi1.01. [dostęp 2022-01-31]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Turacos, bustards, cuckoos, mesites, sandgrouse. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-04-07]. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cacomantis [dostęp 2021-12-31] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Gymnopus [dostęp 2021-12-31] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Polyphasia [dostęp 2021-12-31] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Ololygon [dostęp 2021-12-31] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Penthoceryx [dostęp 2021-12-31] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Vidgenia [dostęp 2021-12-31] .
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Cuculini Leach, 1820 (wersja: 2022-01-22). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-31].
- ↑ M. Thibault, P. Defos du Rau, O. Pineau & W. Pangimangen. New and interesting records for the Obi archipelago (north Maluku, Indonesia), including field observations and first description of the vocalisation of Moluccan Woodcock Scolopax rochussenii. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 133 (2), s. 83–115, 2013. (ang.).
Bibliografia
- J. Cabanis & F. Heine: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. T. 4: Klettervögel. Cz. 1: Kuckuke und Faulvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1862–1863, s. 1–229. (niem.).
- The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
