Calydorea

Calydorea
Ilustracja
C. campestris
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

kosaćcowate

Rodzaj

Calydorea

Nazwa systematyczna
Calydorea Herbert
Edwards's Bot. Reg. 29 (Misc.): 85 (1843)[3]
Typ nomenklatoryczny

C. speciosa (W. J. Hooker) Herbert[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Calydorea Herb. – rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae), obejmujący 21 gatunków występujących w Ameryce Południowej[4].

Morfologia i genetyka

Kwiat C. xiphioides
Pokrój
Małe wieloletnie rośliny zielne z podziemnymi cebulami pokrytymi ciemnobrązową, papierowatą tuniką i prostym lub rozgałęzionym pędem kwiatonośnym[5].
Liście
Nieliczne, równowąskie do lancetowatych, z równoległymi fałdami. W czasie kwitnienia bezlistne[5].
Kwiaty
Bladoniebieskie do ciemnoniebieskich i fioletowych z żółtymi plamkami. Listki okwiatu wolne, rozpostarte niemal od nasady, często krótko pazurkowato zakończone, niemal równe lub te w wewnętrznym okółku trochę mniejsze. Nitki pręcików wolne. Szyjka słupka rozwidlona na 3 krótkie do długich, nitkowate łatki, niekiedy rozszerzone między pręcikami lub szeroko klapowane[5].
Owoce
Kuliste do odwrotniejajowatych, ucięte torebki zawierające kanciaste nasiona[5].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 14 (x=7), niektóre gatunki są poliploidalne, np. C. azurea i C. pallens 2n = 4x = 28, C. xiphioides 2n = 6x = 42[6].

Systematyka

Rodzaj z plemienia Tigridieae, z podrodziny Iridoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)[7].

Wykaz gatunków[4]
  • Calydorea alba Roitman & A.Castillo
  • Calydorea amabilis (Ravenna) Goldblatt & Henrich
  • Calydorea approximata R.C.Foster
  • Calydorea azurea Klatt
  • Calydorea basaltica Ravenna
  • Calydorea bifida Ravenna
  • Calydorea campestris (Klatt) Baker
  • Calydorea charruana Deble
  • Calydorea cipuroides Klatt
  • Calydorea crocoides Ravenna
  • Calydorea gardneri Baker
  • Calydorea longipes Ravenna
  • Calydorea luteola (Klatt) Baker
  • Calydorea minima Roitman & J.A.Castillo
  • Calydorea minuana Deble & F.S.Alves
  • Calydorea nuda (Herb.) Baker
  • Calydorea pallens Griseb.
  • Calydorea riograndensis Deble
  • Calydorea undulata Ravenna
  • Calydorea venezolensis (Ravenna) Goldblatt & Henrich
  • Calydorea xyphioides (Poepp.) Espinosa

Nazewnictwo

Etymologia nazwy naukowej
Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów καλός (kalos – dobry, ładny) i δωρεά (dorea – prezent, dar)[8].
Synonimy taksonomiczne[4]
  • Botherbe Steud. ex Klatt
  • Catila Ravenna
  • Itysa Ravenna
  • Roterbe Klatt
  • Tamia Ravenna

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-08-21]  (ang.).
  3. a b Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2020-08-22]. (ang.).
  4. a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).
  5. a b c d P. Goldblatt: Iridaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 322. DOI: 10.1007/978-3-662-03533-7. ISBN 978-3-662-03533-7. (ang.).
  6. Moraes Ana (et al.). Evolutionary trends in Iridaceae: new cytogenetic findings from the New World. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 177, s. 27–49, 2015. 
  7. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).
  8. David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008. ISBN 978-0-511-47376-0.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 61874
  • Flora of China: 105300
  • Flora of North America: 105300
  • GBIF: 2746404
  • identyfikator iNaturalist: 141047
  • IPNI: 330266-2
  • ITIS: 500838
  • NCBI: 152710
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:330266-2
  • identyfikator Tropicos: 40035947
  • USDA PLANTS: CALYD
  • CoL: 8VVX3