Chaber driakiewnik
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | astropodobne | ||
Rząd | astrowce | ||
Rodzina | astrowate | ||
Podrodzina | Carduoideae | ||
Rodzaj | chaber | ||
Gatunek | chaber driakiewnik | ||
Nazwa systematyczna | |||
Centaurea scabiosa L. Sp.Pl.2, 1753 | |||
| |||
|
Chaber driakiewnik (Centaurea scabiosa L.) – bylina z rodziny astrowatych. W Polsce gatunek jest pospolity i występuje na terenie całego kraju, a w górach aż po piętro regla dolnego[3].
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, bruzdowana, słabo rozgałęziona w górnej części, z kilkoma koszyczkami, o wysokości 40–100 cm[3].
- Liście
- Dolne ogonkowe, górne siedzące; pojedynczo bądź podwójnie pierzastosieczne (nierówno)[3].
- Kwiaty
- W formie koszyczków kwiatowych o średnicy od 3 do 6 cm. Okrywa koszyczka o długości 18-23 mm o kształcie zbliżonym do kuli. Łuski pozbawione podłużnych żeberek, gładkie, z przyczepkami trójkątnymi, frędzlowatymi, czarniawymi i zbiegającymi po bokach. Barwa kwiatów purpurowa, bądź (rzadziej) różowa. Środkowe kwiaty rurkowate i obupłciowe, brzeżne skośnie lejkowate, dłuższe i płonne. Okres kwitnienia od czerwca do października[3].
- Owoce
- Mają postać niełupki[3].
Biologia i ekologia
Siedlisko: Suche pastwiska i łąki, a także murawy, zarośla i obrzeża lasów[3]. Gatunek charakterystyczny dla muraw kserotermicznych z klasy Festuco-Brometea[4].
Jest rośliną żywicielską larw motyla przeplatki febe[5].
Systematyka
W obrębie gatunku wyróżnia się 12 podgatunków[6]:
- Centaurea scabiosa subsp. adpressa (Ledeb.) Gugler
- Centaurea scabiosa subsp. alpestris (Hegetschw.) Nyman – chaber alpejski
- Centaurea scabiosa subsp. apiculata (Ledeb.) Mikheev
- Centaurea scabiosa subsp. badensis (Tratt.) Gugler
- Centaurea scabiosa subsp. cephalariifolia (Willk.) Greuter
- Centaurea scabiosa subsp. fritschii (Hayek) Hayek
- Centaurea scabiosa subsp. grinensis (Reut.) Nyman
- Centaurea scabiosa subsp. integra Greuter
- Centaurea scabiosa subsp. sadleriana (Janka) Asch. & Graebn.
- Centaurea scabiosa subsp. scabiosa
- Centaurea scabiosa subsp. spinulosa (Spreng.) Arcang.
- Centaurea scabiosa subsp. tematinensis (Domin) Domin
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
- ↑ a b c d e f D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych. Warszawa. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Marcin Sielezniew, Izabela Dziekańska: Motyle dzienne. Warszawa: Multico, 2010, s. 256.
- ↑ Centaurea scabiosa L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-06-21] .
- SNL: fagerknoppurt
- Catalana: 0112819
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 41525
- EoL: 467676
- EUNIS: 153597
- Flora of North America: 242311780
- FloraWeb: 1390
- GBIF: 3127963
- identyfikator iNaturalist: 84344
- IPNI: 57128-3
- ITIS: 36971
- NCBI: 145517
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): gcc-113526
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:191521-1
- Tela Botanica: 15446
- identyfikator Tropicos: 2717290
- USDA PLANTS: CESC2
- CoL: 5XGCN