Czerwone
 | Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Czerwone |
 | Ten artykuł dotyczy wsi na Podlasiu. Zobacz też: wieś na Ukrainie. |
| wieś | |||
 Czerwone - widok od strony zachodniej | |||
| Państwo |
| ||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Gmina | Kolno | ||
| Liczba ludności (2011) | |||
| Strefa numeracyjna | 86 | ||
| Kod pocztowy | 18-500[4] | ||
| Tablice rejestracyjne | BKL | ||
| SIMC | 0399410[5] | ||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kolno  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |||
Położenie na mapie powiatu kolneńskiego  | |||
 53°25′25″N 21°53′22″E/53,423611 21,889444[1] | |||
| |||
Czerwone – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Kolno[5][6].
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Parafia Najświętszego Serca Jezusowego w Koźle[7] lub do parafii Chrystusa Króla Wszechświata w Kolnie[8].
Historia
Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kolneńskim ziemi łomżyńskiej województwa mazowieckiego[9].
W czasie walk z bolszewikami, 11 czerwca 1920 r., przez Czerwone przeszedł 3 Lubelski dywizjon artylerii konnej im. płk. Włodzimierza Potockiego (3 dak).
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 1.013 osób, wszystkie były wyznania rzymskokatolickiego i zadeklarowały polską przynależność narodową. Było tu 175 budynków mieszkalnych[10]. Działała tu cegielnia, cztery sklepy spożywcze i wiatrak[11].
W dniu 18 kwietnia 1952 r., na jednej z posesji, samobójstwo popełnił komendant Komendy Powiatu Kolno Narodowego Zjednoczenia Wojskowego kryptonim „Łuków”, chor. Hieronim Rogiński „Róg”, otoczony przez siły UB i KBW[potrzebny przypis]. W dniu 24 października 2008 r. został on pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Czerwone, w skład której wchodziło 21 gromad[12]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czerwone. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie łomżyńskim.
Obecnie w Czerwonem znajduje się około 230 budynków mieszkalnych w większości domy jednorodzinne, w których zamieszkuje ponad 1000 mieszkańców.
Zabytki
- drewniane domy z XIX wieku
- grodzisko średniowieczne po dworze książąt mazowieckich w pobliżu drogi do miejscowości Kozioł
- pozostałości wkopów i nasypów kolejowych z 1914 r. na Sztrece
- krzyże przydrożne z XIX w., w tym jeden upamiętniający działalność w powstaniu styczniowym tzw. żandarmerii wieszającej
Gospodarka
- Tartak Czerwone
- Gospodarstwa rolne nastawione głównie na chów bydła lub trzody chlewnej
Transport
Przez miejscowość przebiega droga krajowa:
Edukacja
W miejscowości znajduje się Szkoła Podstawowa im. Józefa Piłsudskiego.
Zobacz też
| | Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Czerwone |
- Powiat kolneński
- Gmina Kolno
- Czerwone Bagno
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 20445
- ↑ Wieś Czerwone w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-03-30] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 182 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 43 .
- ↑ The 1929 Polish Business Directory Project [online], data.jewishgen.org [dostęp 2017-04-03] .
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., Polska Rzeczpospolita Ludowa, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, ul Wawelska 1/3, 1952
Linkizwnętrzne
- Czerwone 1, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 841 .
- p
- d
- e
Gmina Kolno
- Siedziba gminy: Kolno
| Wsie |
|
|---|---|
| Kolonia |
|
| Integralne części wsi |
|
- p
- d
- e
Czerwone (gmina) (II Rzeczpospolita)
- Siedziba gminy – Czerwone
| Wsie |
|
|---|---|
| Folwarki |
|
| Kolonie |
