Dominice
wieś | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | Włoszakowice | ||
Liczba ludności (2022) | 124[2] | ||
Strefa numeracyjna | 65 | ||
Kod pocztowy | 64-140[3] | ||
Tablice rejestracyjne | PLE | ||
SIMC | 0377667 | ||
Położenie na mapie gminy Włoszakowice | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |||
Położenie na mapie powiatu leszczyńskiego | |||
51°56′25″N 16°18′00″E/51,940278 16,300000[1] | |||
| |||
|
Dominice – wieś letniskowa w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, w gminie Włoszakowice, nad południowym brzegiem jeziora Dominickiego i na obszarze Przemęckiego Parku Krajobrazowego.
Historia
Wieś pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od początku XIII wieku. Wymieniona pierwszy raz w dokumencie zapisanym po łacinie z 1210 jako Dominiz, 1449 Domyenicze, 1589 Dominicze, 1603 Duniewicze[4].
Miejscowość początkowo była własnością książęcą, a później stała się wsią kościelną własnością zakonu cystersów, a następnie szlachecką. W 1210 leżała w kasztelanii lub opolu przemęckim będącym reliktem opola przedpaństwowej wspólnoty rodowo-terytorialnej, które stały się w średniowieczu podokręgami kasztelanii. W 1589 leżała w powiecie kościańskim Korony Królestwa Polskiego[4].
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1210 kiedy książę wielkopolski oraz kaliski Władysław Odonic nadał klasztorowi cystersów w Pforcie w Turyngii m.in. wieś Dominice w celu założenia nowego klasztoru w kasztelanii przemęckiej. Książę nadał klasztorowi także 8 innych wsi z okolic Przemętu wraz z wszystkimi użytkami gruntowymi i wodnymi, a także zezwolił przyszłemu klasztorowi na założenie jednej lub dwóch całkiem nowych osad targowych, na karczunkach leśnych, a także wsi na prawie niemieckim zwalniając wszystkich chłopów zarówno niemieckich jak polskich od sądownictwa i powinności prawa polskiego. Dokument wymienia przy okazji chłopów z Dominic: Radocha, Zwantosa, Plewnię, Nudassa określając ich obowiązki względem klasztoru. Przez 3 dni w tygodniu mieli oni dawać zakonowi 12 ryb długości łokcia oraz 3 urny miodu rocznie. Natomiast Nowosz oraz Radsław wraz z synami mieli codziennie łowić ryby dla zakonników. Odnotowano także chłopów "Zlavosovici, Chrapisz, Pancis, Gozis, Karsna, Bożeciech" z pomocnikiem oraz lokalnych bartników i garncarza Biegana. Fundacja ta ostatecznie nie została jednak zrealizowana[4].
Po roku 1261 brakuje dalszych pewnych wiadomości o wsi. Z tego względu pojawiło się kilka teorii odnośnie jej dalszych losów. Historycy uważają, że wieś mogła być dalej wsią klasztorną, zmienić właściciela i stać się wsią szlachecką, a potem zmienić nazwę albo nawet opustoszeć i pozostać wsią niezamieszkaną. Zachowały się XV wieczne wzmianki, które można identyfikować ze wsią, jednak nie wynika z nich jednoznacznie, że jej dotyczą. Kolejną wzmiankę ze zniekształconą nazwą miejscowości pochodzącą z 1603 historycy już pewnie wiążą z Dominicami, które znajdowały się wtedy w posiadaniu szlachty wielkopolskiej. Wieś wspominana była później m. in. w rejestrze pogłównym z 1676 oraz jako osada pod nazwą Dominik znajduje się na na XIX wiecznych mapach Perthéesa i Gilly’ego[4].
Wskutek II rozbioru Polski w 1793 wieś wraz z okolicą przeszła pod władanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
Powyżej wsi znajduje się wieża widokowa, zbudowana przez Nadleśnictwo Włoszakowice, z której można podziwiać widoki na jezioro Dominickie. Spod wieży rozpoczyna się ścieżka przyrodniczo-leśna „Papiernia”.
Galeria
- Główna droga miejscowości
- Drogowskaz do wieży widokowej
- Wieża widokowa
- Tablica infromacyjna na wieży widokowej
- Widok z wieży widokowej
- Ścieżka przyrodniczo-leśna „Papiernia”
- Budynek schroniska młodzieżowego
- Budynek schroniska młodzieżowego
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 25846
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 234 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b c d Chmielewski 1986 ↓, s. 389–390.
Bibliografia
- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, t. 3, hasło „Dominice”. Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 389–390. ISBN 83-04-00938-2.
Linki zewnętrzne
Dominice, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014 .
- p
- d
- e
- Siedziba gminy: Włoszakowice
Wsie |
|
---|---|
Kolonia |
|
Osady | |
Osady leśne | |
Integralne części wsi | |
Nieofic. cz. wsi |
|