Dwurząd

Dwurząd murowy

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

dwurząd

Nazwa systematyczna

Diplotaxis DC.
Mém. Mus. Hist. Nat. 7: 243. 20 Apr 1821 ('Dyplotaxis')^[3]

Typ nomenklatoryczny

Diplotaxis tenuifolia (L.) DC.^[3]

Homonimy

Diplotaxis H. C. Wood^[3]

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Dwurząd (Diplotaxis DC.) – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Obejmuje 37 gatunków^[4]. Rośliny te występują naturalnie w basenie Morza Śródziemnego – w Afryce Północnej, Europie Południowej i Azji Zachodniej – oraz w Azji Środkowej^[5]. W Polsce rosną dwa gatunki jako zadomowione już antropofity – dwurząd murowy D. muralis i dwurząd wąskolistny D. tenuifolia. Poza tym przejściowo dziczeje dwurząd rokiettowaty D. erucoides^[6].

Morfologia

Pokrój: Zielna roślina jednoroczna lub bylina, niektóre gatunki mają owłosione pędy^[5].
Liście: Liście odziomkowe zebrane są w rozetę. Są pojedyncze o blaszce pierzasto-dzielnej lub pierzasto-siecznej. Liście łodygowe są naprzemianległe^[5].
Kwiaty: Są promieniste, obupłciowe, zebrane w grona. Rozwijają się na szczytach pędów. Złożone są z 4 działek kielicha i 4 płatków. Mają 6 pręcików czterosilnych – 4 wewnętrzne dłuższe od 2 zewnętrznych. Słupek górny z zalążnią jednokomorową^[5].
Owoce: Pękające, równowąskie łuszczyny^[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta )^[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), rodzaj dwurząd (Diplotaxis DC.)^[7].

Wykaz gatunków^[4]

Diplotaxis acris (Forssk.) Boiss.
Diplotaxis antoniensis Rustan
Diplotaxis assurgens (Delile) Gren. ex Thell.
Diplotaxis australis Mart.-Laborde
Diplotaxis berthautii Braun-Blanq. & Maire
Diplotaxis brachycarpa Godr.
Diplotaxis brevisiliqua (Coss.) Mart.-Laborde
Diplotaxis catholica (L.) DC.
Diplotaxis cretacea Kotov
Diplotaxis cyrenaica (E.A.Durand & Barratte) Maire & Weiller
Diplotaxis duveyrieriana Coss.
Diplotaxis erucoides (L.) DC. – dwurząd rokiettowaty
Diplotaxis glauca (J.A.Schmidt) O.E.Schulz
Diplotaxis gorgadensis Rustan
Diplotaxis gracilis (Webb) O.E.Schulz
Diplotaxis griffithii (Hook.f. & Thomson) Boiss.
Diplotaxis harra (Forssk.) Boiss.
Diplotaxis hirta (A.Chev.) Rustan & L.Borgen
Diplotaxis ibicensis (Pau) Gómez-Campo
Diplotaxis ilorcitana (Sennen) C.Aedo Pérez, Mart.-Laborde & J.F.Mu
Diplotaxis kohlaanensis A.G.Mill. & J.A.Nyberg
Diplotaxis muralis (L.) DC. – dwurząd murowy
Diplotaxis nepalensis H.Hara
Diplotaxis ollivieri Maire
Diplotaxis pitardiana Maire
Diplotaxis saharensis (Coss.) Mart.-Laborde
Diplotaxis × schweinfurthii O.E.Schulz
Diplotaxis siettiana Maire
Diplotaxis siifolia Kunze
Diplotaxis simplex (Viv.) Spreng.
Diplotaxis sundingii Rustan
Diplotaxis tenuifolia (L.) DC. – dwurząd wąskolistny
Diplotaxis tenuisiliqua Delile
Diplotaxis varia Rustan
Diplotaxis villosa Boulos & Jallad
Diplotaxis viminea (L.) DC.
Diplotaxis virgata (Cav.) DC.
Diplotaxis vogelii (Webb) Cout.
Diplotaxis × wirtgenii Rouy & Foucaud

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-30].
↑ ^a ^b Diplotaxis DC.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-03].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Diplotaxis. Plantes et botanique. [dostęp 2015-06-13]. (fr.).
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 71, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Diplotaxis. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-30]. (ang.).