Emancypantki

Emancypantki

Autor	Bolesław Prus
Typ utworu	powieść obyczajowa
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Warszawa
Język	polski
Data wydania	1894
Teksty w Wikiźródłach

Emancypantki – powieść społeczno-obyczajowa polskiego pisarza Bolesława Prusa. Wydana w odcinkach w latach 1890–1893 w piśmie „Kurier Codzienny”, a w formie książkowej w roku 1894. Głównym tematem podejmowanym w utworze jest emancypacja kobiet w XIX wieku. Temat ten jest pretekstem do krytycznego nakreślenia stosunków społecznych tego okresu.

Akcja Emancypantek rozgrywa się na ziemiach polskich w II połowie XIX wieku. Główna bohaterka – panna Magdalena Brzeska jest altruistką, ale jednocześnie osobą naiwną i zagubioną. Otaczający bohaterkę świat obłudy i zakłamania przytłacza ją i doprowadza do załamania. Nie pomagają mądre rady profesora Dębickiego, którego ustami Prus przedstawia swoje własne opinie. Pod koniec powieści Magdalena odrzuca propozycję małżeństwa z arystokratą Stefanem Solskim i wstępuje do klasztoru, uciekając przed problemami.

Jedną z ważniejszych bohaterek epizodycznych jest występująca w pierwszym tomie powieści pani Latter, prowadząca pensję dla dziewcząt. Jej szkoła nie wytrzymuje presji silnej konkurencji oraz stosunków, w których liczą się tylko pieniądze. Ostatecznie pani Latter przegrywa. Zostaje zastąpiona przez przedstawicielkę nowych tendencji – panią Malinowską, kierującą się w życiu chłodnym wyrachowaniem.

Powieść lub jej fragmenty były przedmiotem adaptacji teatralnych Jarosława Iwaszkiewicza i Jerzego Mieczysława Rytarda pt. Pensja pani Latter (1953) oraz Adama Hanuszkiewicza pt. Pani Latter (1968). W 1982 roku powstał film w reżyserii Stanisława Różewicza pt. Pensja pani Latter.

• Tomasz Januszewski, Słownik pisarzy i lektur dla szkół średnich, wyd. Delta W-Z, 1995.

• Emancypantki: powieść. T. 1 z 1894 roku w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona
• Emancypantki: powieść. T. 2 z 1894 roku w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona
• Emancypantki: powieść. T. 3 z 1894 roku w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona
• Emancypantki: powieść. T. 4 z 1894 roku w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona
• Emancypantki w serwisie Wolne Lektury