Europejski system informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż

Europejski system informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż (ETIAS) – warunek wjazdu wprowadzony przez Unię Europejską dla obywateli zwolnionych z obowiązku wizowego, podróżujących do strefy Schengen oraz Bułgarii, Cypru i Rumunii^[1].

ETIAS jest podobny do innych elektronicznych zezwoleń na podróż, takich jak ESTA w Stanach Zjednoczonych, a także do systemów wdrożonych przez Australię, Kanadę i Nową Zelandię oraz systemu planowanego przez Zjednoczone Królestwo.

Przewiduje się, że ETIAS zacznie obowiązywać w 2025 r.^[2] Po uruchomieniu systemu będą wdrożone odpowiednio sześciomiesięczne okresy przejściowe i okresy karencji^[3].

Pomysł elektronicznego systemu zezwoleń na podróż został po raz pierwszy zaproponowany przez Komisję Europejską w 2016 r.^[4] ETIAS został formalnie ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1240 z dnia 12 września 2018 r.^[5]

30 państw europejskich będzie wymagało od podróżnych zwolnionych z obowiązku wizowego posiadania zezwolenia na podróż ETIAS. Są to^[6]:

Obywatele państw niebędących członkami UE zwolnieni z obowiązku wizowego muszą ubiegać się o zezwolenie na podróż ETIAS. Są to następujące państwa/terytoria:

Podróżni zwolnieni z obowiązku wizowego będą musieli wypełnić elektroniczny formularz wniosku za pośrednictwem oficjalnej strony internetowej ETIAS (https://travel-europe.europa.eu/etias_en) lub oficjalnej aplikacji mobilnej^[7].

Złożenie wniosku o zezwolenie na podróż ETIAS będzie kosztować 7 euro. Wnioskodawcy w wieku poniżej 18 lat lub powyżej 70 lat są zwolnieni z tej opłaty. Członkowie rodziny obywateli UE lub obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do swobodnego przemieszczania się w całej Unii Europejskiej, są również zwolnieni z opłaty za złożenie wniosku^[8].

Przewiduje się, że większość wniosków ETIAS zostanie rozpatrzona w ciągu kilku minut. W niektórych przypadkach proces ten może trwać do 14 dni, jeżeli wnioskodawca zostanie poproszony o udzielenie dodatkowych informacji lub przedstawienie dokumentów na poparcie swojego wniosku, lub do 30 dni w przypadku zaproszenia na rozmowę^[9].

Zezwolenie na podróż ETIAS będzie powiązane z paszportem podróżnego. Jest ono ważne przez okres do 3 lat lub do czasu wygaśnięcia ważności paszportu użytego we wniosku, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej. Jeżeli podróżny otrzyma nowy paszport, będzie musiał uzyskać nowe zezwolenie na podróż w systemie ETIAS^[10].

Podróżni zwolnieni z obowiązku wizowego z ważnym zezwoleniem na podróż ETIAS mogą wjeżdżać na terytorium 30 państw europejskich z dowolną częstotliwością, na pobyty krótkoterminowe – zwykle do 90 dni w dowolnym 180-dniowym okresie. Nie gwarantuje to jednak wjazdu. Po przybyciu na granicę straż graniczna poprosi podróżnych o okazanie paszportu i innych dokumentów oraz sprawdzi, czy spełniają oni warunki wjazdu określone w kodeksie granicznym Schengen^[11].

Wnioskodawcy będą mieli prawo do odwołania się, jeśli ich zezwolenie ETIAS zostanie odrzucone, cofnięte lub unieważnione. Odwołania będą rozpatrywane przez właściwe organy państw europejskich wymagających ETIAS^[12].

UE ostrzegła podróżnych przed nieoficjalnymi stronami internetowymi ETIAS, twierdząc, że co prawda niektóre z tych stron są prowadzone przez prawdziwe firmy, to jednak inne mogą działać nieuczciwie^[13].

• Oficjalna strona internetowa systemu ETIAS