Gmach Główny Politechniki Warszawskiej
nr rej. 676 z 1.07.1965 | |||
Gmach Główny od frontu | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Miejscowość | Warszawa | ||
Adres | pl. Politechniki 1 | ||
Styl architektoniczny | neobarok | ||
Architekt | Stefan Szyller | ||
Kondygnacje | 3 | ||
Rozpoczęcie budowy | 1899 | ||
Ukończenie budowy | 1901 | ||
Zniszczono | 1944 | ||
Odbudowano | 1945–1948 | ||
Pierwszy właściciel | Warszawski Instytut Politechniczny Cesarza Mikołaja II | ||
Kolejni właściciele | Państwowa Wyższa Szkoła Techniczna | ||
Obecny właściciel | Politechnika Warszawska | ||
Położenie na mapie Warszawy | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |||
52°13′13,77″N 21°00′38,32″E/52,220492 21,010644 | |||
|
Gmach Główny Politechniki Warszawskiej – zabytkowy budynek Politechniki Warszawskiej znajdujący się przy placu Politechniki 1 w Warszawie.
Opis
Gmach powstał na zadrzewionym skwerze, na którym m.in. w 1896 odbyła się wystawa higieniczna[1]. Budowa gmachu zaprojektowanego dla Instytutu Politechnicznego im. Cara Mikołaja II przez Stefana Szyllera rozpoczęła się w lipcu 1899 roku i trwała 2 lata. Na fasadzie umieszczono tablice z datą rozpoczęcia (1899) i zakończenia budowy (1901)[2].
Gmach jest typowym przykładem architektury odwołującej się do stylistyki włoskiego renesansu i baroku. Jego reprezentacyjny charakter podkreśla monumentalna, dwukondygnacyjna fasada o zaokrąglonych narożnikach. Gmach został zaprojektowany według klasycznych reguł przyjmowanych przez ówczesne uczelnie w Europie. Masywne mury nośne budynku stanowiły nie tylko konstrukcję podpierającą stropy i dach, ale kryły w sobie sieć kanałów dawnego systemu ogrzewania ciepłym powietrzem doprowadzanym z kotłowni zewnętrznej.
Projektując elewacje Stefan Szyller najwięcej starań poświęcił ukształtowaniu fasady o wspaniałej ekspozycji od strony placu. Według zasady architecture parlante XIX-wieczne dekoracje budynków stylu wysokiego: rzeźby i płaskorzeźby, malarstwo, freski i sgraffito. Na gmachu umieszczono grupę rzeźbiarską Apoteoza Wiedzy[2]. Przed 1944 rokiem przedstawiała ona Geniusza Wiedzy i siedzące u jego stóp kobiety – personifikacje Fizyki i Chemii oraz stojącego pośrodku chłopca, symbolizującego studiującą młodzież[2]. Po powojennej rekonstrukcji w 1965 roku postać Chemii zastąpiono alegorią Architektury[2].
Solidna konstrukcja Gmachu Głównego przetrwała pożary i uderzenia pocisków w czasie powstania warszawskiego.
Charakterystyczną częścią gmachu jest Duża Aula z przeszklonym dachem i wielopiętrowymi krużgankami oraz klatka schodowa inspirowana schodami zamku w Baranowie Sandomierskim[2]. W auli tej odbywają się m.in. inauguracje roku akademickiego, konferencje, bale i wystawy[2]. Na drugim piętrze znajduje się Mała Aula[2].
Sale dydaktyczne znajdujące się w gmachu są wykorzystywane przez wydziały: Administracji i Nauk Społecznych, Geodezji i Kartografii oraz Elektryczny[2]. Jest to także siedziba Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej[2].
W 2005, dla upamiętnienia nadania doktoratu honoris causa Politechniki (1926), w gmachu odsłonięto pomnik Marii Skłodowskiej-Curie zaprojektowany przez Maksymiliana Biskupskiego[3].
Galeria
- Gmach ok. 1920 roku
- Gmach w 1945 roku
- Grupa rzeźbiarska Apoteoza wiedzy
- Duża Aula
- Przeszklenie Dużej Auli (2011)
Przypisy
- ↑ Stanisław Gieysztor: Moja Warszawa. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2010, s. 1541. ISBN 978-83-62189-01-4.
- ↑ a b c d e f g h i Gmach Główny. [w:] Politechnika Warszawska [on-line]. pw.edu.pl. [dostęp 2024-02-15].
- ↑ Pomnik Marii Skłodowskiej-Curie odsłonięty. [w:] Polska Agencja Prasowa [on-line]. naukawpolsce.pap.pl, 8 października 2005. [dostęp 2019-08-04].
Bibliografia
- Anna Wagner: Architektura Politechniki Warszawskiej. ISBN 83-7207-220-5. 2001.