Hackelia
Hackelia nervosa | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | astropodobne | ||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | Hackelia | ||
Nazwa systematyczna | |||
Hackelia Opiz in Berchtold et Opiz, Oekon.-Tech. Fl. Boehmens 2(2): 146. 1839[3] | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
H. deflexa (Wahlenberg) Opiz[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
| |||
|
Hackelia – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Obejmuje około 45 gatunków[5][6][7]. Występują one głównie w Ameryce Północnej (13 gatunków w Kalifornii)[5], a poza tym w Ameryce Środkowej i Południowej, w Azji i Australii[5][6]. Rosną w miejscach trawiastych i skalistych oraz w widnych lasach. W klimacie ciepłym uprawiany bywa jako ozdobny jeden gatunek – Hackelia uncinata[5].
Morfologia
- Pokrój
- Byliny i rośliny dwuletnie[5], czasem jednoroczne, osiągające 20–100 cm wysokości. Pędy sztywno lub miękko owłosione[7].
- Liście
- Skrętoległe, pojedyncze, owłosione[5], duże i cienkie[7].
- Kwiaty
- 5-krotne, niebieskie, różowe lub białe o średnicy do 2 cm[5], zebrane w nierozgałęzione kwiatostany, rzadko pojedyncze[7]. Działki kielicha zrośnięte tylko u nasady, zwykle rozpostarte lub odgięte w czasie owocowania. Płatki korony zrośnięte u nasady w krótką rurkę z białymi lub żółtymi osklepkami w gardzieli[5]. Końce płatków rozpostarte i zaokrąglone tworzą koronę dzwonkowato-kółkową[7]. Pręciki równej długości, zwykle krótsze od rurki korony, ich nitki są bardzo krótkie, a pylniki krótkie. Zalążnia górna, czterokomorowa, z pojedynczą szyjką słupka jeszcze krótszą od pręcików, nie wystającą z rurki korony[5].
- Owoce
- Rozłupnie rozpadające się na cztery spłaszczone rozłupki pokryte haczykowatymi kolcami[5].
Systematyka
Rodzaj należy do podplemienia Eritrichiinae, plemienia Rochelieae w podrodzinie Cynoglossoideae w obrębie rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae[4].
- Wykaz gatunków[8]
- Hackelia amethystina J.T. Howell
- Hackelia andicola (Krause) Brand
- Hackelia arida (Piper) I.M. Johnst.
- Hackelia bella (J.F. Macbr.) I.M. Johnst.
- Hackelia besseyi (Rydb.) J.L. Gentry
- Hackelia brachytuba (Diels) I.M.Johnst.
- Hackelia brevicula (Jeps.) J.L. Gentry
- Hackelia californica (A. Gray) I.M. Johnst.
- Hackelia ciliata (Douglas ex Lehm.) I.M.Johnst.
- Hackelia cinerea (Piper) I.M. Johnst.
- Hackelia coerulescens (Rydb.) Brand
- Hackelia cronquistii J.L. Gentry
- Hackelia cusickii (Piper) Brand
- Hackelia davisii Cronquist
- Hackelia deflexa Opiz
- Hackelia difformis (Y.S.Lian & J.Q.Wang) Riedl
- Hackelia diffusa (Douglas ex Lehm.) I.M.Johnst.
- Hackelia floribunda (Lehm.) I.M. Johnst.
- Hackelia gracilenta (Eastw.) I.M. Johnst.
- Hackelia grisea (Wooton & Standl.) I.M. Johnst.
- Hackelia hendersonii (Piper) Brand
- Hackelia hirsuta (Wooton & Standl.) I.M. Johnst.
- Hackelia hispida (A. Gray) I.M. Johnst.
- Hackelia ibapensis L.M. Shultz & J.S. Shultz
- Hackelia jessicae (E.A. McGregor) Brand
- Hackelia leonotis I.M. Johnst.
- Hackelia leptophylla (Rydb.) I.M. Johnst.
- Hackelia leucantha (Greene) Brand
- Hackelia longituba I.M. Johnst.
- Hackelia macrophylla I.M. Johnst.
- Hackelia mexicana (Schltdl. & Cham.) I.M.Johnst.
- Hackelia micrantha (Eastw.) J.L. Gentry
- Hackelia mundula (Jeps.) R.S. Ferris
- Hackelia nervosa (Kellogg) I.M. Johnst.
- Hackelia ophiobia R.L. Carr
- Hackelia parviflora (Krause) Brand
- Hackelia patens (Nutt.) I.M. Johnst.
- Hackelia pinetorum (Greene ex A. Gray) I.M. Johnst.
- Hackelia rattanii (Brand) Brand
- Hackelia revoluta (Ruiz & Pav.) I.M. Johnst.
- Hackelia saxatilis (Piper) Brand
- Hackelia scaberrima (Piper) Brand
- Hackelia setosa (Piper) I.M. Johnst.
- Hackelia sharsmithii I.M. Johnst.
- Hackelia skutchii I.M. Johnst.
- Hackelia uncinata (Benth.) C.E.C.Fisch.
- Hackelia ursina (A. Gray) I.M. Johnst.
- Hackelia velutina (Piper) I.M. Johnst.
- Hackelia venusta (Piper) H. St. John
- Hackelia virginiana (L.) I.M. Johnst.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-22] (ang.).
- ↑ a b Hackelia. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-01].
- ↑ a b Genus: Hackelia Opiz. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-01-01].
- ↑ a b c d e f g h i j Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 244. ISBN 0-333-74890-5.
- ↑ a b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 416, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ a b c d e Hackelia Opiz. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-01-01].
- ↑ Hackelia. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-01-01].
- J9U: 987007532172205171
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 40725
- EoL: 61846
- Flora of China: 114425
- Flora of North America: 114425
- GBIF: 2925917
- identyfikator iNaturalist: 72157
- IPNI: 30001210-2
- ITIS: 31906
- NCBI: 764727
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:30001210-2
- Tela Botanica: 99317
- identyfikator Tropicos: 40019753
- USDA PLANTS: HACKE
- CoL: 62TZT