Hiperjądro – typ jądra atomowego, w którym co najmniej jeden nukleon został zastąpiony hiperonem[1]. Typowy czas życia takiego jądra jest mniejszy niż 10−10 sekundy. Najczęstszym przypadkiem hiperjąder są jądra z hiperonem Λ i z Σ
Hiperjądra po raz pierwszy w 1952 roku zaobserwowali profesorowie Marian Danysz i Jerzy Pniewski z Instytutu Fizyki Doświadczalnej Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Dzięki temu, że hiperony posiadają inne liczby kwantowe niż „zwykła materia” (niezerową dziwność), właściwości hiperjąder są inne niż zwykłych jąder o tej samej liczbie barionowej; na przykład stan podstawowy jądra przypomina bardziej stan 4He niż wysoce niestabilnego 5He i ulega rozpadowi tylko ze względu na nietrwałość hiperonu lambda.
Atom, w którym rolę jądra pełni hiperjądro, jest nazywany hiperatomem[2]. (Hiperatom to również atom egzotyczny, w którym jeden z elektronów jest zastąpiony hiperonem[3].)
Rozważa się też hiperjądra zawierające kwark powabny i kwark denny[4].
Przypisy
Linki zewnętrzne
- JanuszJ. Zakrzewski JanuszJ., Jak zidentyfikowalismy hiperjadro podwójne, [w:] pismo „Delta”, deltami.edu.pl, styczeń 1974, ISSN 0137-3005 [dostęp 2023-12-09] (pol.).
- historia odkrycia hiperjąder
Cząstki w fizyce
Złożone
Hadrony | |
---|
Inne | |
---|
Hipotetyczne | Hadrony egzotyczne | - bariony egzotyczne
- dibariony
- mezony egzotyczne
|
---|
Interpretacja | - dikwarki
- skyrmiony
- pomerony
|
---|
|
---|
- LCCN: sh85063690
- GND: 4161066-0
- J9U: 987007536181405171