Józef Ryszka
Ten artykuł dotyczy poety i działacza podziemia niepodległościowego. Zobacz też: Józef Ryszka – major Wojska Polskiego, poseł na Sejm i senator w II RP. |
Data i miejsce urodzenia | 14 lutego 1920 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 17 listopada 1943 | ||
Narodowość | Polak | ||
Język | polski | ||
Dziedzina sztuki | poezja | ||
|
Józef Ryszka ps. „Szczepon”, „Gizd” (ur. 14 lutego 1920 w Katowicach-Szopienicach, zm. 17 listopada 1943 w Warszawie) – polski poeta, działacz podziemia niepodległościowego podczas okupacji niemieckiej (w Departamencie Informacji i Propagandy Delegatury RP – Sekcji Zachodniej).
Życiorys
Urodził się w Szopienicach na Górnym Śląsku, w rodzinie Józefa Ryszki i Wiktorii zd. Pilarskiej 14 lutego 1920 roku. W dwudziestoleciu międzywojennym był harcerzem XIII DH im. Stefana Rogozińskiego w Chorzowie. W 1937 napisał poemat refleksyjno-opisowy o wyprawie kajakiem do Gdyni. Pracował w hucie „Piłsudski” oraz w kopalnia „Boże Dary” w Kostuchnie[1].
W 1939 został wywieziony przez Niemców na roboty przymusowe do Viersen i Hanoweru. W roku 1941 udało mu się zbiec. Dostał się początkowo do Radomia, a później do Warszawy, gdzie wstąpił do podziemnej organizacji Ojczyzna. Swoje wiersze publikował w prasie podziemnej. Miały one charakter patriotyczny. Pisał także satyry, często gwarą śląską[2]. Krytycy nazywali Ryszkę „śląskim Kolumbem”.
Został aresztowany 14 października 1943. Rozstrzelano go 17 listopada 1943 roku.
Od 2018 patron skweru na os. Tysiąclecia w Katowicach[3].
Wybrane utwory
- My Ślązoki
- Orl-Panie
Przypisy
- ↑ Wniosek o uhonorowanie Pana Józefa Ryszki przez nadanie jego imieniem placu lub ulicy w Katowicach. bip.katowice.eu, 2018-01-26. [dostęp 2021-11-13]. (pol.).
- ↑ Ryszka Józef, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-11-13] .
- ↑ Uchwała Rady Miasta Katowice w sprawie nadania placowi położonemu na terenie miasta Katowice nazwy "Skwer Józefa Ryszki" (pol.) bip.katowice.eu [dostęp 2018-12-23]
Bibliografia
- Szczepon, czyli rzecz o Józefie Ryszce, Z. Bednorz, Katowice, 1960
- PWN: 3970544