Jan Nitowski

Jan Nitowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1859
Mormołówka

Data i miejsce śmierci

1926
Warszawa

Zawód, zajęcie

filolog, poeta, pisarz, publicysta

Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Nitowski (ur. 31 stycznia 1859 w Mormołówce, zm. 1926 w Warszawie) – polski filolog, poeta, pisarz, publicysta, tłumacz oraz encyklopedysta.

Życiorys

Urodził się w polskiej rodzinie ziemiańskiej w Mormołówce leżącej w powiecie skwirskim w guberni kijowskiej w Imperium rosyjskim. Dzieciństwo spędził u krewnych na Wołyniu. Naukę początkową pobierał w prywatnej polskiej szkole w Wachnówce w pow. berdyczowskim, a następnie w szkole taksatorów przy gimnazjum w Żytomierzu. W 1881 rozpoczął roczne studia jako wolny słuchacz na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Przez wiele lat pracował w warszawskich szkołach jako nauczyciel[1].

Pisarstwo i publicystyka

Był autorem książek z zakresu literaturoznawstwa. Był poliglotą, znawcą języków słowiańskich, który oprócz języka polskiego znał również języki: rosyjski, chorwacki, czeski. W czasopismach zamieszczał tłumaczenia z języka czeskiego oraz chorwackiego, artykuły i wiersze. Współpracował z wiodącymi tytułami prasy warszawskiej m.in. „Ateneum”, „Bluszcz”, „Kurier Warszawski”, „Przegląd Pedagogiczny”, „Tygodnik Illustrowany”, „Tygodnik Mód i Powieści”, „Wędrowiec” „Wychowanie w Domu i Szkole”, „Życie” i inne. Jego artykuły publikowała także prasa krakowska: „Myśl”, „Świat Słowiański”, a także tytuły lwowskie „Dziennik Polski” „Pamiętnik Literacki”, „Słowo Polskie”, „Tydzień” i inne[1].

Publikował podręczniki, monografie oraz własne poezje. Opublikował[1]:

  • Odrodzenie Czech, tłum. z czeskiego aut. J. Malego (1888),
  • Wycieczki pana Brouczka, tłum. z czeskiego powieści satyrycznej S. Čecha (1890),
  • Podręcznik do nauki literatury polskiej, wspólnie z Kazimierzem Królem, kilka późniejszych wydań wyszło jako Historia literatury polskiej, pierwsze w 1898,
  • Poezje, zbiór wierszy (1899)[2],
  • Album biograficzny zasłużonych Polaków i Polek wieku XIX, współautor (1901–1903),
  • Eliza Orzeszkowa, monografia (1903)[3],
  • Józef Ignacy Kraszewski, monografia (1905)[4],
  • Pieśni bez echa, zbiór poezji (1913)[5],
  • Ziemianin polski w dawnych czasach (1914)[6],
  • Niemrawa, opowiadanie (1917)[7],
  • Jędza, opowiadanie (1918)[8].

Był encyklopedystą oraz członkiem komitetu redakcyjnego, a w latach 1910–1913 przewodniczącym, „Encyklopedii Wychowawczej”[9]. Współredagował również „Wielką Encyklopedię Powszechną Ilustrowaną”, do której pisał artykuły dotyczące literatury czeskiej, słowackiej oraz chorwackiej[10][11].

Przypisy

  1. a b c Hertz 1965 ↓.
  2. JanJ. Nitowski JanJ., Poezye, Lwów: Jakubowski, Kazimierz Stanisław (1868-1926), 1899 .
  3. JanJ. Nitowski JanJ., Eliza Orzeszkowa, Warszawa: M. Arct, 1903 .
  4. JanJ. Nitowski JanJ., Józef Ignacy Kraszewski i jego dzieła, Warszawa: M. Arct, 1905 .
  5. JanJ. Nitowski JanJ., Pieśni bez echa, Warszawa: J. Lisowska, 1912 .
  6. JanJ. Nitowski JanJ., Ziemianin polski w dawnych czasach, Warszawa: skł. gł. „Promień”, 1914 .
  7. JanJ. Nitowski JanJ., Niemrawa. Opowiadanie, Warszawa 1917 .
  8. JanJ. Nitowski JanJ., Jędza. Powiastka, Warszawa: Księg. Krajowa W. Pruszyńskiego, 1918 .
  9. Kierski, t.I 1923 ↓.
  10. Praca zbiorowa 1900 ↓.
  11. Praca zbiorowa 1903 ↓.

Bibliografia

  • P. Hertz: „Zbiór poetów polskich XIX w.”, ks. 4,6. Warszawa: 1965.
  • Praca zbiorowa: Encyklopedia wychowawcza. Warszawa: zasiłkiem Kasy im. Mianowskiego, 1900.
  • Praca zbiorowa: Album biograficzne zasłużonych Polaków i Polek wieku XIX. T. 2. Warszawa: nakł. Maryi Chełmońskiej, 1903.
  • Kierski Feliks: Podręczna encyklopedia pedagogiczna. T. I. Lwów, Warszawa: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, Wydawnictwo Książnica Polska, 1923, s. 90–91.

Linki zewnętrzne

  • Jan Nitowski w Internetowym Słowniku Biograficznym.
  • Dzieła Jana Nitowskiego w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000109749569
  • VIAF: 56188565
  • LCCN: no94021309
  • SUDOC: 131114840
  • PLWABN: 9810661614205606
  • NUKAT: n94002037
  • NSK: 000722006
  • LIH: LNB:V*159886934;=Bn