Janusz Dłużniakiewicz

Janusz Dłużniakiewicz
Ilustracja
Janusz Dłużniakiewicz (przed 1933)
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

1 października 1888
Wacławów

Data i miejsce śmierci

19 października 1932
Kuńkowce

Przebieg służby
Lata służby

1914–1932

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty
23 Pułk Piechoty
32 Pułk Piechoty
3 Pułk Piechoty Legionów
11 Pułk Piechoty
28 Pułk Strzelców Kaniowskich
1 Pułk Piechoty Legionów
33 Pułk Piechoty
2 Pułk Strzelców Podhalańskich

Stanowiska

dowódca batalionu piechoty
zastępca dowódcy pułku
dowódca pułku piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Odznaka „Za wierną służbę” Odznaka 1 Kompanii Kadrowej Państwowa Odznaka Sportowa
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób płk. Janusza Dłużniakiewicza

Janusz Wacław Dłużniakiewicz, ps. „Sęp” (ur. 1 października 1888 w Wacławowie, zm. 19 października 1932 pod Kuńkowcami) – polski żołnierz, pułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Janusz Wacław Dłużniakiewicz urodził się 1 października 1888 w majątku Wacławów w ówczesnej guberni kaliskiej, w rodzinie Zygmunta i Janiny z domu Golcz[1]. Naukę rozpoczął w Męskim Gimnazjum Klasycznym w Kaliszu, ale został z niego usunięty za uczestnictwo w strajku szkolnym (1905). Naukę kontynuował w polskiej Szkole Handlowej w Kaliszu, w której w 1908 złożył egzamin dojrzałości. Następnie podjął studia na Uniwersytecie we Fryburgu w Szwajcarii.

Działał w organizacjach niepodległościowych, był jednym z przywódców stowarzyszenia „Filarecja”, działał w PPS – Frakcji Rewolucyjnej, Związku Walki Czynnej. W ramach Związku Strzeleckiego ukończył szkołę podoficerską i oficerską.

Na I wojnę światową wyruszył 6 sierpnia 1914 z krakowskich Oleandrów w składzie 2 plutonu 1 Kompanii Kadrowej. Następnie walczył w szeregach 1 pułku piechoty Legionów, awansując 2 lipca 1915 do stopnia porucznika. W szeregach I Brygady Legionów Polskich był dowódcą plutonu, następnie dowódcą kompanii. W listopadzie 1916 zaangażował się w działalność Polskiej Organizacji Wojskowej, działał jako komendant placu w Warszawie, później w okręgu łomżyńskim. W lipcu 1917 został aresztowany i następnie był internowany w Beniaminowie i Werlu aż do schyłku wojny do końca października 1918.

Po odzyskaniu wolności w listopadzie 1918 wstąpił do Wojska Polskiego i był dowódcą batalionu w 23 pułku piechoty. Od stycznia 1919 w szeregach 32 pułku piechoty walczył na froncie wołyńskim. W sierpniu 1919 przeniesiony do 3 pułku piechoty Legionów i walczył na froncie litewsko-białoruskim w wojnie polsko-bolszewickiej. 15 lipca 1920 został awansowany do stopnia majora[2]. Od sierpnia 1920 był dowódcą batalionu w 11 pułku piechoty. Po zakończeniu działań wojennych kontynuował służbę wojskową. 13 czerwca 1922 został (10 lipca zatwierdzony) na stanowisku dowódcy batalionu 28 pułku Strzelców Kaniowskich[3]. W następnych latach pełnił służbę w 1 pułku piechoty Legionów w Wilnie. Od kwietnia 1923 do listopada 1926 pełnił obowiązki zastępcy dowódcy tego oddziału[4][5]. W 1923 otrzymał zezwolenie na zawarcie związku małżeńskiego z Teresą Teofilą Sokołowską z domu Buryan (1889-1980), którą poślubił 23 września 1923[6][7][8][9]. 3 listopada 1926 objął dowództwo 33 pułku piechoty w Łomży[10][11]. Na tym stanowisku 24 grudnia 1929 awansował do stopnia pułkownika. 31 marca 1930 został wyznaczony na stanowisko dowódcy 2 pułku strzelców podhalańskich w Sanoku[12][13].

Był szanowany i ceniony zarówno wśród żołnierzy, jak również mieszkańców Sanoka. Uprawiał sport. Miał żonę i syna[14][15].

19 października 1932 około godz. 11 utonął w Sanie pod Kuńkowcami, gdy w czasie wycieczki kajakowej przez podmuch wiatru przewrócił się kajak z żaglem; początkowo podróżujący z nim ppor. Aleksander Florkowski wyciągnął go z toni wodnej i usadowił na kajaku, lecz następnie pułkownik wskutek wyczerpania osunął się i utonął[16][14][15][17][18]. Ciało pułkownika zostało odnalezione 21 października 1932 w okolicach Jarosławia, po czym zostało przewiezione koleją do Sanoka[19][20]. 24 października 1932 został pochowany na sanockim cmentarzu[21][22]. W późniejszym czasie jego szczątki zostały przeniesione na warszawski Cmentarz Wojskowy na Powązkach (kwatera 5A-7-9)[23].

Jego syn Zdzisław Dłużniakiewicz (ur. 1928) podczas II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej ps. „Jasiek”, zginął pod koniec powstania warszawskiego 27 września 1944[24][8].

Awanse

  • podporucznik – 9 października 1914 (pierwsze nadanie stopni oficerskich przez Józefa Piłsudskiego w Jakubowicach)
  • porucznik – 2 lipca 1915
  • major – zatwierdzony 15 lipca 1920 ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1920, zweryfikowany 3 maja 1922 ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 204. lokatą w korpusie oficerów piechoty
  • podpułkownik – 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 50. lokatą w korpusie oficerów piechoty
  • pułkownik – 24 grudnia 1929 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 i 11. lokatą w korpusie oficerów piechoty

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Polak (red.) 1993 ↓, s. 45.
  2. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 27 z 21.07.1920 r.
  3. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 22 z 22.07.1922 r.
  4. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 125, 401.
  5. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 121, 344.
  6. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Drukarnia Wydawnicza, 1939, s. 58.
  7. Nasza rodzina. „Polska Zbrojna”. Nr 259, s. 5, 22 września 1923. 
  8. a b Teresa Dłużniakiewicz. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2021-07-25].
  9. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 82 (poz. 193).
  10. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 45 z 20.10.1926 r.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 49, 164.
  12. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 8 z 31.03.1930 r.
  13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 18, 616.
  14. a b Tragiczna śmierć oficera. Pułk. Dłużniakiewicz utonął. „Express Wieczorny Ilustrowany”. Nr 293, s. 6, 20 października 1932. 
  15. a b Płk Janusz Dłużniakiewicz znalazł śmierć w nurtach Sanu. „Głos Poranny”. Nr 290, s. 4, 20 października 1932. 
  16. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 13 z 09.12.1932 r.
  17. Tragiczny wypadek na Sanie. „Sport Wodny”, s. 270, Nr 14 z 1932. 
  18. Zmarli. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 451, Nr 13 z 9 grudnia 1932. Ministerstwo Spraw Wojskowych. 
  19. Odnalezienie zwłok płk. Dłużniakiewicza. „Głos Poranny”, s. 3, Nr 292 z 22 października 1932. 
  20. Zwłoki śp. płk. Dłużniakiewicza odnalezione pod Jarosławiem. „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, s. 12, Nr 294 z 23 października 1932. 
  21. Janusz Wacław Dłużniakiewicz. Nekrolog. „Kurier Warszawski”, s. 9, Nr 292 z 22 października 1932. 
  22. Pogrzeb płk. Dłużniakiewicza. „Nowy Dziennik Łódzki”, s. 3, Nr 295 z 25 października 1932. 
  23. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  24. Zdzisław Dłużniakiewicz. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2021-07-25].
  25. M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  26. Odznaczenia Krzyżem i Medalem Niepodległości. „Słowo Polskie”, s. 8, Nr 104 z 17 kwietnia 1931. 
  27. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Nadanie Krzyża i Medalu Niepodległości. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 360, Nr 8 z 11 listopada 1931. Ministerstwo Spraw Wojskowych. 
  28. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  29. a b Na podstawie fotografii w infoboksie.
  30. 6 sierpień: 1914–1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 19 .

Bibliografia

  • Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Janusz Wacław Dłużniakiewicz. Nekrolog. „Kurier Warszawski”, s. 9, Nr 292 z 22 października 1932. 
  • Tragiczny zgon dowódcy 2 p. Strzelców Podhal.. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 242 z 19 października 1932. 
  • Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
  • Eligiusz Tomkowiak: Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. T. II (1914–1921) Cz. 2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej, 1993, s. 45. ISBN 83-900510-0-1.
  • Dłużniakiewicz Janusz Wacław „Sęp”. Żołnierze Niepodległości. [dostęp 2020-04-29].
  • ISNI: 0000000111169598
  • VIAF: 161499908
  • NKC: js2016929252, js2016929253
  • PLWABN: 9810537295505606
  • NUKAT: n2005122531