Jerzy Martyniak

Jerzy Martyniak
Ilustracja
Jerzy Martyniak (1987)
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

12 marca 1934
Lublin

Data i miejsce śmierci

22 kwietnia 2024
Katowice

doktor habilitowany nauk technicznych
Alma Mater

Politechnika Śląska w Gliwicach

Doktorat

1973
Główny Instytut Górnictwa

Habilitacja

1995
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Docent, Konsultant naukowy
Miejsce pracy

GIG w Katowicach

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrna Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa PRL” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Górnictwa RP” Srebrny Krzyż Zasługi
Odznaka Za Długoletnią Pracę w Górnictwie – 35 lat Odznaka Za Długoletnią Pracę w Górnictwie – 25 lat

Jerzy Martyniak (ur. 12 marca 1934 w Lublinie, zm. 22 kwietnia 2024 w Katowicach[1]) – polski szachista[2], dr hab. nauk technicznych[3], inżynier górnik, mistrz Polski w szachach korespondencyjnych[4].

Dziedzina: nauki techniczne
Dyscyplina: górnictwo i geologia inżynierska
Specjalność: inżynieria mineralna, przeróbka i wzbogacanie węgli kamiennych, doskonalenie metod badań produktów ziarnistych oraz oferowanych dla nich technologii przeróbczych.

Biografia

Od lewej Jerzy Martyniak z rodzicami Zygmuntem i Heleną z Janczewskich oraz bratem Zbigniewem (Poznań, 13 sierpnia 1939)
Teresa i Jerzy Martyniakowie Katowice, 1 sierpnia 1964
Kartka z okazji ślubu dla Jerzego Martyniaka i Teresy z domu Piontek, którą napisał 2 sierpnia 1964 kardynał Stefan Wyszyński
Jerzy Martyniak (1964)
Po prawej Jerzy Martyniak z bratem Zbigniewem, na ślubie jego córki Anety Martyniak-Jarosz i Adama Jarosza (Jaworzno, 11 sierpnia 2001)

Jerzy Martyniak urodził się 12 marca 1934 w Lublinie. Ojciec Zygmunt Martyniak[5] – ppor. pilot rez. Wojska Polskiego[6], magister prawa, członek Akademickiego Związku Sportowego[7] Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie, uprawiał m.in. pilotaż sportowy[8] oraz piłkę nożną[9]. W latach 30. XX w. zaliczany był do najlepszych tenisistów okręgu lubelskiego[10]. Największe sukcesy odnosił w grze podwójnej[11], grając ze swym stryjecznym bratem – Czesławem Martyniakiem[12]. Zygmunt Martyniak[13] brał udział w kampanii wrześniowej. Został wzięty do niewoli sowieckiej w Złotnikach k. Trembowli i przebywał w obozie jenieckim w Starobielsku. Rozstrzelano go w gmachu NKWD w Charkowie wiosną 1940[10] i spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[14]. Mama – Helena z Janczewskich, ukończyła polonistykę na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

Ze względu na trudną sytuację materialną w czasie okupacji Jerzy Martyniak mieszkał u profesora Ignacego Czumy i pianistki Lubow Czuminy z domu Szujskiej w Niepołomicach – przyjaciół rodziny Martyniaków z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, który „nie tylko był miejscem pracy, ale również domem”[15], gdzie przyjaźnili się też z późniejszym Prymasem Polski Stefanem Wyszyńskim. Następnie zamieszkał wraz z mamą Heleną i braćmi (Janem Martyniakiem – późniejszym magistrem prawa i Zbigniewem Martyniakiem – późniejszym wybitnym profesorem nauk ekonomicznych związanym z Akademią Ekonomiczną w Krakowie, gdzie był m.in. kierownikiem Katedry Metod Organizacji i Zarządzania[16]) w Krakowie przy Małym Rynku 4. Uczęszczał tam do szkoły podstawowej i był ministrantem w kościele św. Barbary. Po przeprowadzce do Chrzanowa uczęszczał do miejscowego Liceum Ogólnokształcące im. St. Staszica, które ukończył w 1951[17]. Następnie rozpoczął studia na Politechnice Śląskiej w Gliwicach, a w 1957 uzyskał dyplom inżyniera górnika na Wydziale Górniczym. W tym czasie rozpoczął pracę w KWK „Siersza”, gdzie był kolejno inspektorem kontroli jakości węgla, kierownikiem kontroli jakości węgla i sztygarem oddziałowym. W latach 1960 - 1963 uczestniczył w III Indywidualnych Mistrzostwach Polski w Szachach Korespondencyjnych, podczas których zdobył tytuł mistrza krajowego w grze korespondencyjnej 1963[18][19]. W tym też roku został zatrudniony w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach na stanowisku inżyniera technologa, a po otrzymaniu dyplomu magistra inżyniera górnika ze specjalnością przeróbki mechanicznej kopalin – w 1966 został powołany na stanowisko starszego asystenta. W roku 1969 Rada Naukowa GIG podjęła uchwałę o otworzeniu przewodu doktorskiego. W tym też czasie został powołany na stanowisko adiunkta. W 1973 został dopuszczony do obrony rozprawy doktorskiej, której promotorem był prof. Tadeusz Laskowski, zatytułowanej "Teoretyczne podstawy metod oznaczania jakości urobku"[20], która zakończyła się pomyślnie w 1974. W wyniku tego Rada Naukowa GIG nadała mu stopień doktora nauk technicznych[20]. W 1977 ukończył Studium Organizacji Badań dla kadry kierowniczej zaplecza naukowo-badawczego i rozwojowego[21]. Kolejnym ważnym krokiem związanym z rozwojem naukowym było kolokwium habilitacyjne, w wyniku którego w maju 1995 Rada Wydziału Górniczego AGH nadała mu stopień naukowy doktora habilitowanego nauk technicznych[22]. W maju 1994 uczestniczył w 12th International Coal Preparation Congress Cracow[23], gdzie przedstawił artykuł „Fundamentals on evaluation of efficiency for stabilization of feed quality”[24]. W 1996 został mianowany na stanowisko docenta, a następnie od 2001 do końca 2004 piastował stanowisko konsultanta naukowego. W latach 1953–1988 był czynnym zawodnikiem[25] i członkiem Polskiego Związku Szachowego. Ponadto był rzeczoznawcą z listy Branżowej Komisji Rzeczoznawców ds. Jakości Paliw Stałych w Katowicach (1961–1973), członkiem Sekcji Górnictwa Rady Normalizacyjnej PKN w Warszawie (1970–1974), członkiem Grupy Roboczej ISO TC27/SC1 WG6 (od 1982), rzeczoznawcą z listy SITG NOT w Katowicach (od 1987), członkiem Rady Naukowej GIG (2000–2001). W swoim dorobku posiadał 3 patenty[26] oraz 76 publikacji naukowych[27], np. w Inżynierii Mineralnej[28] z 2005, czasopiśmie Polskiego Towarzystwa Przeróbki Kopalin[29] „Problemy doskonalenia teoretycznych podstaw i procedur w badaniach wyrywkowych produktów ziarnistych”, w Zeszytach Naukowych Politechniki Śląskiej z 1977[30] czy w pracy zbiorowej z 2002: „Analiza ryzyka eksploatacyjnego w polskim zakładzie wzbogacania węgla”[31].

Życie prywatne

1 sierpnia 1964 w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach zawarł związek małżeński z Teresą z domu Piontek (córką Pawła Piontka i Anastazji z domu Wąsik, siostrzenicą Edmunda Wąsika, a także kuzynką aktorki Aleksandry Śląskiej oraz profesora Rudolfa Buchały), która ukończyła Akademię Ekonomiczną w Katowicach i była kierowniczką działu księgowego w GIG w Katowicach, gdzie się poznali. Ponadto w 1967 została członkinią zwyczajną Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. Dzieci – Andrzej, Aneta i Aleksander, to owoc ich ponad 40-letniego małżeństwa. Jerzy Martyniak interesował się astronomią i muzyką klasyczną, lubił grać w ping-ponga oraz kontakt z przyrodą. Zmarł 22 kwietnia 2024 w Katowicach. Jego prochy zostały złożone w grobie rodzinnym na cmentarzu przy ulicy Sienkiewicza w Katowicach.

Nagrody, wyróżnienia, odznaczenia[22]

  • Nagroda AGH w konkursie im. prof. H. Czeczota na najlepszą pracę naukową (1987)
  • Srebrny Krzyż Zasługi (1982)
  • Złoty Krzyż Zasługi (27 listopada 1991) – odznaczenie przyznane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsę
  • Srebrna Odznaka „Zasłużony dla Górnictwa PRL” (4 grudnia 1993) nadana przez Ministra Przemysłu i Handlu
  • Złota Odznaka „Zasłużony dla Górnictwa RP” (4 grudnia 2000) nadana przez Ministra Gospodarki
  • Złota Odznaka Polskiego Związku Szachowego
  • Odznaka za Długoletnią Pracę w Górnictwie – 25 lat
  • Odznaka za Długoletnią Pracę w Górnictwie – 35 lat
  • Odznaka Zasłużony Pracownik GIG
  • Odznaka Przysposobienia Sanitarnego II stopnia (20 grudnia 1952)
  • Złoty medal w Indywidualnych Mistrzostwach Polski w szachach korespondencyjnych (1963) – kategoria krajowego mistrza korespondencyjnego.

Oryginalne rozwiązania własne[22]

  • techniczne rozwiązanie hydraulicznego rozdzielania gruboziarnistych mieszanin mineralnych (patent)
  • matematyczny opis zależności międzypróbkowej wariancji od międzyziarnowej wariancji produktów ziarnistych
  • rozwiązanie zagadnienia wielowymiarowo-wektorowej estymacji jakości produktów ziarnistych
  • przedstawienie precyzji estymacyjnej wyników przeróbczych obliczeń bilansowych, jako funkcji podstawowych czynników
  • rozwiązanie zagadnienia i opracowanie zasad statystycznej oceny zgodności oznaczonej i rzeczywistej jakości produktu ziarnistego
  • rozwiązanie problemu minimalizacji liczby próbek pierwotnych w badaniach, których wyniki są przeznaczone do wykorzystania przeróbczych obliczeniach bilansowych.

Przypisy

  1. Jerzy Martyniak, Katowice, 24.04.2024 – nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2024-05-06] .
  2. Jerzy Martyniak (1934-2024) zmarł w wieku 90 lat « Sz@chy korespondencyjne [online], kszgk.com [dostęp 2024-05-06] .
  3. Informator nauki polskiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2003, s. 65 [dostęp 2024-05-17]  (pol.).
  4. – IMP [online], szachykorespondencyjne.pl.tl [dostęp 2024-05-06] .
  5. Zygmunt Stanisław Martyniak | Lista pomordowanych | Katyń – Korporanci w mogiłach katyńskich [online], www.katyn.korporant.pl [dostęp 2024-05-06] .
  6. BETA Księgi Cmentarne [online], ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2024-07-30] .
  7. Straty osobowe AZS Lublin w latach II Wojny Światowej [online], LCDHS – Lubelskie Centrum Dokumentacji Historii Sportu, 17 grudnia 2013 [dostęp 2024-05-07]  (pol.).
  8. BibliotekaB. Jagiellońska BibliotekaB., Skrzydlata Polska. Miesięcznik lotniczy poświęcony głównie lotnictwu sportowemu i turystyce powietrznej. Wydawnictwo Komitetu Stołecznego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Organ polskich klubów lotniczych. 1933, nr 6, Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 4 czerwca 1933, s. 26 [dostęp 2024-05-15] .
  9. Kibice Lublinianki. Czy jesteście z nami? [online], LCDHS – Lubelskie Centrum Dokumentacji Historii Sportu, 30 listopada 2016 [dostęp 2024-05-15]  (pol.).
  10. a b Biogramy - Akademicki Związek Sportowy [online], muzeum.azs.pl, s. 24 [dostęp 2024-06-07]  (pol.).
  11. Akademicki Związek Sportowy w Lublinie w latach 1922–1939 [online], Lubelska Kronika sportu – z pasją o sporcie [dostęp 2024-05-07]  (pol.).
  12. Czesław Martyniak (1906-1939). [dostęp 2024-05-07].
  13. BETA Księgi Cmentarne [online], ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2024-05-07] .
  14. JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków [online], policjapanstwowa.pl, 2003, s. 334 [dostęp 2024-08-07]  (pol.).
  15. Prof. Łukasz Ignacy Czuma (1935-2012) [online], www.kul.pl [dostęp 2024-05-07]  (pol.).
  16. O Katedrze – Katedra Metod Organizacji i Zarządzania [online] [dostęp 2024-05-06]  (pol.).
  17. Sławni absolwenci - 1 Liceum Ogólnokształcące im. St. Staszica [online], www.1lo.pl [dostęp 2024-05-24] .
  18. Autor PrzemysławA.P. Jahr Autor PrzemysławA.P., Jerzy Martyniak [online], Szachy w Polsce, 3 września 2016 [dostęp 2024-07-30]  (pol.).
  19. The chess games of Jerzy Martyniak [online], www.chessgames.com [dostęp 2024-08-04] .
  20. a b Teoretyczne podstawy metod oznaczania jakości urobku: Praca doktorska – Prolib Integro [online], integro.gig.eu [dostęp 2024-05-15] .
  21. Zaświadczenie nr 625 z 19 marca 1977, wydane przez Zakład Kształcenia i Doskonalenia Kadr w Ośrodku Postępu Technicznego w Katowicach
  22. a b c KrzysztofK. Pikoń KrzysztofK., Złota Księga Nauk Technicznych – 2011 / red. Krzysztof Pikoń. | Biblioteka Główna [online], bg.pcz.pl [dostęp 2024-05-16] .
  23. n, Glimpses of all Past International Coal Preparation Congress [online], John Finlay Group Of Companies, 19 marca 2024 [dostęp 2024-05-17]  (ang.).
  24. Wieslaw S.W.S. Blaschke Wieslaw S.W.S. (red.), New trends in coal preparation technologies and equipment: proceedings of the 12th International Coal Preparation Congress, Cracow, Poland, May 23 – 27, 1994, Recent advances in coal processing, Amsterdam: Gordon and Breach, 1996, s. 31–35, ISBN 978-2-88449-139-6 [dostęp 2024-05-17] .
  25. Władysław RedW.R. Litmanowicz Władysław RedW.R., Szachy. Miesięcznik wydawany przez Główny Komitet Kultury Fizycznej. R.6 [7], 1952, nr 3, Główny Komitet Kultury Fizycznej, 4 marca 1952, s. 59 [dostęp 2024-05-14] .
  26. Opis patentowy z 29 marca 1991 [online], api-ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl [dostęp 2024-06-07]  (pol.).
  27. Autor: Martyniak, Jerzy – GIG – Prolib Integro [online], integro.gig.eu [dostęp 2024-05-15] .
  28. J.J. Martyniak J.J., Problemy doskonalenia teoretycznych podstaw i procedur w badaniach wyrywkowych produktów ziarnistych, „Inżynieria Mineralna” (R. 6, nr 1), 2005, s. 1–18, ISSN 1640-4920 [dostęp 2024-05-14]  (pol.).
  29. Problemy doskonalenia teoretycznych podstaw i procedur w badaniach wyrywkowych produktów ziarnistych [online], infona.pl [dostęp 2024-06-07]  (pol.).
  30. JerzyJ. Martyniak JerzyJ., Możliwości określenia dokładności metody oznaczania zawartości piasku w węglu za pomocą pomiarów wagowych i warunki ich przeprowadzania, „P.3351”, 1978 [dostęp 2024-05-15] .
  31. Analiza ryzyka eksploatacyjnego w polskim zakładzie wzbogacania węgla [online], potopk.com.pl [dostęp 2024-06-07]  (pol.).