Kolë Jakova

Kolë Jakova
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1916
Szkodra (Albania)

Data i miejsce śmierci

16 listopada 2002
Tirana (Albania)

Narodowość

albańska

Język

albański

Dziedzina sztuki

dramat, powieść

Ważne dzieła
  • Dom Gjoni
  • Nasza ziemia

Kolë Jakova (ur. 15 grudnia 1916 w Szkodrze, zm. 16 listopada 2002 w Tiranie[1]) – albański dramaturg, poeta i scenarzysta filmowy.

Życiorys

Był synem rzemieślnika. Kształcił się w rodzinnej Szkodrze. W czasie II wojny światowej działał w ruchu oporu, organizując teatr partyzancki i pisząc pierwsze utwory. Po 1944 skoncentrował się na poezji, nawiązującej do walki partyzantów albańskich. Od 1947 pisał dramaty, stając się jednym z twórców współczesnej dramaturgii albańskiej[2]. Początkowo w jego twórczości dominowały komedie (Dom Gjoni), ale największą sławę przyniosły mu patetyczne utwory odwołujące się do historii Albanii. W 1954 wydał dramat Nasza ziemia (Toka jone) stanowiący klasyczny przykład zastosowania formuły socrealistycznej w albańskiej literaturze. W 1964 dramat ten stał się podstawą scenariusza filmu fabularnego Toka jonë, w reżyserii Hysena Hakaniego.

Dramaty Jakovy, pisane w latach 60. i 70. zgodnie z nową linią polityczną przedstawiały problem emancypacji ludności wiejskiej, a także walki z religią i prawem zwyczajowym (Gjetani)[2]. Pisał także powieści, opowiadania i utwory dla dzieci.

W latach 1945–1946 kierował Filharmonią Albańską[2]. W latach 1947–1949 sprawował funkcję dyrektora Teatru Ludowego (Teatri Popullor) w Tiranie, późniejszego Teatru Narodowego.

Grób Kole Jakovy na cmentarzu Sharre w Tiranie

Imię Jakovy nosi szkoła w Tiranie i ulica w Prizrenie.

Twórczość

Dramaty

  • 1947: Dom Gjoni
  • 1949: Halili dhe Hajria (Halil i Hajrija)
  • 1953: Motori (Maszyna)
  • 1954: Toka jonë (Nasza ziemia)
  • 1965: Përkolgjinajt
  • 1972: Gjetani
  • 1976: Lulet e shegës (Kwiaty granatu)
  • 1977: Lugajanet
  • 1978: Permbytja e madhe (Wielka powódź)

Powieści

  • 1967: Ndihme konkrete (Konkretna pomoc)
  • 1975: Bashkë me Agimin (Razem z Agimem)
  • 1979: Fshati midis ujërave (Wieś między wodami)
  • 1984: Kulla buzë liqenit (Kulla u ujścia rzeki)

Opowiadania

  • 1979: Mbreti i divave (Król gigantów)

Poezja

  • 1966: Flladi i Tetorit

Scenariusze filmowe

LIteratura dziecięca

  • 1998: Rapsodi shqiptare : një tufë rapsodi legjendare shqiptare të krijuara sipas dëshirës së autorit dhe të vëna në varg sipas vargut te ciklit te kreshnikeve

Przypisy

  1. ↑ 15 dhjetor 1916, lindi Kol Jakova, shkrimtar dhë dramaturg. = 2018-11-13 [online], qmksh.al, 2017  (alb.).
  2. ↑ a b c Josif Papagjoni: Enciklopedi. Teatri & Kinematografia Shqiptare. Tirana: Toena, 2009, s. 184-185. ISBN 978-99943-1-456-0. (alb.).

Bibliografia

  • Josif Papagjoni: Enciklopedi. Teatri e kinematografia shqiptare. Tirana: 2009, s. 195–197. ISBN 978-99943-1456-0. (alb.).
  • Ymer Çiraku, Kolë Jakova, Tirana 1998.
  • Biogram pisarza