Maczużnik główkowaty

Maczużnik główkowaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

rozetkowce

Rodzina

Ophiocordycipitaceae

Rodzaj

Tolypocladium

Gatunek

maczużnik główkowaty

Nazwa systematyczna
Tolypocladium capitatum (Holmsk.) C.A. Quandt, Kepler & Spatafora
IMA Fungus 5(1): 126 (2014)
Multimedia w Wikimedia Commons

Maczużnik główkowaty (Tolypocladium capitatum (Holmsk.) C.A. Quandt, Kepler & Spatafora) – gatunek grzybów z rodziny Ophiocordycipitaceae[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tolypocladium, Ophiocordycipitaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1790 r. Theodor Holmskiold nadając mu nazwę Clavaria capitata. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu C.A. Quandt, Kepler & Spatafora w 2014 r.[1]

Dawniej zaliczany był do rodzaju Cordyceps (maczużnik), stąd jego polska nazwa – maczużnik główkowaty (w języku łac. capitatulum oznacza główkę). Nazwa ta jest obecnie niespójna z nazwą naukową, gatunek ten nie należy już bowiem do rodzaju Cordyceps, ponadto w 2003 r. Wiesław Fałtynowicz nazwał maczużnikiem inny rodzaj grzybów – Sphinctrina[2].

Niektóre synonimy naukowe:

  • Cordyceps capitata (Holmsk.) Link 1833
  • Elaphocordyceps capitata (Holmsk.) G.H. Sung, J.M. Sung & Spatafora, 2007
  • Helvella agariciformis Bolton 1789
  • Sphaeria capitata Holmsk. 1790
  • Torrubia capitata (Holmsk.) Cooke[3].

Charakterystyka

Jest pasożytem podziemnych owocników jeleniaków (Elaphomyces).

W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[4]. Drugim europejskim gatunkiem maczużnika pasożytującego na jeleniakach jest maczużnik nasięźrzałowy[5].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-01]  (ang.).
  2. WiesławW. Fałtynowicz WiesławW., Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7 .
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-01]  (ang.).
  4. ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5 .
  5. E.B.Mains, Species of Cordyceps Parasitic on Elaphomyces, „Bulletin of the Torrey Botanical Club”, 84 (4), 1957, s. 243–251 .
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 299408
  • GBIF: 2564374
  • identyfikator iNaturalist: 335636
  • CoL: 38ZP6