Maskulinizacja
Ten artykuł dotyczy pojęcia medycznego. Zobacz też: pojęcie z zakresu demografii – wskaźnik maskulinizacji. |
| Ten artykuł należy dopracować: od 2019-12 → rozbudować/poprawić wprowadzenie (lead), od 2019-12 → dodać wiarygodne źródła medyczne w postaci przypisów (informacje medyczne muszą być poparte dowodami naukowymi), od 2019-12 → poszerzyć o istotne informacje. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Maskulinizacja, wirylizacja – rozwój cech fizycznych typowych dla dorosłych mężczyzn u kobiet lub młodych chłopców[1]. Większość zmian wirylizacyjnych jest powodowana przez androgeny. Termin „wirylizacja” jest stosowany w trzech kontekstach: prenatalne zróżnicowanie płciowe, zmiany poporodowe w okresie dojrzewania mężczyzn oraz nadmierne oddziaływanie androgenów u kobiet[potrzebny przypis].
Najczęściej oznacza występowanie u kobiety cech somatycznych męskich (zmiana sylwetki ciała, nadmierne owłosienie, czyli hirsutyzm, obniżenie skali głosu), a także zmian zewnętrznych narządów płciowych (np. przerost łechtaczki) w wyniku zaburzenia hormonalnego – nadmiaru hormonów androgennych[2][3].
Odpowiednikiem maskulinizacji w przypadku mężczyzn jest feminizacja.
U kobiet
Przyczyny
Zaburzenie może mieć charakter endo- lub egzogeniczny (będąc wynikiem np. przyjmowania sterydów anabolicznych, np. testosteronu).
Może pojawić się w przypadku:
- raka kory nadnerczy i tzw. guzach wirylizujących
- nieprawidłowej produkcji hormonów w zespole nadnerczowo-płciowym
- w przypadku stosowania hormonów męskich u kobiet (testosteron) lub leków o podobnym działaniu (np. danazol)
- zespołu policystycznych jajników[4]
Maskulinizacja występuje czasami u kobiet-sportowców jako jeden z objawów stosowania dopingu wydolnościowego.
Objawy
- męskie owłosienie twarzy, tułowia i części płciowych
- przerost łechtaczki
- atletyczna budowa ciała
- sutki w zaniku
- silny rozwój mięśni szkieletowych
- zwiększony poziom 17-ketosterydów w moczu
- wysunięcie jabłka Adama u kobiet, krtani i tarczycy
- mikropigmentacja patologiczna sutka, otoczki, brodawki (przed wiekiem dojrzewania) chłopcy i dziewczęta takie same, niedorozwinięte, strzępkowe, wklęsłe, boczne (u mężczyzn)[3]
Przypisy
- ↑ Collins EnglishC.E. Dictionary Collins EnglishC.E., Virilization definition and meaning [online], www.collinsdictionary.com [dostęp 2019-12-02] (ang.).
- ↑ maskulinizacja, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-12-02] .
- ↑ a b Kerri DurnellK.D. Schuiling Kerri DurnellK.D., Frances EF.E. Likis Frances EF.E., Women's gynecologic health, Sudbury, Mass.: Jones and Bartlett, 2006, ISBN 0-7637-4717-3, OCLC 57731391 [dostęp 2019-12-02] .
- ↑ Na czym polega maskulinizacja? Jakie są przyczyny? [online], HelloZdrowie, 25 marca 2019 [dostęp 2019-12-02] (pol.).
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.