Orbilia
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | grzyby | ||
| Typ | workowce | ||
| Klasa | Orbiliomycetes | ||
| Rząd | Orbiliales | ||
| Rodzina | Orbiliaceae | ||
| Rodzaj | Orbilia | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Orbilia Fr. Fl. Scan.: 343 (1836) | |||
| |||
Orbilia Fr. (guziczka) – rodzaj workowców[1].
Charakterystyka
Rodzaj Orbilia to najwcześniej utworzony takson w całej klasie Orbiliomycetes. Wraz z rodzajem Hyalorbilia są jedynymi rodzajami rodziny Orbiliaceae, u których znane jest rozmnażanie płciowe. U większości gatunków nie są znane anamorfy, prawdopodobnie są nimi gatunki zaliczane do innych rodzajów tej rodziny[2].
Przedstawiciele rodzaju Orbilia to grzyby saprotroficzne występujące na drewnie. Nie tworzą podkładek, lecz na grzybni od razu owocniki typu apotecjum o dyskoidalnym kształcie, zazwyczaj jaskrawo ubarwione lub hialinowe. Askospory małe (zwykle poniżej 10 × 1 μm), hialinowe i owalne lub elipsoidalne. Wiele gatunków ma parafizy zakończone guzkami i worki z widocznymi połączeniami strzępek[2].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Orbiliaceae, Orbiliales, Orbiliomycetidae, Orbiliomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Rodzaj Orbilia utworzył Elias Fries w 1836 r.[1] Typu nomenklatorycznego nie wyznaczył. Lektotyp Orbilia xanthostigma (Fr.) Fr. 1849 (designated by Bachman, Ann. rep. Ohio State Acad. Sci. 5(no. 2): 57. 1909).
Synonimy: Cheilodonta Boud., Habrostictis Fuckel, Helicoon Morgan, Hyalinia Boud., Orbiliaster Dennis, Orbiliella Kirschst., Pseudotripoconidium Z.F. Yu & K.Q. Zhang[3].
Gatunki występujące w Polsce:
- Orbilia aprilis Velen. 1947[4]
- Orbilia auricolor (A. Bloxam) Sacc. 1889
- Orbilia carpoboloides (P. Crouan & H. Crouan) Baral 1994
- Orbilia clavispora (J. Chen, L.L. Xu, B. Liu & Xing Z. Liu) Baral, E. Weber, P. Perz & G. Marson 2020[4]
- Orbilia clavuliformis Baral & G. Marson 2020[4]
- Orbilia coccinella Fr. 1849
- Orbilia comma Graddon 1977[4]
- Orbilia concoloris Baral & G. Marson 2020Orbilia crocina (Mont. & Fr.) Sacc. 188
- Orbilia crenatomarginata (Höhn.) Sacc. & Trotter 1913[4]
- Orbilia crocina (Mont. & Fr.) Sacc. 1889[4]
- Orbilia curvatispora Boud. 1888
- Orbilia cyathea Velen. 1934[4]
- Orbilia eucalypti (W. Phillips & Harkn.) Sacc. 1889[4]
- Orbilia euonymi Velen. 1934[4]
- Orbilia fabacearum Baral & G. Marson 2020[4]
- Orbilia filiformis Baral, E. Weber & P. Perz 2020[4]
- Orbilia fraxini Baral & P. Perz 2020[4]
- Orbilia leucostigma (Fr.) Fr. 1849
- Orbilia luteorubella (Nyl.) P. Karst. 1870
- Orbilia mammillata (S.M. Dixon) Baral & E. Weber 2020[4]
- Orbilia ocellata Baral, G. Marson & E. Weber 2020[4]
- Orbilia oligospora (Fresen.) Baral & E. Weber 2020[4]
- Orbilia orientalis (Raitv.) Baral 1999[4]
- Orbilia oxyspora (Sacc. & Marchal) E. Weber & Baral 2020[4]
- Orbilia pannorum J. Schröt. 1893
- Orbilia phragmotricha Baral, E. Weber & L.G. Krieglst. 2007[4]
- Orbilia pleistoeuonymi Baral & P. Perz 2020[4]
- Orbilia quaestiformis Baral & G. Marson 2020[4]
- Orbilia rubella (Pers.) P. Karst. 1871
- Orbilia sarraziniana Boud. 1885
- Orbilia septispora Baral 1989[4]
- Orbilia subtrapeziformis Baral, E. Weber & G. Marson 2020[4]
- Orbilia succinea (Fr.) Quél. 1886[4]
- Orbilia trapeziformis Baral & G. Marson 2020[4]
- Orbilia vinosa (Alb. & Schwein.) P. Karst. 1871
- Orbilia xanthostigma (Fr.) Fr. 1849 – guziczka brodawkowanozarodnikowa
- Orbilia xanthoguttulata Baral 2014[4]
Nazwy naukowe według Index Fungorum. Wykaz gatunków według M.A. Chmiel (bez przypisów)[5] i innych (oznaczone przypisami)[4].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-01-01] (ang.).
- ↑ a b Orbiliomycetes: The Nematophagous Discomycetes [online] [dostęp 2021-01-01] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-01-01] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-08-28] .
- ↑ Maria AlicjaM.A. Chmiel Maria AlicjaM.A., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 87,88, ISBN 978-83-89648-46-4 .
