Pieprznik ametystowy

Pieprznik ametystowy

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieprznikowce
Rodzina	kolczakowate
Rodzaj	pieprznik
Gatunek	pieprznik ametystowy
Nazwa systematyczna
Cantharellus amethysteus (Quél.) Sacc. Syll. fung. (Abellini) 5: 482 (1887)
Multimedia w Wikimedia Commons

Pieprznik ametystowy (Cantharellus amethysteus (Quél.) Sacc.) – gatunek grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)^[1].

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cantharellus, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1883 r. Lucien Quélet nadając mu nazwę Cantharellus cibarius var. amethysteus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1887 r. Pier Andrea Saccardo, podnosząc go do rangi odrębnego gatunku^[1].

Synonimy nazwy naukowej:

• Cantharellus cibarius var. amethysteus Quél. 1883
• Cantharellus amethysteus var. substypticus Bon 1969
• Cantharellus cibarius var. amethysteus (Quél.) Cetto 1987
• Craterellus amethysteus (Quél.) Quél. 1888
• Merulius amethysteus (Quél.) Kuntze 1891^[2].

W wielu opracowaniach mykologicznych i w atlasach grzybów uważany był za odmianę pieprznika jadalnego (Cantharellus cibarius var. amethysteus), jednak według Index Fungorum jest to odrębny gatunek. Nazwę pieprznik ametystowy podają niektóre atlasy grzybów^[3].

Kapelusz

Średnica 2–8 cm. U młodych okazów łukowaty, poduchowaty, z czasem płaski, u starszych okazów staje się lejkowaty. Z początku ma podwinięte brzegi, później jest falisto powyginany i płatowaty. Skórka barwy żółtej, ale z fioletowym kutnerem, który u starszych okazów zasycha i przyjmuje postać drobnych i przylegających łuseczek, szczególnie na środku kapelusza^[3].

Hymenofor

W postaci listewek głęboko zbiegających na trzon. Są one widlasto rozgałęzione i połączone poprzecznymi anastomozami^[3]. Mają kolor żółtopomarańczowy, często z różowym odcieniem i są pofalowane, przez co przypominają zmarszczki^[4].

Trzon

Wysokość 3–7 cm, grubość do 2,5 cm, twardy, żółty. Kształt walcowaty, w górnej części rozszerza się stożkowato, płynnie przechodząc w kapelusz^[3].

Miąższ

Bladożółty, sprężysty i twardy^[3].

Wysyp zarodników

Biały lub żółtawy. Zarodniki gładkie, eliptyczne, o rozmiarach 4–65 × 7–11 μm^[5].

Gatunki podobne

• Pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius). Różni się brakiem fioletowego kutneru na kapeluszu i ma mniej pofałdowane i rozwidlone listewki^[6].

W Polsce jest rzadki. Występuje głównie w buczynach i w górskich lasach świerkowych^[3].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Rośnie w lasach, głównie w trawie i na opadłych liściach, szczególnie takich gatunków, jak brzozy, buki, dęby, rzadziej sosny^[4].

Grzyb jadalny, ale z powodu twardości jest bardziej ciężkostrawny od pieprznika zwyczajnego^[3].