Podchmurnik
| Nephelomys | |||
| Weksler, Percequillo & Voss, 2006[1] | |||
 Czaszka podchmurnika żarłocznego (N.devius) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ssaki | ||
| Podgromada | żyworodne | ||
| Infragromada | |||
| Rząd | gryzonie | ||
| Podrząd | Supramyomorpha | ||
| Infrarząd | myszokształtne | ||
| Nadrodzina | myszowe | ||
| Rodzina | chomikowate | ||
| Podrodzina | bawełniaki | ||
| Plemię | Oryzomyini | ||
| Rodzaj | podchmurnik | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Hesperomys albigularis Tomes, 1860 | |||
| Gatunki | |||
| |||
| |||
| |||
Podchmurnik[2] (Nephelomys) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Rozmieszczenie geograficzne
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej[3][4].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 102–184 mm, długość ogona 110–207 mm, długość ucha 11–39 mm, długość tylnej stopy 23–43 mm; masa ciała 36–126 g[4][5].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 2006 roku brazylijsko-amerykański zespół teriologów (Brazylijczycy Marcelo Weksler, Alexandre Reis Percequillo oraz Amerykanin Robert S. Voss) w artykule poświęconym opisowi dziesięciu nowych rodzajów ryżniakopodobnych gryzoni opublikowanym w czasopiśmie American Museum novitates[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) podchmurnik białogardły (N. albigularis).
Etymologia
Nephelomys: gr. νεφελη nephelē ‘chmura’; μυς mus, μυoς muos ‘mysz’[1].
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[6][5][3]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[2] | Podgatunki[4][3][5] | Rozmieszczenie geograficzne[4][3][5] | Podstawowe wymiary[4][5][a] | Status IUCN[7] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nephelomys devius | (Bangs, 1902) | podchmurnik żarłoczny | gatunek monotypowy | wyżyny Kostaryki i zachodniej Panamy; zakres wysokości: 1200–2700 m n.p.m. | DC: 15,5–16,5 cm DO: 18–19,5 cm MC: brak danych | LC | |
| Nephelomys maculiventer | (J.A. Allen, 1899) | gatunek monotypowy | endemit Kolumbii (zbocza Sierra Nevada de Santa Marta i Serranía del Perrijá); zakres wysokości: 900–2600 m n.p.m. | DC: 12,7–18 cm DO: 14,8–19,4 cm MC: brak danych | NE | ||
| Nephelomys pirrensis | (E.A. Goldman, 1913) | gatunek monotypowy | endemit wschodniej Panamy (prawdopodobnie przylegająca Kolumbia); zakres wysokości: 1370–1585 m n.p.m. | DC: 15–15,5 cm DO: 15,9–17 cm MC: brak danych | NE | ||
| Nephelomys pectoralis | (J.A. Allen, 1912) | gatunek monotypowy | endemit Kolumbii (wszystkie 3 pasma Andów); zakres wysokości: 1200–3160 m n.p.m. | DC: 12,4–18 cm DO: 11–19,6 cm MC: 36–126 g | NE | ||
| Nephelomys caracolus | (O. Thomas, 1914) | podchmurnik kordylierski | gatunek monotypowy | endemit Wenezueli (Kordyliera Nadbrzeżna); zakres wysokości: 1050–2300 m n.p.m. | DC: około 14,1 cm DO: około 16,2 cm MC: około 66 g | LC | |
| Nephelomys meridensis | (O. Thomas, 1894) | podchmurnik wielkouchy | gatunek monotypowy | wschodnie Andy w północno-wschodniej Kolumbii i zachodniej Wenezueli; zakres wysokości: 1100–4000 m n.p.m. | DC: 13,5 16cm DO: 17–17,2 cm MC: 50–74 g | LC | |
| Nephelomys childi | (O. Thomas, 1895) | gatunek monotypowy | endemit wschodniej Kolumbii (wszystkie 3 pasma Andów); zakres wysokości: 1140–3400 m n.p.m. | DC: 12–18,4 cm DO: 11–19,4 cm MC: 43–86 g | NE | ||
| Nephelomys ricardopalmai | Ruelas, Pacheco Torres, Inche & Tinoco, 2021 | gatunek monotypowy | endemit Peru (górskie lasy mgliste na wschód od rzeki Marañón, na zachód od rzeki Huallaga (Amazonas i San Martín); zakres wysokości: 1900–3200 m n.p.m. | DC: 9,9–19,6 cm DO: 15,4–19,1 cm MC: 60–87 g | NE | ||
| Nephelomys albigularis | (Tomes, 1860) | podchmurnik białogardły | gatunek monotypowy | północno-środkowy Ekwador (Carchi) na południe do północno-zachodniego Peru (Huánuco); zakres wysokości: 900–1300 m n.p.m. | DC: 10,2–16,2 cm DO: 13,8–18,4 cm MC: brak danych | LC | |
| Nephelomys auriventer | (O. Thomas, 1899) | podchmurnik złotobrzuchy | gatunek monotypowy | nierównomiernie we wschodnich Andach środkowego Ekwadoru (górny bieg rzeki Pastaza) i południowo-środkowego Peru (rzeka Apurímac); zakres wysokości: 1140–2950 m n.p.m. | DC: 14–17,3 cm DO: 16–19,1 cm MC: 115–120 g | LC | |
| Nephelomys moerex | (O. Thomas, 1914) | gatunek monotypowy | endemit Ekwadoru (północno-zachodnie i południowo-zachodnie zbocza stratowulkanu Pichincha oraz rzeki Mindo); zakres wysokości: 1200–2800 m n.p.m. | DC: 11,4–16 cm DO: 13,9–16,9 cm MC: około 42 g | NE | ||
| Nephelomys nimbosus | (Anthony, 1926) | gatunek monotypowy | endemit Ekwadoru (kilka miejsc we wschodnich Andach); zakres wysokości: 2000–2440 m n.p.m. | DC: 12,2–14,4 cm DO: 14,7–17 cm MC: około 84 g | NE | ||
| Nephelomys keaysi | (J.A. Allen, 1900) | podchmurnik leśny | gatunek monotypowy | wschodnie zbocza Andów od środkowego Peru do środkowej Boliwii; zakres wysokości: 1000–2600 m n.p.m. | DC: 12,5–16,5 cm DO: 14,6–20,7 cm MC: brak danych | LC | |
| Nephelomys levipes | (O. Thomas, 1902) | podchmurnik zwinny | gatunek monotypowy | wschodnie zbocza Andów od południowo-zachodniego Peru do środkowej Boliwii; zakres wysokości: 1800–3200 m n.p.m. | DC: 11,3–16,1 cm DO: 14,3–18,5 cm MC: brak danych | LC |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski; NE – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.
Uwagi
- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
- ↑ a b c M. Weksler, A.R. Percequillo, R.S. Voss. Ten New Genera of Oryzomyine Rodents (Cricetidae: Sigmodontinae). „American Museum novitates”. 3537, s. 18, 2006. (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 251. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 392–394. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b c d e U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 414–417. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 249–250. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-13]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Nephelomys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-13]. (ang.).
