Realgar
Realgar z Rumunii | |||
Właściwości chemiczne i fizyczne | |||
Skład chemiczny | As4S4 – tetrasiarczek tetraarsenu | ||
---|---|---|---|
Twardość w skali Mohsa | 1,5–2 | ||
Przełam | nierówny | ||
Łupliwość | doskonała | ||
Układ krystalograficzny | jednoskośny | ||
Gęstość minerału | 3,56 g/cm³ | ||
Właściwości optyczne | |||
Barwa | pomarańczowoczerwona | ||
Rysa | pomarańczowa | ||
Połysk | diamentowy na ścianach kryształu, tłusty na przełamie | ||
| |||
|
Realgar – minerał z gromady siarczków. Należy do grupy minerałów rzadkich. Zbudowany jest z tetrasiarczku tetraarsenu, As4S4[1].
Nazwa pochodzi od arab. رهج الغار rahdż al-ghar – „pył (proszek) kopalniany”.
Charakterystyka
Właściwości
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju krótkosłupkowym z wyraźnymi zbrużdżeniami. Występuje w skupieniach drobnoziarnistych, zbitych, ziemistych, proszkowych, naciekowych. Ładnie wykształcone kryształy spotyka się w druzach mineralnych. Jest kruchy, strugalny, przeświecający.
Występowanie
Powstaje w wyniku niskotemperaturowych procesów hydrotermalnych. Jest składnikiem osadów gorących źródeł i ekshalacji wulkanicznych (fumarola). Współwystępuje z aurypigmentem, antymonitem.
Realgar występuje w:
- Stanach Zjednoczonych (Arizona, Kalifornia, Idaho, Luizjana, Maine, Montana, Nevada, New Hampshire, New Jersey, Nowy Meksyk, Nowy Jork, Oregon, Pensylwania, Waszyngton, Wyoming, Utah),
- Rosji i Gruzji – Kaukaz
- Chinach – prowincja Hunan
- Niemczech (Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Hesja, Dolna Saksonia, Nadrenia Północna-Westfalia, Saksonia-Anhalt, Saksonia, Turyngia),
- Wielkiej Brytanii (Anglia, Walia),
- Austrii (Karyntia, Salzburg, Styria, Tyrol, Vorarlberg),
Także w: Argentynie, Australii, Boliwii, Bułgarii, Kanadzie, Chile, Czechach, Macedonii Północnej, Gruzji, Indonezji, Irlandii, Japonii, Kazachstanie, Kirgistanie, Meksyku, Peru, Papui-Nowej Gwinei, Maroku, Rumunii, RPA, Hiszpanii, Sudanie, Szwajcarii, Szwecji (Värmland), Turcji, Uzbekistanie, na Ukrainie, Słowacji, Węgrzech, we Francji i we Włoszech.
- W Polsce: występuje w kredowych łupkach, piaskowcach i zlepieńcach fliszowych Karpat (okolice Leska). Stwierdzono go w okolicach Bytomia gdzie utworzył się w zwałach kopalnianych w wyniku długotrwałego pożaru.
Zastosowanie
- źródło otrzymywania arsenu (70% As),
- stosowany w przemyśle chemicznym, szklarskim, pirotechnicznym,
- stosowany przy produkcji farb, garbników, trutek, środków ochrony roślin,
- w przeszłości służył jako barwnik i medykament,
- poszukiwany i bardzo atrakcyjny kamień kolekcjonerski,
- kryształy bywają używane do wyrobu ozdób.
Przypisy
- ↑ Inorganic Chemistry. James House (red.). Wyd. 2. Elsevier, 2013, s. 478. ISBN 978-0-12-385110-9.
Linki zewnętrzne
- realgar na stronie Mindat.org (ang.)
- realgar na stronie Webmineral.com (ang.)
- Britannica: science/realgar
- Universalis: realgar
- SNL: realgar
- Catalana: 0137199
- identyfikator minerału w Mindat: 3375