Scutellinia

Włośniczka

Włośniczka tarczowata

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

kustrzebniaki

Rząd

kustrzebkowce

Rodzina

Pyronemataceae

Rodzaj

włośniczka

Nazwa systematyczna

Scutellinia (Cooke) Lambotte
Mém. Soc. roy. Sci. Liège, Série 2 14: 299 (prepr.) (1887)

Typ nomenklatoryczny

Scutellinia scutellata (L.) Lambotte

Multimedia w Wikimedia Commons

Scutellinia (Cooke) Lambotte (włośniczka) – rodzaj grzybów należący do rodziny Pyronemataceae^[1].

Charakterystyka

Grzyby o drobnych owocnikach w postaci orzęsionego po bokach apotecjum, które może być wklęsłe lub płaskie. Rosną na ziemi, na skałach, na drewnie i innych podłożach organicznych. Wewnętrzna powierzchnia z hymenoforem ma barwę białawą, pomarańczową lub w różnych odcieniach czerwieni, powierzchnia zewnętrzna jest tej samej barwy lub brunatna i pokryta jest szczecinkami. Szczecinki mają barwę od brązowej do czarnej, są sztywne i ostro zakończone. Posiadają wewnętrzne przegrody i korzeniastą część, a u niektórych gatunków bywają rozdwojone. Zarodniki hialinowe, o kulistym, elipsoidalnym lub wrzecionowatym kształcie, z licznymi kroplami. Powierzchnia zarodników jest drobno ornamentowana, pokryta różnej u różnych gatunków wielkości brodawkami, lub kolcami^[2]. Gatunki są morfologicznie bardzo podobne, pewne rozpoznanie gatunku możliwe jest tylko na podstawie mikroskopowych szczegółów budowy^[3].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pyronemataceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Takson Scutellinia utworzył w 1887 r. Jean Baptiste Émil Lambotte przez podniesienie do rangi rodzaju istniejącego od 1879 r. podrodzaju Peziza subgen. Scutellinia Cooke.

Synonimy nazwy naukowej: Ciliaria Quél. Ciliaria Quél. ex Boud., Humariella J. Schröt., Lachnea (Fr.) Gillet, Melastiziella Svrček Patella F.H. Wigg., Peziza subgen. Scutellinia Cooke, Peziza subgen. Sphaerospora Vido, Rubelia Nieuwl. Sphaerospora (Vido) Sacc. Stereolachnea Höhn. Trichaleurina Rehm, Trichaleuris Clem.^[4]

Nazwa polska według M. A. Chmiel^[5].

Gatunki występujące w Polsce:

Scutellinia arenosa (Velen.) Le Gal 1967^[6]
Scutellinia armatospora Denison 1961
Scutellinia barlae (Boud.) Maire 1933
Scutellinia carneosanguinea (Fuckel) O. Kuntze 1891^[6]
Scutellinia cejpii (Velen.) Svrček 1971
Scutellinia crinita (Bull.) Lambotte 1887
Scutellinia decipiens Le Gal 1966
Scutellinia diaboli (Velen.) Le Gal 1964
Scutellinia erinaceus (Schwein.) Kuntze 1891
Scutellinia heterosculpturata Kullman & Raitv. 1977
Scutellinia immersa Svrček 1971
Scutellinia kerguelensis (Berk.) Kuntze 1891
Scutellinia legaliae Lohmeyer & Häffner 1983
Scutellinia lusatiae (Cooke) Kuntze 1891
Scutellinia macrospora (Svrček) Le Gal 1964
Scutellinia minor (Velen.) Svrček 1971
Scutellinia minutella Svrček & J. Moravec 1969
Scutellinia nigrohirtula (Svrček) Le Gal 1964
Scutellinia olivascens (Cooke) Kuntze 1891
Scutellinia patagonica (Rehm) Gamundí 1960
Scutellinia pennsylvanica (Seaver) Denison 1961
Scutellinia pseudotrechispora (J. Schröt.) Le Gal 1962
Scutellinia scutellata (L.) Lambotte 1887 – włośniczka tarczowata
Scutellinia setosa (Nees) Kuntze 1891
Scutellinia setosissima Le Gal 1969
Scutellinia sinensis M.H. Liu 1996
Scutellinia subhirtella Svrček 1971
Scutellinia superba (Velen.) Le Gal 1964
Scutellinia trechispora (Berk. & Broome) Lambotte 1887 – włośniczka szorstkozarodnikowa
Scutellinia umbrorum (Fr.) Lambotte 1887
Scutellinia vitreola Kullman 1982

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum^[7]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według M.A. Chmiel^[5] i innych^[8]^[9].

Przypisy

↑ ^a ^b Index Fungorum [online] [dostęp 2014-08-25] (ang.).
↑ L.L. Hansen L.L., H., 2000H., 2. H. Knudsen H., 2000H., 2., Nordic Macromycetes vol. 1. Ascomycetes, Copenhagen: Nordsvamp, 2000 .
↑ AndreasA. Gminder AndreasA., Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej, 2008, s. 354, ISBN 978-83-258-0588-3 .
↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2014-08-25] (ang.).
↑ ^a ^b Maria AlicjaM.A. Chmiel Maria AlicjaM.A., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 114–117, ISBN 978-83-89648-46-4 .
↑ ^a ^b Takson niezweryfikowany.
↑ Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2014-03-25] (ang.).
↑ Taksony z referencjami w bibliografii grzybowej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-04-17] (pol.).
↑ Grzyby rodzaju Scutellinia w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2014-08-25] (pol.).