Sośniczany

Ten artykuł od 2013-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Sośniczany

wieś
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	sandomierski
Gmina	Koprzywnica
Liczba ludności (2019)	379[2]
Strefa numeracyjna	15
Kod pocztowy	27-660[3]
Tablice rejestracyjne	TSA
SIMC	0796737[4]
Położenie na mapie gminy Koprzywnica Sośniczany
Położenie na mapie Polski Sośniczany
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Sośniczany
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego Sośniczany
50°36′55″N 21°35′59″E/50,615278 21,599722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Sośniczany – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Koprzywnica^[5][4].

W administracji kościelnej rzymskokatolickiej wieś położona w archidiecezji lubelskiej, w diecezji sandomierskiej, w dekanacie koprzywnickim, w parafii pw. św. Floriana.

Były wsią klasztoru cystersów koprzywnickich w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku^[6]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.

W 1998 r. Sośniczany miały 431 mieszkańców i 196 gospodarstw o łącznej powierzchni 521,89 ha. Do 2010 w Sośniczanach znajdowała się filia szkoły podstawowej.

Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 79 z Krakowa do Sandomierza.

Wieś Sośniczany w źródłach historycznych nosi nazwę: Sosnichaney, Sosniczani, Sosniczany i Sosznyczani.

W latach 30. XX wieku w Sośniczanach odkryto cmentarzysko wczesnohistoryczne Sandomierzan (odłamu Małopolan); jest to cmentarzysko kurhanowe, podobne jak w sandomierskich wsiach Gorzyczany, Trzebiesławice i Winiary.

W XII wieku wieś należała do rodziny Bogoriów, a dziesięcinę pobierał biskup krakowski. Komes Mikołaj Bogoria darował tę wieś cystersom z pobliskiej Koprzywnicy z okazji fundacji klasztoru w 1185 r. Podobnie uczynił biskup Pełka z prawem do dziesięciny; jej wartość w 1279 r. wynosiła 16 grzywien. Legat papieski, biskup firmański Filip w łacińskim dokumencie z lipca 1279 r. wystawionym w Budzie na Węgrzech potwierdził opatowi klasztoru Cystersów w Koprzywnicy; prawo do pobierania dziesięciny między innymi z Sośniczan^[7].

Istnieje hipoteza, że bitwa w 1280 r. pomiędzy ruskim księciem Lwem Danielewiczem a zwycięskimi wojskami księcia Leszka Czarnego miała miejsce w pobliżu Sośniczan.

Przywileje książęce (ekonomiczne i sądowe) dla klasztoru cystersów w Koprzywnicy z II poł. XIII wieku obejmują również dobra w Sośniczanach; są to: immunitet Bolesława V Wstydliwego z 1277 r. i dwa Leszka Czarnego z 1284 r. Kolejne przywileje nadał król Kazimierz III Wielki w 1346 r., zwolnił poddanych klasztornych w Sośniczanach z obowiązku prac przy zamku w Sandomierzu.

W XIII wieku jakieś dobra w tej wsi posiadali nadal rodowcy Bogoriów. W roku 1370 i 1387 opat koprzywnicki powiększa swój stan własności w pobliżu Sośniczan, m.in. nabył jakieś łąki położone między wsiami Szewce a Skotniki od szlachetnego rodzeństwa Mikołaja, Ileia i Katarzyny (heredes de Gelczsa) za 40 grzywien. W 1462 r. jakieś dobra w tej wsi miał niejaki Jan Frik (de Sosznyczany).

W XV wieku. klasztor koprzywnicki w Sośniczanach miał aż 15,5 łanów kmiecych; był tu dobrze utrzymany folwark, karczmy i młyn. Według regestru z 1564 r. klasztor płacił podymne tylko z 3 łanów, a w 1578 r. podatkiem objęto 7,5 łana, 15 kmieci 2 komorników.

W lecie 1606 na łąkach między Koprzywnicą a Sośniczanami zw. „Rokosisko” obozowała szlachta – uczestnicy tzw. Rokoszu Mikołaja Zebrzydowskiego.

W okresie tzw. Potopu szwedzkiego (1655–1660) przez Sośniczany przechodziły oddziały szwedzkie.

W I poł. XVIII wieku odbył się w Koprzywnicy słynny proces dwóch kobiet z Sośniczan (przy okazji zarazy)oskarżonych o czary; wyrok kary śmierci (kwalifikowanej) wykonano: obie ścięto a ciało jednej spalono na stosie, a drugiej zakopano w ziemi.

W 1787 r. Sośniczany miały 235 mieszkańców, w tym 8 Żydów; a w 1827 r. 38 domów i 232 mieszkańców. W 1884 r. wieś miała 54 gospodarstw, 391 mieszkańców i 671 mórg ziemi.

W 1917 r. w Sośniczanach założono Katolicką Organizację Młodzieżową; tradycje od 1990 r. kontynuuje Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży.

W 1929 r. Sośniczany miały 64 gospodarstw i 437 mieszkańców, w tym 14 Żydów; była tu 1 klasa Publicznej Szkoły Powszechnej i Ochotnicza Straż Pożarna.

Obecnie części wsi noszą nazwy: Górki, Majdan, Majorat, Pastwisko, W Wąwozie, Zastawie. Wśród obiektów fizjograficznych występują nazwy: Koprzywianka – rzeka, Majorat – pola, Miestkie – pola, Na Bożej Męce – pola, Na Gorzyczańskiem – pola, Pastwisko – pola, Spławy – pola, Stawy – pola, Studzienki – pola, W Starych Sośniczanach – pola, Za Górą – pola, Zastawie – pola.

W przeszłości wieś była położona na terenie, który nosi nazwę „W Starych Sośniczanach”; obecna wieś Sośniczany ciąży w przeciwnym kierunku – ku pobliskiej Koprzywnicy.

W 1866 r. w Sośniczanach urodził się Leon Popielski (zm. 1920), profesor farmakologii i farmakognozji w Uniwersytecie Lwowskim, twórca lwowskiej szkoły biochemiczno-fizjologiczno-farmakologicznej; odkrył wazodylatynę oraz zapoczątkował badania nad właściwościami sekretonicznymi histaminy.

• Franciszek Piekosiński: Monumenta Meadievii Historica. Codex diplomaticus Poloniae minoris, Volumes 9-10. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1886, s. 40-41.

• Sośniczany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 89 .