Stefan Rachoń
| Ten artykuł od 2009-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Data i miejsce urodzenia | 4 stycznia 1906 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 3 sierpnia 2001 |
Instrumenty | skrzypce |
Gatunki | muzyka rozrywkowa |
Zawód | dyrygent, skrzypek |
Odznaczenia | |
Stefan Rachoń (ur. 4 stycznia 1906 w Ostrowie[1], zm. 3 sierpnia 2001 w Olsztynie) – polski dyrygent i skrzypek.
Życiorys
Jego ojciec Andrzej Rachoń (1858-1925) był słynnym wiejskim skrzypkiem. Stefan edukację muzyczną rozpoczął w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej w Lublinie. W 1933 roku ukończył Konserwatorium Warszawskie. Grę na skrzypcach studiował w klasie Józefa Jarzębskiego i Ireny Dubiskiej, a dyrygenturę pod kierunkiem Grzegorza Fitelberga. Podczas studiów grał jako taper w kinach międzywojennej Warszawy. Oficjalnie debiutował w 1930 roku na antenie Polskiego Radia w audycji Kącik młodych talentów. W tym samym roku otrzymał propozycję utworzenia radiowej orkiestry rozrywkowej. W okresie II wojny światowej grał z zespołem w okupowanej Warszawie. W 1944 roku współpracował z orkiestrami w Krakowie i Lublinie. Wraz z grupą lokalnych muzyków grał również muzykę ilustracyjną do niemych filmów w lubelskich kinach.
Po powrocie do Warszawy w 1945 roku utworzył pierwszą powojenną orkiestrę Polskiego Radia przemianowaną później na Orkiestrę Polskiego Radia i Telewizji. Dyrygował nią do 1980 roku. Radiowe studio M-1, w którym pracowała orkiestra, było przez długie lata miejscem radiowych debiutów polskich piosenkarzy. Stefan Rachoń dokonał z orkiestrą radiową około dziesięciu tysięcy nagrań muzyki symfonicznej, operowej, operetkowej i rozrywkowej. Wspólnie z Orkiestrą brał udział w festiwalach piosenki w Opolu, Sopocie i Zielonej Górze, towarzyszył piosenkarzom na koncertach estradowych oraz podczas nagrań fonograficznych w Polsce, a także za granicą (m.in. w Anglii, Czechosłowacji, NRD, Związku Radzieckim i na Węgrzech)[2]. Zasiadał w jury Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze[3].
Był przyjacielem i pomocnikiem-doradcą Ireny Santor.
W latach 90. XX wieku otrzymał wraz z innymi sławnymi polskimi dyrygentami od Telewizji Polskiej "Złotą Batutę". Za swoją działalność dyrygencką Stefan Rachoń był wielokrotnie nagradzany i odznaczany, m.in. otrzymał Złoty Mikrofon, Nagrodę Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji, Nagrodę Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, Złoty Krzyż Zasługi (1950)[4], Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1954)[5], Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski i Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2000)[6].
Zmarł w 2001 w wieku 95 lat w olsztyńskim Szpitalu Wojewódzkim[7]. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 2-1-9)[8].
Przykładowe płyty:
- Słowik Warszawy-Bogna Sokorska; Muza SX-0228
- Franz Lehár – Fragmenty operetek, (współuczestniczył dyr. Karol Stryja); Muza X-0316
- Wanda Polańska – sopran, (współuczestniczył dyr. Jan Pruszak); Muza SX-1041
Przypisy
- ↑ http://urzedow.pl/gzu02/28.htm, Informacja o miejscu urodzenia
- ↑ Stefan Rachoń – Życie i twórczość | Artysta | Culture.pl [online], culture.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
- ↑ XII Festiwal Piosenki Radzieckiej, Zielona Góra, 9-12 czerwca 1976, b.n.s.
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 104, poz. 1298.
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 98, poz. 1160.
- ↑ M.P. z 2001 r. nr 4, poz. 78.
- ↑ Zmarł Stefan Rachoń. [dostęp 2010-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-17)].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: STEFAN RACHOŃ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19] .
Linki zewnętrzne
- Afisze i zdjęcia w bibliotece Polona
- PWN: 3965151
- ETP: 13400