Synteza pola falowego

Sprzątanie Wikipedii
Ten artykuł należy dopracować:
→ poprawić styl – powinien być encyklopedyczny,
→ napisać/poprawić definicję,
→ poprawić błędy językowe lub stylistyczne (pomoc: powszechne błędy językowe).

Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Synteza pola falowego (w skrócie WFS od angielskiej nazwy wave field synthesis) – technika przestrzennego renderowania dźwięku, charakteryzująca się tworzeniem wirtualnych środowisk akustycznych. Polega na wytworzeniu sztucznych frontów falowych syntetyzowanych przez dużą liczbę indywidualnie napędzanych głośników. Tego typu fronty falowe wydają się pochodzić z wirtualnego punktu początkowego, wirtualnego źródła lub hipotetycznego źródła.

W przeciwieństwie do tradycyjnych technik uprzestrzennienia, takich jak dźwięk stereo lub dźwięk przestrzenny, lokalizacja źródeł wirtualnych w WFS nie zależy, ani nie zmienia się wraz z pozycją słuchacza.

Metodę tę wynalazł Berkhout w 1988 roku na Uniwersytecie Technicznym w Delfcie w Holandii. Pierwszy system demonstracyjny składał się z 160 głośników. Unijny projekt badawczy (w ramach EU framework 6th) o nazwie CARROUSO, trwający w latach 2001–2003, znacznie rozszerzył i sprecyzował badania.

WFS opiera się na zasadzie Huygensa, znanej z teorii fal w naukach fizycznych. Matematyczną podstawą, jest całka dyfrakcyjna Kirchhoffa-Helmholtza (skalarna teoria dyfrakcji), która jest opisem zjawiska dyfrakcji.

W myśl tego zjawiska, każdy punkt przestrzeni, do którego dociera płaska fala, staje się źródłem elementarnej fali sferycznej. Fale te następnie interferują ze sobą, tworząc nowe czoło fali.

Czoło fali, zgodnie z zasadą Huygensa, zbudowane jest z wielu elementarnych fal. Synteza komputerowa wzbudza poszczególne głośniki, ustawione w rzędzie wokół słuchacza. Fala wydobywająca się z głośnika jest dokładnie falą elementarną, która jako część czoła wirtualnej fali, dotarła do punktu, w którym znajduje się głośnik.

Koncepcja

Istnieją trzy podstawowe techniki dźwięku przestrzennego:

  • stereofonia (w skład której wchodzą także systemy surround),
  • system binauralny – technika, w myśl której obraz dźwiękowy kształtuje się we wnętrzu naszej głowy; opiera się na użyciu słuchawek,
  • holofonia – metoda, mówiąca o transmisji pola akustycznego.

Istnieją dwa podstawowe systemy realistycznej symulacji obrazu dźwiękowego: systemy binauralne oraz holofonia.

Podstawy fizyczne

  • współczynnik opóźnienia: r 0 c {\displaystyle {\frac {r_{0}}{c}}}
  • współczynnik amplitudy: 1 2 π Δ r Δ r + r cos ( ϕ ) r {\displaystyle {\frac {{\sqrt {\frac {1}{2\pi }}}\cdot {\sqrt {\frac {\Delta r}{\Delta r+r}}}\cdot \cos(\phi )}{r}}}
  • współczynnik filtracji: j k {\displaystyle {\sqrt {jk}}}

Implementacja

Dzięki WFS możliwe są do uzyskania:

  • synteza źródeł dźwięku w jakimkolwiek miejscu w obrazie,
  • synteza poruszających źródeł dźwięku w obrazie,
  • symulowanie akustyki pomieszczenia, poprzez syntezę odbić.

Nie uzyskuje się żadnego obszaru aktywnego (ang. sweet spot), lecz jednorodny obszar odsłuchowy.

Bibliografia

  • Berkhout A.J.: A Holographic Approach to Acoustic Control, J.Audio Eng.Soc., vol. 36, Dezember 1988, s. 977–995.
  • Berkhout A.J., De Vries D., Vogel P.: Acoustic Control by Wave Field Synthesis, J.Acoust.Soc.Am., vol. 93, Mai 1993, s. 2764–2778.

Linki zewnętrzne

  • Strona na temat Wave field synthesis Uniwersytetu Erlangen-Nuremberg. www-nt.e-technik.uni-erlangen.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-04)].
  • Podstrona na temat WFS i bliskiego pola akustycznego
  • artykul WFS – obiecująca koncepcja dźwięku przestrzennego opublikowana w Journal of the Institute of Image Information and Television Engineers, 2007
  • Slajdy z prezentacji podczas targów Tonmeistertagungz roku 2006 pod tytułem Principles and Applications of Stereophony, Binaural Techniques and Wave Field Synthesis
  • Artykuły niemieckich badaczy z zakładu systemów audio, Instytutu Rundfunktechnik
  • Artykuły i prezentacje na temat projektów WFS w Komunikacji Multimedialnej i Przetwarzania Sygnału, Uniwersytetu w Nurembergu. lnt.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-08-24)].
  • Strona poświęcona opisowi WFS w Institut de Recherche et Coordination Acoustique/Musique (IRCAM) w Paryżu
  • Strona z prezentacjami z warsztatów na temat technologii WFS, które odbyły się na Uniwersytecie Technicznym w Ilmenau w Niemczech