Szczwoligorz
 Conioselinum filicinum | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | astropodobne | ||
| Rząd | selerowce | ||
| Rodzina | selerowate | ||
| Rodzaj | szczwoligorz | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Conioselinum G. F. Hoffmann Gen. Pl. Umbellif. XXXIII, 180. 1814[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Conioselinum tataricum Hoffm.[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
Szczwoligorz (Conioselinum Fisch. ex Hoffm.) – rodzaj roślin należący do rodziny selerowatych. Obejmuje 17[5]–18 gatunków[6]. Występują one w Ameryce Północnej i Eurazji, przy czym w Europie tylko jeden gatunek[6]. Rośnie on także w Polsce i jest to szczwoligorz tatarski C. tataricum[7]. W zachodniej części Ameryki Północnej korzeń C. chinense (syn. C. pacificum) jest jadany i zwany tam „dziką marchewką” (ang. wild carrot)[6].
Morfologia
- Pokrój
- Byliny o pędach nagich[8], z łodygą dętą, żebrowaną lub kanciastą[8][9].
- Liście
- Ogonkowe, z pochwiastą nasadą, z blaszką liściową dwu- do czterokrotnie pierzasto złożoną[8].
- Kwiaty
- Zebrane w baldachy złożone, pod którymi pokryw są nieliczne lub ich brak, a pokrywki są z reguły liczne i równowąskie. Kielich silnie zredukowany, z niewyraźnymi ząbkami. Płatki korony są białe lub zielonobiałe, jajowate lub odwrotnie jajowate, na szczycie wycięte i tu z łatką zagiętą do wnętrza kwiatu[8][9].
- Owoce
- Rozłupki nagie, spłaszczone, podługowate do jajowatych, wyraźnie żeberkowane, przy czym zwłaszcza boczne żebra są szerokie[8][9].
Systematyka
- Pozycja systematyczna
Rodzaj w obrębie rodziny selerowatych (baldaszkowatych) Apiaceae klasyfikowany jest do podrodziny Apioideae, plemienia Selineae[4].
- Wykaz gatunków[5]
- Conioselinum acuminatum (Franch.) Lavrova
- Conioselinum anthriscoides (H.Boissieu) Pimenov & Kljuykov
- Conioselinum chinense (L.) Britton, Sterns & Poggenb.
- Conioselinum longifolium Turcz.
- Conioselinum mexicanum J.M.Coult. & Rose
- Conioselinum morrisonense Hayata
- Conioselinum nepalense Pimenov & Kljuykov
- Conioselinum pseudoangelica (H.Boissieu) Pimenov & Kljuykov
- Conioselinum pteridophyllum (Franch.) Lavrova
- Conioselinum reflexum Pimenov & Kljuykov
- Conioselinum scopulorum (A.Gray) J.M.Coult. & Rose
- Conioselinum shanii Pimenov & Kljuykov
- Conioselinum sinchianum (K.T.Fu) Pimenov & Kljuykov
- Conioselinum smithii (H.Wolff) Pimenov & Kljuykov
- Conioselinum tataricum Hoffm. – szczwoligorz tatarski
- Conioselinum tenuisectum (H.Boissieu) Pimenov & Kljuykov
- Conioselinum tenuissimum (Nakai) Pimenov & Kljuykov
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
- ↑ a b Conioselinum. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-07-05].
- ↑ a b Genus: Conioselinum Hoffm.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-05].
- ↑ a b Conioselinum Fisch. ex Hoffm.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-02-08].
- ↑ a b c David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 229, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 62, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ a b c d e MarianM. Koczwara MarianM., Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 99 .
- ↑ a b c PanP. Zehui PanP., Mark F.M.F. Watson Mark F.M.F., Conioselinum Fischer ex Hoffmann, [w:] eFloras.org [online], Flora of China [dostęp 2024-08-31] .
- SNL: Conioselinum
