Thereianthus

Thereianthus
Ilustracja
Thereianthus spicatus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

kosaćcowate

Rodzaj

Thereianthus

Nazwa systematyczna
Thereianthus Lewis
J. S. African Bot. 7: 33. Jan 1941[3]
Typ nomenklatoryczny

Thereianthus spicatus (L.) G.J.Lewis[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Thereianthus – rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Obejmuje 11 gatunków[5]. Rośliny te występują w Afryce Południowej, w Prowincji Przylądkowej Zachodniej. Rosną w górach na skałach piaskowców i glebach z nich powstających[4].

Morfologia

Pokrój
Byliny z kulistymi bulwocebulami, korzeniącymi się od dołu i okrytymi siatkowatymi tunikami. Pęd kwiatostanowy zwykle nierozgałęziony, okrągły na przekroju[4].
Liście
Trzy lub cztery asymilacyjne, łodygowe, z parą katafili poniżej. Blaszka równowąska, płaska lub fałdowana, z jedną wiązką centralną lub kilkoma równorzędnymi[4].
Kwiaty
Zwykle liczne, i najczęściej zebrane w gęste, rzadziej luźne kłosokształtne kwiatostany, w których osadzone są spiralnie (dwurzędowo w pąkach). Kwiaty wsparte są dwoma krótkimi przysadkami, zielonymi tylko w dolnej części lub w całości zasychającymi i brązowymi. Kwiaty długotrwałe, zamykające się na noc, promieniste lub grzbieciste. Okwiat zwykle fioletowy lub niebieski, rzadziej różowy lub biały. Sześć listków okwiatu podobnych jest długością, u dołu zrastają się w krótszą lub dłuższą rurkę, na końcach rozpościerają się. Pręciki są trzy, a ich nitki wyrastają z górnej części rurki okwiatu. Zalążnia jest dolna, trójkomorowa, kulistawa, z nitkowatą szyjką słupka głęboko rozgałęzioną z ramionami podwijającymi się[4].
Owoce
Trójkomorowe, drewniejące torebki kształtu jajowatego, kolbowatego lub wrzecionowatego[4].

Systematyka

Rodzaj z plemienia Watsonieae, z podrodziny Crocoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Blisko spokrewniony z roślinami z rodzaju Micranthus[4].

Wykaz gatunków[6][4]
  • Thereianthus bracteolatus (Lam.) G.J.Lewis
  • Thereianthus bulbiferus Goldblatt & J.C.Manning
  • Thereianthus elandsmontanu s Goldblatt & J.C.Manning
  • Thereianthus intermedius Goldblatt & J.C.Manning
  • Thereianthus ixioides G.J.Lewis
  • Thereianthus juncifolius (Baker) G.J.Lewis
  • Thereianthus longicollis (Baker) G.J.Lewis
  • Thereianthus minutus (Klatt) G.J.Lewis
  • Thereianthus montanus J.C.Manning & Goldblatt
  • Thereianthus racemosus (Klatt) G.J.Lewis
  • Thereianthus spicatus (L.) G.J.Lewis

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-03-03]  (ang.).
  3. Thereianthus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
  4. a b c d e f g h Taxonomic revision of the genus Thereianthus (Iridaceae: Crocoideae). „Bothalia - African Biodiversity and Conservation”. 41, 2, 2011. 
  5. David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 919, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  6. Thereianthus. The Plant List. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 5872610
  • GBIF: 2749504
  • identyfikator iNaturalist: 576857
  • IPNI: 20516-1
  • NCBI: 152752
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:20516-1
  • identyfikator Tropicos: 40013131
  • CoL: 8W45X