Tomasz Drezner

Tomasz Drezner, znany też jako Dresner, Dresnerus Leopolitanus (ur. 1560 we Lwowie, zm. 13 marca 1616) – profesor prawa w Akademii Zamojskiej.

Życiorys

Syn złotnika Hansa Kleina, Niemca, który przyjął miejskie prawo lwowskie i w aktach miejskich występował jako Hansus Vondresen lub Wondrezen, oraz nieznanej z imienia córki Jana Leszczyńskiego, ślusarza. Nauki początkowe pobierał prawdopodobnie w miejskiej szkole lwowskiej, pozostając wówczas pod opieką S. Szymonowica, swego długoletniego protektora. Przebywał na dworze Jana Zamoyskiego, lecz wkrótce, na skutek nieznanych bliżej wykroczeń, opuścił go. W roku 1595 trafił do więzienia grodzkiego w Przemyślu, skąd niebawem zbiegł. Później przebywał we Lwowie, następnie w Krakowie, by osiąść na dworze arcybiskupa lwowskiego J. Dymitra Solikowskiego. W tym samym czasie, dzięki wstawiennictwu Szymonowica, nawiązał ponowny kontakt z Janem Zamoyskim i w roku 1600 udał się na jego koszt na zagraniczne studia prawnicze. W roku 1601 kształcił się w Orleanie, w 1602 w Paryżu i Bourges, potem zaś w latach 1603–1604 w Padwie. Kolejne 2 lata spędził w Rzymie, gdzie 30 października 1606 roku uzyskał stopień doktora obojga praw. Około roku 1609 został profesorem Akademii Zamoyskiej, a w roku 1615 jej rektorem. Piastował także stanowisko asesora sądu wyższego w Zamościu.

Twórczość

Autor kilku cennych dzieł z zakresu prawa polskiego, np. Processus iudiciarius Regni Poloniae (Zamość 1601). Napisał także szereg wierszy pobożnych i moralnych.

Krystyna Bukowska wydała w 1960 monografię pt. Tomasz Drezner, polski romanista XVII wieku, i jego znaczenie dla nauki prawa w Polsce.

Ważniejsze utwory

  • Processus iudiciarius Regni Poloniae, Zamość 1601, drukarnia M. Łęski, wyd. następne uzupełnione: Zamość, po 4 października 1602; Poznań 1620, Warszawa 1631, Warszawa 1636, Warszawa 1640; przedmowę (według wersji w rękopisie Biblioteki PAN w Gdańsku, sygn. MS 1849 oraz według wyd. 1601) ogł. K. Bukowska Tomasz Drezner, polski romanista XVII wieku, i jego znaczenie dla nauki prawa w Polsce, Warszawa 1960, Dawni Polscy Pisarze Prawnicy, t. 3 dodatek
  • Similium iuris Poloni cum iure Romano centuria una, Paryż 1602, drukarnia C. Morelli; fragment przedmowy przedr. K. Bukowska Tomasz Drezner, polski romanista XVII wieku, i jego znaczenie dla nauki prawa w Polsce, Warszawa 1960, Dawni Polscy Pisarze Prawnicy, t. 3 dodatek
  • Institutionum iuris Regni Poloniae libri IV, Zamość 1613, drukarnia M. Łęski, wyd. nast.: 1671 (edycja wątpliwa}, fragment przedmowy przedr. K. Bukowska Tomasz Drezner, polski romanista XVII wieku, i jego znaczenie dla nauki prawa w Polsce, Warszawa 1960, Dawni Polscy Pisarze Prawnicy, t. 3 dodatek

Listy i materiały

  • Fragment listu do J. Zamoyskiego, 31 grudnia 1603, ogł. S. Łempicki "Działalność Jana Zamoyskiego na polu szkolnictwa 1573-1605", Kraków 1621; Komisja do Badania Dziejów wychowania i Szkolnictwa w Polsce, seria I: Prace Monograficzne z Dziejów Wychowania i Szkolnictwa w Polsce, nr 2, s. 240
  • Skrypty wykładów 1609–1612 w rękopisach Biblioteki Narodowej w Warszawie (z dawn. Biblioteki Zamoyskich), sygn. BOZ 1518–1519 i 1526

Bibliografia

  • Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powszechna, t. IV
  • Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 2 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1964, s. 139-140

Linki zewnętrzne

  • Tomasz Drezner – dzieła w bibliotece Polona
  • p
  • d
  • e
Rektorzy Akademii Zamojskiej
(1595-1784)
  • Melchior Stefanides
  • Adam Burski
  • Maciej Jaworowski
  • Wawrzyniec Starnigiel
  • Jan Niedźwiecki-Ursinus
  • Jan Sechini
  • Szymon Birkowski
  • Szymon Piechowicz
  • Wojciech Nowopolski
  • Tomasz Drezner
  • Kasper Solski
  • Sebastian Siekanowicz
  • Jakub Skwarski
  • Benedykt Żelechowski
  • Andrzej Kłopocki
  • Hieronim Kołakowski
  • Marcin Fołtynowicz
  • Jan Fałęcki
  • Jan Bytomski
  • Walerian Alembek
  • Andrzej Abrek starszy
  • Bazyli Rudomicz
  • Jan Unikowski
  • Andrzej Abrek młodszy
  • Jan Sieprawski
  • Jan Budzyński
  • Jan Rożeński
  • Adrian Krobski
  • Stanisław Niewieski
  • Sebastian Leszczyński
  • Paweł Krzeczkiewicz
  • Franciszek Grabowicz
  • Tomasz Ormiński
  • Józef Skocki
  • Maciej Pawołowicz
  • Jakub Arakiełowicz
  • Andrzej Fabijański
  • Walenty Wcisłowski
  • Michał Pruski
  • Andrzej Szynglarowicz
  • Aleksander Pilszecki
  • Kazimierz Osęcki
  • Paweł Łosiecki
  • Antoni Górski
  • Michał Duńczewski
  • Aleksander Trembiński
  • Baltazar Dulewski
  • Klemes Podziomkiewicz
  • Melchior Kochnowski
  • Dominik Rydulski
  • Andrzej Wątrobski
(od 2021)
  • ISNI: 0000000117775492
  • VIAF: 101473470
  • LCCN: no2009157039
  • NTA: 306247984
  • PLWABN: 9810548160805606
  • NUKAT: n2004093075
  • PWN: 3894256