Veniliornis
| Veniliornis[1] | |||
| Bonaparte, 1854[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – dzięcioł złotokarkowy (V. maculifrons) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ptaki | ||
| Podgromada | Neornithes | ||
| Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | dzięcioły | ||
| Plemię | Melanerpini | ||
| Rodzaj | Veniliornis | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Picus sanguineus A.A.H. Lichtenstein, 1793 | |||
| Synonimy | |||
| | |||
| Gatunki | |||
| |||
| |||
| |||
Veniliornis – rodzaj ptaków z podrodziny dzięciołów (Picinae) w rodzinie dzięciołowatych (Picidae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej i Środkowej[5].
Morfologia
Długość ciała 13–20 cm; masa ciała 23–46 g[5].
Systematyka
W 2019 roku James Van Remsen Jr. zaproponował dołączenie Veniliornis i Leuconotopicus do rodzaju Dryobates. Ta propozycja nie została jednogłośnie zaakceptowana[6]. Jednak cześć autorów przyjęło ją i np. autorzy Birds of the World uwzględniają wszystkie gatunki rodzaju Veniliornis w Dryobates[7].
Etymologia
- Dendrobates: gr. δενδροβατης dendrobatēs „ktoś wspinający się na drzewa”, od δενδροβατεω dendrobateō „wspinać się na drzewa”, od δενδρον dendron „drzewo”; βατεω bateō „stąpać”, od βαινω bainō „chodzić”[8]. Gatunek typowy: Picus affinis Swainson, 1821; młodszy homonim Dendrobates Wagler, 1830 (Amphibia).
- Veniliornis: rodzaj Venilia[a] Bonaparte, 1850 (dzięcioł); gr. ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”[8].
- Eleopicus: gr. ελαια elaia „oliwkowy”; późnogr. πικος pikos „dzięcioł”, od łac. picus „dzięcioł”[8]. Gatunek typowy: Picus olivinus Natterer & Malherbe, 1845[b].
- Callipicus: gr. καλλος kallos „piękno”, od καλος kalos „piękny”; późnogr. πικος pikos „dzięcioł”, od łac. picus „dzięcioł”[8]. Gatunek typowy: Picus callonotus Waterhouse, 1841.
- Campias: gr. καμπη kampē „gąsienica”; πιαζω piazō „chwytać”[8]. Gatunek typowy: Picus tephrodops Wagler, 1827 (= Picus passerinus Linnaeus, 1758).
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[9]:
- Veniliornis kirkii (Malherbe, 1845) – dzięcioł krasnorzytny
- Veniliornis cassini (Malherbe, 1862) – dzięcioł gujański
- Veniliornis spilogaster (Wagler, 1827) – dzięcioł pstrokaty
- Veniliornis mixtus (Boddaert, 1783) – dzięcioł piaskowy
- Veniliornis lignarius (G.I. Molina, 1782) – dzięcioł kreskowany
- Veniliornis sanguineus (A.A.H. Lichtenstein, 1793) – dzięcioł krwisty
- Veniliornis passerinus (Linnaeus, 1766) – dzięcioł jarzębaty
- Veniliornis frontalis (Cabanis, 1883) – dzięcioł falisty
- Veniliornis callonotus (Waterhouse, 1841) – dzięcioł szkarłatny
- Veniliornis dignus (P.L. Sclater & Salvin, 1877) – dzięcioł czerwonokarkowy
- Veniliornis nigriceps (d’Orbigny, 1841) – dzięcioł prążkowany
- Veniliornis affinis (Swainson, 1821) – dzięcioł czerwonoplamy
- Veniliornis chocoensis Todd, 1919 – dzięcioł krótkodzioby – takson wyodrębniony ostatnio z V. affinis[10][11][12][13]
- Veniliornis maculifrons (von Spix, 1824) – dzięcioł złotokarkowy
Uwagi
Przypisy
- ↑ Veniliornis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Ch.-L. Bonaparte. Conspectus Volucrum Zygodactylorum. „Ateneo Italiano”. 2, s. 125, 1854. (łac.).
- ↑ W. Swainson: Picidæ. W: J. Richardson & W. Swainson: Fauna boreali-americana, or, The zoology of the northern parts of British America: containing descriptions of the objects of natural history collected on the late northern land expeditions, under command of Captain Sir John Franklin, R.N.. Cz. 2: The Birds. Londyn: John Murray, 1831, s. 302. (ang.).
- ↑ J. Cabanis & F. Heine: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. T. 4: Klettervögel. Cz. 2: Spechte. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1863, s. 145. (niem.).
- ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Woodpeckers (Picidae), version 1.0.. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.picida1.01. [dostęp 2020-10-06]. (ang.).
- ↑ James Van Remsen Jr.: Proposal (830) to South American Classification Committee, Transfer Picoides fumigatus and all Veniliornis to Dryobates. South American Classification Committee, 2019. [dostęp 2022-03-19].
- ↑ David W. Winkler, Shawn M. Billerman &Irby J. Lovette: FAMILY Picidae Woodpeckers , version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-03-19]. (ang.).
- ↑ a b c d e Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Melanerpini Gray,GR, 1846 (wersja: 2020-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-06].
- ↑ H. Winkler, D. Christie & D. Nurney: Woodpeckers. A guide to the woodpeckers, piculets and wrynecks of the world. Sussex: Pica Press, 1995. ISBN 1-873403-25-9. (ang.).
- ↑ Ch.G. Sibley & B.L. Monroe Jr.: Distribution and Taxonomy of the Birds of the World. New Haven: Yale University Press, 1990. ISBN 0-300-04969-2.
- ↑ R.S. Ridgely & P.J. Greenfield: The Birds of Ecuador. Londyn: Christopher Helm, 2001.
- ↑ R. Restall, C. Rodner & M. Lentino: Birds of Northern South America: An Identification Guide. Cz. 2. Londyn: Yale University Press, 2006. ISBN 978-0-300-12415-6. (ang.).
