Wieża kościoła łaski w Kożuchowie

Wieża kościoła Łaski
ruiny
Ilustracja
widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kożuchów
pl. Ewangelicki

Wyznanie

ewangelckie

Kościół
Historia
Data rozpoczęcia budowy

1709

Data zakończenia budowy

1710
1826 (wieża)

Data zniszczenia
• przez

1972
wysadzenie

Poprzednie wyznanie

protestantyzm

Dane świątyni
Świątynia
• materiał bud.


• cegła, pierwotnie szachulec

Wieża kościelna
• liczba wież


1

Położenie na mapie Kożuchowa
Mapa konturowa Kożuchowa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Wieża kościoła Łaski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wieża kościoła Łaski”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Wieża kościoła Łaski”
Położenie na mapie powiatu nowosolskiego
Mapa konturowa powiatu nowosolskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Wieża kościoła Łaski”
Położenie na mapie gminy Kożuchów
Mapa konturowa gminy Kożuchów, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Wieża kościoła Łaski”
Ziemia51°44′35,1″N 15°35′35,7″E/51,743083 15,593250
Multimedia w Wikimedia Commons

Wieża kościoła łaski – pozostałość ewangelickiego kościoła łaski w Kożuchowie, w województwie lubuskim.

Historia

Wieża była pierwotnie częścią świątyni wzniesionej w latach 1709–1710 jako budowla szachulcowa, na mocy tzw. „recesu egzekucyjnego” (niem. rezess exekution, cz. exekučni reces), ogłoszonego 27 stycznia 1709[1] będącego rozszerzeniem ugody altransztadzkiej (1707) między luterańskim królem Szwecji Karolem XII a katolickim cesarzem Józefem I Habsburgiem[a]. Świątynia została wzniesiona poza murami miejskimi. Sama wieża (łudząco podobna do wieży kościoła Matki Boskiej Częstochowskiej w Zielonej Górze) została zbudowana w 1826 roku, a w ciągu kolejnych 33 lat świątynia została przemurowana.

Do końca II wojny światowej budowla służyła dla celów religijnych. Po wysiedleniu ludności niemieckiej jeszcze krótko służył protestantom. Następnie został przekazany parafii prawosławnej. W związku z wykorzystywaniem przez nią tylko zakrystii, w budynku głównym został urządzony magazyn zbożowy, a później magazyn pobliskich zakładów A-20. Nieużytkowana świątynia popadła w ruinę. Uratowano tylko strop (przeniesiony do kościoła Matki Bożej Królowej Polski w Świdnicy i kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Zielonej Górze) oraz organy, ołtarz, ambonę i ławy (przeniesione do kościoła Bożego Ciała w Głogowie). W 1972 r. kościół został najpierw wysadzony, a następnie rozebrany w 1973 r. Z dawnej świątyni zachowała się tylko wieża, a plac wokół niej pozostał niezagospodarowany[2].

Uwagi

  1. ↑ Ugoda altransztadzka nakazywała zwrot protestantom 121 świątyń, zezwalała na wybudowanie kolejnych sześciu kościołów łaski oraz zapewniała ewangelikom wolność wyznawania wiary.

Przypisy

  1. ↑ tekst recesu egzekucyjnego w języku czeskim [online] [dostęp 2023-07-11]  (cz.).
  2. ↑ Kożuchów – Kościół Łaski. zielonogorskie.com. [dostęp 2017-04-10].

Bibliografia

  • AdamA. Górski AdamA., TomaszT. Andrzejewski TomaszT. (red.), Kościół Łaski w Kożuchowie: materiały z sesji naukowej Obraz religijny ziem województwa lubuskiego w XVI-XVII wieku, Kożuchów: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kożuchowskiej, 2009, ISBN 978-83-927284-3-6, OCLC 751162679 [dostęp 2020-12-13]  (pol.).

Zobacz też