William Fisher (szpieg)

William (Willie) August Fisher

Вильям Генрихович Фишер

Znaczek pocztowy poświęcony Williamowi Fisherowi (Rudolfowi Ablowi)
Data i miejsce urodzenia	11 lipca 1903 Newcastle upon Tyne, Wielka Brytania
Data i miejsce śmierci	15 listopada 1971 Moskwa, RFSRR, ZSRR
Zawód, zajęcie	funkcjonariusz służb specjalnych ZSRR
Multimedia w Wikimedia Commons

William (Willie) August Fisher, ps. Rudolf Abel (ros. Вильям Генрихович Фишер; ur. 11 lipca 1903 w Newcastle upon Tyne, zm. 15 listopada 1971 w Moskwie) – oficer wywiadu ZSRR, w stopniu pułkownika.

Był synem niemieckiego komunisty. Dzieciństwo spędził w Anglii. W latach 1919–1921 studiował na Uniwersytetecie Londyńskim. W 1921 przeprowadził się z rodziną do ZSRR, gdzie pracował jako tłumacz w Komitecie Wykonawczym Kominternu. Od 1925 pełnił służbę w Armii Czerwonej, następnie pracował w Instytucie Naukowo-Badawczym Wojskowych Sił Powietrznych. Od 1927 był pracownikiem INO OGPU, a w latach 1931-1936 nielegałem poza granicami Związku Radzieckiego. W 1938, po ucieczce Aleksandra Orłowa zwolniony z NKWD, w 1941 przyjęty ponownie. Od 1941 był funkcjonariuszem kierowanego przez Pawła Sudopłatowa IV Specjalnego Zarządu NKWD. Od 1945 był pracownikiem INO i NKWD/MGB, a od 1947 Komitetu Informacji przy Radzie Ministrów ZSRR.

W latach 1948–1957 działał jako szpieg-nielegał w USA, kierował siatką wywiadowczą. Od 1950 mieszkał w Brooklynie i pracował jako fotograf i malarz. W dniu 21 czerwca 1957 został aresztowany przez FBI, podał się za Rudolfa Abla^[1]. W 1962 powrócił do ZSRR w wyniku wymiany na amerykańskiego pilota Gary'ego Powersa, pilota Centralnej Agencji Wywiadowczej zestrzelonego w samolocie szpiegowskim Lockheed U-2 nad Związkiem Radzieckim 1 maja 1961^[1]. Po powrocie do ZSRR pracował w aparacie centralnym I Zarządu Głównego KGB ZSRR^[2] .

O aresztowaniu i wymianie Williama Fishera vel Rudolfa Abla opowiada film fabularny Most szpiegów.

• Marian Zacharski: Rosyjska ruletka. Poznzń: 2010. ISBN 978-83-7506-419-3.
• Igor Abrosimow: Вильям Генрихович Фишер. [w:] Советская Россия: 1917-1991 - государство, политика, экономика, наука, культура, литература, искусство [on-line]. proza.ru, 2009. [dostęp 2016-02-18]. (ros.).
• Marcin Wójcik: To było dziś: Wymiana na "moście szpiegów". Interia.pl, 2004. [dostęp 2017-01-06].