Operacija Morgenluft
Operacija Jutarnji vazduh (nem. Morgenluft) je bila nemačko-bugarsko-ljotićevska operacija protiv četnika u Srbiji. Trajala je od 12. do 19. jula 1943. godine, a završila se nemačko-bugarskim neuspehom.
Po povratku Mihailovića u Srbiju, maja 1943, organizovana je operacija „Morgenluft" jula 1943, s ciljem da se četnički vođa uhvati.[1]
Jula 1943. Mihailović je ucenjen sa 100.000 rajhsmaraka u zlatu (ko dovede živa ili mrtva „vođu bandi Dražu Mihailovića").
Pozadina
Tokom bitke na Neretvi februara i marta 1943. godine, došlo je do najveće dotadašnje regrutacije i koncentracije četnika pod italijanskom komandom. Na desetine hiljada četnika koje je snabdevala i naoružavala Italija, držalo je pod svojom kontrolom delove Jadranskog zaleđa, što su Nemci videli kao potencijalno veliki problem u slučaju očekivanog iskrcavanja Saveznika. Italijani su, međutim, odbijali sve nemačke zahteve za razoružanjem svojih četnika.
Razoružanje četnika od strane Vermahta početkom maja 1943. godine, predstavlja inicijalnu fazu operacije Schwarz. Četnici u službi Italije u Hercegovini i Crnoj Gori, iznenađeni nemačkom akcijom, posle kratkih borbi brzo su predali oružje.[2] Za desetak dana akcije uhapšeno je preko 3.000 četnika, od kojih je oko polovina poslata u logore, a većina preostalih korištena kao tovarna snaga tokom nemačke operacije. Sam Draža Mihailović, koji je tada boravio u Crnoj Gori, izbegao nemačko hapšenje:
Operacija Švarc: 1. brdska divizija nailazi na žilav otpor komunista. Po mišljenju Italijana, Draža Mihailović nije više u Crnoj Gori, nego je pobegao u Srbiju. Započeli smo akciju hvatanja Mihailovića.[2]
– Ratni dnevnik Vrhovne komande Vermahta od 17. maja 1943.
Nemačka komanda štampa poternicu za njim, na istom plakatu i na istu ucenu kao i za Tita od 200.000 nemačkih maraka. Operacija Schwarz je potom nastavljena velikom bitkom na Sutjesci protiv jugoslovenskih partizana, koji su pružili odsudan otpor.
Izvori
Povezano
- Razoružanje četnika
- Spisak osovinskih operacija u Jugoslaviji
- Spisak nemačkih operacija protiv četnika u Drugom svetskom ratu
 | Ovaj članak o bitkama i ratovima je u začetku. Možete pomoći Wikipediji tako što ćete ga proširiti. |
